Rusiyanın «Abşeron» sevdası

-
2012-ci ildə Azərbaycandan Rusiyaya 1.55 milyard kubmetr qaz satılıb. Bu ilin yanvar-iyun aylarında bu rəqəm 0.88 milyard kubmetr olub. İyulun əvvəlində «Rosneft»in rəhbəri Igor Sechin-in Bakıya səfəri zamanı prezident İlham Əliyev və ARDNŞ rəhbəri Rövnəq Abdullayevlə mümkün enerji layihələri müzakirə olunub.
Avqustun 13-də Rusiya prezidentinin Azərbaycana işgüzar səfərində Igor Sechin də nümayəndə heyətinin tərkibində olacaq. Tərəflərin energetika və nəqliyyat sahələrinə dair sənədlər imzalaması gözlənilir.

««ROSNEFT»Ə PAY VERMƏK OLAR»

İyulun sonlarında «Reuters» agentliyi xəbər yayıb ki, «Rosneft» «Abşeron» yatağında Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətinin payından yararlanmaq istəyir. İqtisadçı-ekspert İlham Şabanın fikrincə, son bir ayda «Rosneft»in istəkləri barədə məlumat sızdırılması səbəbsiz deyil. Bu, Rusiyanın dövlət neft şirkətinin Azərbaycanla təmas qurmaq kimi ciddi niyyətindən xəbər verir. İqtisadçı bu qənaətdədir ki, «Abşeron» «Rosneft» miqyaslı şirkətin gözünə görünəcək və əlinə gələcək bir layihədir və «Rosneft»in digər layihələrə maraq göstərəcəyi güman edilmir. «Abşeron» yatağında ARDNŞ-in 40 faizlik payı olduğunu nəzərə alsaq, bundan «Rosneft»ə pay vermək olar:
ARDNŞ-LƏ BİRGƏ MÜƏSSİSƏLƏR

İlham Şaban nəhəng şirkət olsa da, «Rosneft»in dənizdə fəaliyyətinin kasadlığına diqqət çəkir. O, şirkətin sadəcə öz aktivlərini, coğrafiyasını genişləndirmək istədiyini bildirir:
İqtisadçı Rusiyanın Trans-Adriatik Kəmərinə (TAP) də göz tikməsi barədə yazılanları təxəyyül məhsulu sayır. Belə ki, Rusiya 2005-2006-cı ildən «Cənub axını» layihəsini ərsəyə gətirir, ötən ildən realizə etapına daxil olub. Marşrut Şərqi Avropaya, Adriatiksahili ölkələrə və son olaraq, İtaliya bazarına tuşlanıb. TAP da Balkanlardan və İtaliyadan keçir:
SİYASİ AMİLLƏR

«Atlas» Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri Elxan Şahinoğlunun dediyinə görə, Putin-in Azərbaycandan istəyi Avrasiya Birliyinə və Gömrük İttifaqına üzv olmasıdır. İndi Rusiya, Belarus və Qazaxıstan Ümumi Gömrük İttifaqının üzvüdür. Avrasiya İttifaqı isə, hələlik, bir ideyadır. Ermənistana görə Azərbaycan bu birliklərdə yer ala bilməz, ancaq rəsmi Bakı Kremli qıcıqlandırmamaq üçün Avrasiya Birliyinə müəyyən istisnalarla, məsələn, müşahidəçi statusunda qatıla bilər. Digər tərəfdən Azərbaycanın noyabrda Avropa Birliyi ilə assosiativ sazişi imzalamayacağı da durumu qəlizləşdirir. Azərbaycanın bu tərəddüdlü mövqeyi Kremlə imkan verir ki, təzyiqi artırsın. Bu mənada Rusiyanın əlində bir bəhanə var. Politoloq Putin-in səfərini seçkiqabağı durumla da əlaqələndirir:
E.Şahinoğlunun qənaətinə görə, Putin-in Bakı səfərindən çox şey asılıdır. Belə ki, səfərdə istədiklərinin bir qismini əldə edə bilsə, İbrahimbəyovun məsələsini həll etməyəcək və Milli Şuranın vahid namizəd məsələsi əngəllənəcək. Bu da hakimiyyətin xeyrinə olacaq. Əks halda, vətəndaşlıqdan çıxarılma prosesi sürətlənəcək.

DONANMA MESAJI

Vladimir Putin-in köməkçisi Yuri Ushakov-un bildirdiyinə görə, danışıqlar keçirilən gün Rusiyanın Xəzər donanmasının gəmiləri də Bakıda dostluq səfərində olacaq. E.Şahinoğlunun fikrincə, bu, hakimiyyətə Xəzərdə kimin hakim olmasına dair bir mesajdır ki, Azərbaycan NATO və ABŞ-la Xəzərdə hərbi əməkdaşlığı gücləndirərkən Rusiyanın da maraqlarını diqqətə almalıdır.

Avqustun 13-də Putin prezident sifətində 4-cü dəfə Azərbaycana gələcək. Sonuncu dəfə o, Bakıda 2007-ci ildə olub və Azərbaycanda Rusiya ilinin açılışına qatılıb.

Prezident Administrasiyası rəhbərinin müavini Novruz Məmmədov bir neçə gün öncə «Nezavisimaya qazeta»ya müsahibəsində deyib ki, Azərbaycan və Rusiya rəhbərlərinin görüşləri təkcə iki ölkənin münasibətləri baxımından deyil, həm də bütövlükdə regionda həmişə mühüm hadisə olub: