Dekabrın 22-də Bakıda "Keşlə" bazarında fəaliyyət göstərən satıcılar etiraz aksiyası keçiriblər. Onlar yanvarın 1-dən bazarın bağlanacağı haqqında deyilənlərə etiraz ediblər.

Satıcılar bazarın bağlanmasını martın 21-i, Novruz bayramına kimi təxirə salınmasını xahiş edirlər. "Bizə əvvəlcədən xəbərdarlıq etməli idilər. İndi bu boyda malla hara gedək?", - satıcılardan biri sual edib.

Aksiya zamanı satıcıların ərazidəki yolu bağlamağa cəhd göstərdiyi, polisin qarşısını aldığı, amma kimsənin saxlanmadığı bildirilir.

Azərbaycan Avtomobil Yolları Dövlət Agentliyi "Keşlə" bazarının sökülməsi istəyini Həsən Əliyev küçəsindən Ziya Bünyadov prospektinə paralel, metronun "Koroğlu" stansiyasına qədər yeni avtomobil yolunun tikinti işlərinin icrası ilə izah edir. Qurum artıq maydan bazar rəhbərliyinə məsələ ilə bağlı xəbərdarlıq verdiyini vurğulayır. Agentliyin bu dediklərinə bazar rəhbərliyindən münasibət almaq mümkün olmayıb.

Dekabrın 23-də isə Agentlikdən "Turan"a bildirilib ki, sözügedən bazarda sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan vətəndaşların çoxsaylı müraciətləri nəzərə alınaraq orada söküntü işlərinin başlanılması 2025-ci il fevralın 1-nə qədər təxirə salınıb.

Agentliyin son açıqlamasına, hələlik, bazardakı sahibkarlar və satıcılardan münasibət bildirilməyib.

Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının (AXCP) inzibati qaydada 10 gün müddətinə həbs edilmiş fəalı Ceyhun Novruzovun polis bölməsində pis rəftardan şikayətləndiyi bildirilir. Bu barədə dekabrın 20-də onunla görüşən vəkil Nemət Kərimli məlumat verib.

Vəkilin bildirməsinə görə, Novruzov deyib ki, dekabrın 13-də saxlandıqdan sonra onu Səbail rayon Polis İdarəsinin 8-ci polis bölməsinə gətiriblər və bütün gecə soyuq beton döşəmədə ac-susuz saxlayıblar, daha sonra barəsində inzibati protokol tərtib edərək məhkəməyə çıxarıblar.

Novruzov həbsini siyasi fəaliyyəti ilə əlaqələndirir.

Hələlik, bu açıqlamaya Daxili İşlər Nazirliyindən münasibət almaq mümkün olmayıb.

16 dekabr

Xalq cəbhəsi üzvü 10 sutka həbsə məhkum edilib

Dekabrın 14-də Bakının Səbail rayon Məhkəməsinin Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının (AXCP) eyni adlı rayon təşkilatının sədri Ceyhun Novruzovu 10 sutka həbs etdiyi bildirilir.

AXCP-dən AzadlıqRadiosuna verilən məlumata görə, o, İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 535.1 (Polisin qanuni tələbinə tabe olmamaq) maddəsi ilə təqsirli bilinib

Partiyadan vurğulandığına görə, C.Novruzov dekabrın 13-də Səbail rayonunun "20 Sahə" adlanan ərazisində polisin taksi sürücülərini cərimələməsinə etiraz etdiyi üçün saxlanıb: "Məhkəmədə Ceyhun Novruzov saxlanmasının təfərrüatı barədə danışıb. Deyib ki, saat 20:00 radələrində o, deyilən ərazidə mağazalardan birinin qarşısında yol polisinin parklanmış maşınlara cərimələr yazacaqlarını görüb. Maşınlarda sürücü və sərnişinlər olmayıb. Ceyhun polislərə onların əməllərin qanunsuz olmasını deyib. Onun polis nəfərlərinə irad bildirməsi xoşlarına gəlməyib və Ceyhunu polis idarəsinə aparıblar. Səhərisi günü isə məhkəmə olub".

AXCP hesab edir ki, Novruzova verilən ittiham quramadır, o, vətəndaşların hüquqlarını qoruduğu üçün cəzalandırılıb.

Hələlik, bu fikirlərə Daxili İşlər Nazirliyi və başqa rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb.

Xatırlatma

C.Novruzov bundan öncə də bir neçə dəfə oxşar ittihamla inzibati qaydada həbs edilib. Həmin vaxtlar da o, ittihamı qurama sayıb.

Hazırda müxalifətdə olan AXCP-nin 12 üzvü uzunmüddətli, daha bir neçəsi isə inzibati həbsdədir. Onlar müxtəlif ittihamlarla üzləşsələr də, partiya onların hamısının siyasi sifarişlə həbs edildiyini açıqlayıb.

Bəzi yerli hüquq-müdafiə təşkilatlarının hazırladıqları siyahıya görə, hazırda Azərbaycan həbsxanalarında 300-dən çox siyasi məhbus var. Azərbaycan rəsmiləri isə ölkədə siyasi məhbus olması ilə bağlı deyilənləri qəbul etmirlər. Onlar vurğulayırlar ki, siyasi məhbus siyahısında yer alan şəxslər sırf törətdikləri əmələ görə mühakimə ediliblər.

"Tovuz rayonunda şagirdlərin tüstüdən zəhərlənməsi faktı ilə bağlı rayon prokurorluğunda araşdırma aparılır".

Bunu Baş Prokurorluğun Mətbuat xidmətindən bildiriblər: "Tovuz rayon Aşağı Quşçu kənd 1 nömrəli tam orta ümumtəhsil məktəbinin iki sinfində pelet sobasının tıxanması səbəbindən tüstülünmə nəticəsində 62 nəfərin xəstəxanaya yerləşdirilməsi faktı üzrə Tovuz rayon Prokurorluğunda araşdırma aparılır. Xəstəxanaya müraciət edən şəxslər ilkin tibbi yardım göstərildikdən sonra ambulator müalicəyə buraxılıb, səhhətləri normaldır".

+++

Tovuz rayonu Aşağı Quşçu kəndində yerləşən məktəbdə dəm qazından zəhərləndiyi ehtimal edilən şagirdlərin sayı artmaqdadır.

Bu barədə Tibbi Ərazi Bölmələrini İdarəetmə Birliyindən (TƏBİB) məlumat verilib.

"Saat 13:20 radələrinə olan məlumata görə, 55 nəfər Tovuz Rayonu Mərkəzi Xəstəxanasına hospitalizasiya olunub", - məlumatda bildirilir.

+++

Tovuz rayon Aşağı Quşçu kənd 1 nömrəli tam orta ümumtəhsil məktəbinin şagirdlərinin tüstüdən zəhərləndiyi deyilir.

Verilən məlumatlara görə, ən azı 15 şagird zəhərlənmə şübhəsi ilə bağlı xəstəxanaya aparılıb.

Qazax-Tovuz Regional Təhsil İdarəsindən də "Turan"a bildirib ki, sözügedən məktəbin iki sinfində sobadakı tıxanma səbəbindən yaranan tüstülənmədə 20 nəfərə yaxın şagird özünü pis hiss edib: "Şagirdlər və müəllimlər təxliyə planına uyğun olaraq təhlükəsiz yerə köçürülüblər".

Məsələ ilə bağlı səhhətləri pisləşən şagirdlərin valideynləri ilə danışmaq mümkün olmayıb.

Vəkil Fəxrəddin Mehdiyev dekabrın 18-də Bakı İstintaq təcridxanasında "Toplum" İnternet Televiziyasının hüquqi təsisçisi Ələsgər Məmmədli ilə görüşüb.

Bu barədə AzadlıqRadiosuna Ə.Məmmədlinin qardaşı Nəsimi Məmmədli bildirib: "Ələsgər bəy halsız olub. Bədəninin müxtəlif nahiyələrində ağrılardan şikayətlənib. Təcridxanada götürülən qan analizlərinin və ultrasəs müayinəsinin nəticəsi də narahatlığını artırıb. Ödündə qatılaşma, böyrəyində daş var. Qan təzyiqi qeyri-sabitdir. Fasiləsiz baş ağrısından və yuxusuzluqdan əziyyət çəkir. Qalxanabənzər vəzindəki şiş boğulma hissini artırıb".

N.Məmmədlinin əlavə etməsinə görə, Ə.Məmmədlinin təcili cərrahi əməliyyat olunması lazımdır, son günlər ürəyində də problemlər yaranıb.

"10 aydır həbsxanadadır. Qanunsuz həbs edilməsi bir yana, xəstəliklərinin müalicəsi üçün ev dustaqlığına da buraxmırlar. Təəssüf ki, ölkədə məhkəmə-hüquq sistemi təqsirsiz insanların cəzalandırılması alətinə çevrilib", - daha sonra o vurğulayıb.

Ə.Məmmədlinin yaxınları bundan əvvəl də bir neçə dəfə onun səhhəti ilə bağlı narahatlıqlarını ifadə ediblər.

Bu açıqlamaya, hələlik, Penitensiar Xidmət və ya başqa rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb.

Ə.Məmmədli bu il martın 8-də həbs olunub. Xətai rayon Məhkəməsi onun barəsində 4 aylıq həbs-qətimkan tədbiri seçib. Daha sonra qətimkan tədbirinin müddəti uzadılıb.

Ə.Məmmədli Cinayət Məcəlləsinin 206.3.2 (qaçaqmalçılıq - qabaqcadan əlbir olan bir qrup şəxs tərəfindən törədildikdə) maddəsi ittiham olunur. O, özünü təqsirli bilmir və həbsini peşə fəaliyyəti ilə əlaqələndirir.

Xatırlatma

Ümumilikdə ötən ilin noyabrından başlayaraq Azərbaycanda qruplar halında 30-a yaxın jurnalist, ictimai fəal qaçaqmalçılıq ittihamı ilə həbs edilib. Amma onların hamısı ittihamla razılaşmır, bunu peşə fəaliyyətləri və siyasi sifariş ilə izah edirlər. Sonradan onlardan bəzilərinin ittihamı hətta ağırlaşdırılıb.

Yerli hüquq-müdafiə təşkilatlarının hazırladıqları siyahılara görə, hazırda Azərbaycan həbsxanalarında təqribən 330 siyasi məhbus var. Rəsmilər isə, bir qayda olaraq, vurğulayırlar ki, ölkədə heç kim sırf peşə fəaliyyəti ilə bağlı, siyasi əsaslar ilə həbs edilmir. Onların deməsinə görə, həmin siyahılarda yer alanlar sırf törətdikləri əmələ görə məsuliyyətə cəlb ediliblər.

Politoloq Bəhruz Səmədov barəsində seçilmiş həbs-qətimkan tədbirinin müddəti uzadılıb.

Bu barədə AzadlıqRadiosuna onun yaxınları məlumat verib.

Məlumata görə, dekabrın 17-də Səbail rayon Məhkəməsində bununla bağlı istintaq orqanın vəsatətinə baxılıb. Məhkəmə vəsatəti təmin edərək B.Səmədov barəsində seçilmiş həbs-qətimkan tədbirinin müddətini 2 ay 15 gün müddətinə uzadıb.

Səmədov bu il avqustun 21-də saxlanılıb, iki gün sonra məhkəmə onu dövlətə xəyanət ittihamı ilə 4 ay müddətinə həbs edib. O, ittihamı qəbul etmir.

Avropa İttifaqı və bir sıra beynəlxalq qeyri-hökumət təşkilatları (QHT) Səmədovun həbsini pisləyib.

Xatırlatma

B.Səmədov Praqadakı Karlov Universitetinin doktorantura pilləsində təhsil alır. O, müharibə əleyhinə yazıları ilə seçilir. Xüsusilə Azərbaycan və Ermənistan arasında 2020-ci ildə 44 günlük savaş və ötən il Qarabağda keçirilən hərbi əməliyyatlar zamanı o, rəsmi Bakının mövqeyi ilə üst-üstə düşməyən açıqlamalar verib.

Həmin hərbi əməliyyatlar zamanı rəsmi Bakı bütün ölkə ərazisində suverenliyinin bərpa olunduğunu açıqlayıb. Üstəlik, rəsmi Bakı Qarabağda birgünlük hərbi əməliyyatları "lokal antiterror tədbirləri" adlandırmışdı. Ermənistan isə Qarabağda keçirilən həmin əməliyyatı "etnik təmizlənmə" sayırdı. Həmin əməliyyatdan sonra Qarabağdan erməni əhali köç edib.

B.Səmədov ötən il açıqlamalarının birində vurğulamışdı ki, Azərbaycan hökumətinin dialoq yox, güc tətbiq etməsi onun demokratik olmasına mane olur.

Bakıda həbsdə olan Qarabağ separatçılarının bir çoxunun cinayət işi məhkəməyə göndərilib. Bu barədə dekabrın 17-də Baş Prokurorluğun Mətbuat xidməti məlumat yayıb.

Məlumatda bildirilir ki, "1987-ci ilin oktyabrından bu il aprelin 22-nə kimi törədilmiş cinayətlərin bir qismi ilə bağlı istintaqı aparılan 1389 cinayət işi bir icraatda birləşdirilib".

Vurğulanır ki, 2548 epizod üzrə 15 nəfər ittiham edilir. Onların arasında tanınmayan "Dağlıq Qarabağ Respublikası"nın separatçı liderlərindən Arkadi Qukasyan, Arayik Harutyunyan, Bako Sahakyan da var. Onlar Azərbaycan Cinayət Məcəlləsinin 100 (təcavüzkar müharibəni planlaşdırma, başlama...), 102 (beynəlxalq müdafiədən istifadə edən şəxslərə və ya təşkilatlara hücum etmə), 103 (soyqırımı), 105 (əhalini məhv etmə), 214 (terrorçuluq) və başqa maddələr ilə ittiham edilirlər.

Cinayət işi üzrə ittiham aktı dekabrın 16-da baxılması üçün Bakı Hərbi Məhkəməsinə göndərilib.

Azərbaycan Baş Prokurorluğunun açıqlamasına, o cümlədən yekun ittihama, hələlik, təqsirləndirilən şəxslər və onların vəkillərindən münasibət almaq mümkün olmayıb.

Xatırlatma

Ötən əsrin 80-ci illərində yenidən gərginləşən Qarabağ münaqişəsi Azərbaycan və Ermənistan arasında silahlı toqquşmalara səbəb olub. Azərbaycan Qarabağa nəzarətini itirib. Amma 2020-ci ildə 44 günlük müharibə və ötən il birgünlük əməliyyatlarla ora nəzarətini bərpa edib.

Yerevan 19-20 sentyabr əməliyyatını "etnik təmizlənmə" və "təcavüz" kimi dəyərləndirib.

Sentyabrın 20-də Qarabağ separatçıları Bakının şərtlərinə razılaşdıqlarını bildiriblər. Daha sonra Qarabağdan Ermənistana əhali köçü başlayıb.

Separatçı qurumun bir çox liderləri saxlanaraq Bakıya gətirilib.

AzadlıqRadiosunun prezidenti Stiven Kapus radionun jurnalisti Fərid Mehralızadəni azad etməyə çağırır. Kapus bu bəyanatı dekabrın 17-də "AbzasMedia işi" üzrə başlanan məhkəmə öncəsi verib.

"Dekabrın 17-də AzadlıqRadiosunun jurnalisti Fərid Mehralızadə əsassız və absurd ittihamlarla məhkəmə qarşısına çıxarılacaq. Fərid Azərbaycan iqtisadiyyatı haqqında acı həqiqətləri yazdığına görə cəzalandırılır. Azərbaycan bu saxta məhkəməyə son qoymalı, Fəridi ailəsinin yanına buraxmalıdır", – bəyanatda deyilir.

25 noyabr

Məhkəmə Fərid Mehralızadənin şikayətini əsassız saydı

Noyabrın 25-də Xətai rayon Məhkəməsində iqtisadçı, AzadlıqRadiosunun jurnalisti Fərid Mehralızadənin saxlandığı gün istintaq orqanın evində axtarış və götürülmə hərəkətindən şikayətinə baxılıb.

F.Mehralızadənin yoldaşı Nərgiz Muxtarova bildirib ki, iqtisadçı özü məhkəmə prosesində iştirak etməyib: "Fəridi məhkəməyə gətirməyiblər, halbuki gətirilməli idi. Məhkəmədə də bunu məqbul hesab etdi və bunu heç nə ilə əsaslandırmadılar".

Onun sözlərinə görə, məhkəmə müdafiə tərəfinin şikayətini təmin etməyib və pozuntunun olmadığına dair qərar qəbul edib: "Axtarışda iştirak edən müstəntiq məhkəməyə gəlməyib, məhkəməyə qatılan müstəntiq isə sualların çoxunu cavablandıra bilmədi".

Hələlik, bu açıqlamaya rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb.

Fərid Mehralızadənin saxlanması

Bu il mayın 30-da mülkigeyimlilər Mehralızadəni küçədə tutub başına torba keçirərək zorla maşına mindiriblər. Polis əməkdaşları onun evindən kompüterini, mobil telefonlarını və avtomobilini də müsadirə ediblər.

İyunun 1-də məhkəmə F.Mehralızadə barəsində həbs-qətimkan tədbiri seçib. O, korrupsiya araşdırmaları ilə tanınan "AbzasMedia" nəşrinə qarşı valyuta qaçaqmalçılığı işi çərçivəsində ittiham olunub. Həm "AbzasMedia", həm də Mehralızadə onun bu nəşrlə əməkdaşlığını təkzib ediblər.

Mehralızadə AzadlıqRadiosu üçün iqtisadi mövzuları işıqlandırırdı.

Avqustda Mehralızadə və "AbzasMedia" jurnalistlərinə qarşı vergidən yayınma da daxil, əlavə ittihamlar irəli sürülüb. Bu ittihamlar üzrə 12 ilədək həbs nəzərdə tutulur.

O, özünü təqsirli bilmir və həbsini peşəkar fəaliyyəti ilə əlaqələndirir.

Xatırlatma

Son bir ildə Azərbaycanda qruplar halında 30 civarında jurnalist, ictimai fəal qaçaqmalçılıq ittihamı ilə həbs edilib. Onların heç biri ittihamla razılaşmır, bunu peşə fəaliyyətləri və siyasi sifariş ilə izah edirlər.

Yerli hüquq-müdafiə təşkilatlarının hazırladıqları siyahılara görə, hazırda Azərbaycan həbsxanalarında təqribən 300 siyasi məhbus var. Rəsmilər ölkədə siyasi motivli həbslərin olmadığını deyirlər. Amma beynəlxalq insan haqları qurumları, ABŞ Dövlət Departamenti, Bakıda bir qrup Qərb diplomatı da hökuməti haqsız tutulanları azad etməyə, müstəqil mediaya, vətəndaş cəmiyyətinə təzyiqləri dayandırmağa çağırıb.

Bakıda "Demirchi Tower", "AGA Center", "Caspian Plaza", "Caspian Business Center", "Ariana Business Park" kimi biznes mərkəzlərinin daxil olduğu "AQA Şirkətlər Qrupu"nun vitse-prezidenti Qafar Dəmirçi Şəkidə ağacları kəsdirib təbiətə 8 milyon 300 min manata yaxın ziyan vurmaqda suçlanır.

AzadlıqRadiosunun bilgisinə görə, o, dekabrın 16-dakı məhkəmədə bu ittihamı qəbul etmədiyini söyləyib.

Bakı Apellyasiya Məhkəməsində Q.Dəmirçi haqqında həbs qərarından verilmiş şikayətə baxılıb. Onun vəkili bildirib ki, Nərimanov rayon Məhkəməsinin işadamı haqqında qərarı əsassızdır, heç bir sübuta söykənmir və ləğv olunmalıdır.

Müstəntiqsə qərarı əsaslı sayaraq qüvvədə saxlanmalı olduğunu deyir.

Hakim Habil Məmmədov da qərarı dəyişməyib və Q.Dəmirçinin həbsdə qalmasına qərar verib.

Şəkidə ağaclar kəsilib, yerində fındıq bağı salınırmış

Q.Dəmirçini dekabrın 11-də Baş Mütəşəkkil Cinayətkarlıqla Mübarizə İdarəsinin (keçmiş "bandotdel") əməkdaşları saxlayıb. Ona Cinayət Məcəlləsinin 259.3-cü (bir qrup şəxs tərəfindən xeyli və külli miqdarda ziyan vurmaqla ağacları kəsmə) maddəsi ilə ittiham verilib. Bu maddədə 6 ilədək həbs cəzası nəzərdə tutulub.

Cinayət işinin materiallarında iddia edilir ki, "AQA Şirkətlər Qrupu"na daxil "Monte Ferro" şirkəti Şəkidə hektarlarla ərazidə ağacları qanunsuz kəsdirib, nəticədə təbiətə 8 milyon 300 min manata yaxın ziyan dəyib.

AzadlıqRadiosunun əldə etdiyi bilgiyə görə, Q.Dəmirçi ilə yanaşı, daha üç nəfər həbs olunub və onlardan biri də sözügedən şirkətin briqadiridir.

Şəki şəhər İcra Hakimiyyəti isə məsələ ilə bağlı açıqlamasında bildirib ki, "Monte Ferro" MMC Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi ilə müqavilə bağlayıb və fındıq bağı salınması məqsədilə Şəkinin Göynük meşəbəyliyi ərazisindən 800 hektara yaxın torpaq sahəsini icarəyə götürüb: "Bu səbəbdən aqrotexniki tədbirlər həyata keçirilib və orada fındıq bağı salmağa başlanılıb. 2024-cü ilin payız mövsümündə həmin sahədə fındıq bağlarının salınması işləri davam etdirilir".

Bakıdakı böyük biznes mərkəzlərinin daxil olduğu "AQA Şirkətlər Qrupu"nun prezidenti Q.Dəmirçinin atası Aydın Dəmirçidir.

"Azərbaycan regional nəqliyyat və logistikanın əvəzsiz habına çevrilmək üçün yaxşı mövqedədir. Azərbaycanın rifahının növbəti mərhələsinin inkişafını dəstəkləməkdən ötrü özəlliklə bu sektorlara daha çox ticarət missiyası gətirməyi planlaşdırırıq". Bunu ABŞ-nin Azərbaycandakı səfiri Mark Libbi Amerika Ticarət Palatasının (AmCham) tədbirində deyib.

Səfir palatanın ölkədəki fəaliyyətindən danışıb. O, ABŞ şirkətlərinin Azərbaycana növbəti-nəsil enerji və iqlim hədəflərini yerinə yetirməkdə kömək göstərməyə sadiqliyini vurğulayıb.

"Son bir ildə ABŞ-Azərbaycan əməkdaşlığının uğurlarından danışarkən kinli şübhə səslərini də xatırlayıram. Birləşmiş Ştatlara qarşı çox ittihamlar səslənib, Azərbaycana zərbə vurmaq niyyətli vəhşi, cəfəng qəsdlərdən danışıblar. Bu dezinformasiyaya cavab olaraq yalnız son bir ildəki uğurları göstərirəm. Ancaq eyni zamanda son onilliklərdə tərəfdaşlığımızın gücünü də hamıya xatırlatmaq istəyirəm", – səfir vurğulayıb.

O, Azərbaycanın bu il "Əsrin Müqaviləsi"nin 30 illiyini qeyd etdiyini yada salıb. Azərbaycanın liderliyi və təşəbbüsünün ABŞ sərmayəsi və siyasi dəstəyi ilə birlikdə tarixin gedişatını dəyişdiyini, Azərbaycanın qlobal enerji təhlükəsizliyində böyük və etibarlı iştirakçıya çevrildiyini vurğulayıb.

"Şişirtmədən deyim ki, "Əsrin Müqaviləsi"nin mərkəzində ABŞ-Azərbaycan tərəfdaşlığı durmasaydı, bunların heç biri mümkün olmazdı", – o əlavə edib.

Səfir Libbi bir həftə öncə ilin sonunda səhhətindəki problemlər səbəbindən səfir postundan gedəcəyini açıqlayıb.

Xatırlatma

Rəsmi Bakının son illər Qərb ölkələri, xüsusilə də ABŞ ilə münasibətlərində ayrı-ayrı vaxtlarda gərginlik müşahidə edilib. Ötən il Azərbaycan hakimiyyətinə yaxın media orqanlarında ABŞ səfirliyinin Bakıda məzun tədbiri "casus şəbəkəsi ilə görüş" adı ilə təqdim olunub. Ancaq ABŞ-nin yeni təyin olunmuş səfiri M.Libbi Bakıya gələndən sonra həmin tədbir baş tutub.

ABŞ rəsmiləri, bir qayda olaraq, Azərbaycanda fundamental azadlıqlar və tənqidçilərin həbsi ilə bağlı narahatlıqlarını ifadə ediblər. Azərbaycan rəsmiləri isə belə çağırışları ölkənin daxili işlərinə qarışmaq kimi dəyərləndiriblər.

Son günlər münasibətlərdə gərginlik daha da dərinləşib. ABŞ səfirliyi, dövlət katibi Antoni Blinken Azərbaycan hökumətinə çağırış edərək haqsız yerə həbs olunan jurnalistləri, hüquq müdafiəçilərini, siyasi opponentləri azad etməyə çağırıb. Azərbaycan XİN isə bu bəyanata sərt reaksiya verib, son dörd ili ABŞ-Azərbaycan münasibətlərində "itirilmiş illər" adlandırıb, ABŞ-nin yeni administrasiyası dövründə əlaqələrin bərpa olunacağına ümidini bildirib.

Dövlət Təhlükəsizlik Xidməti (DTX) bildirir ki, mütəşəkkil dəstə halında Azərbaycanın dövlət sərhədində gömrük postunu ələ keçirmək, orada xidmət aparan əməkdaşları və digər şəxsləri girov götürməklə bağlı hazırlanan təxribat planının qarşısını alıblar.

Xidmətin dekabrın 16-da yaydığı məlumatda həyata keçirilmiş kompleks əməliyyat-istintaq tədbirləri ilə Azərbaycanın üç vətəndaşının həbs edildiyi bildirilir. Onlardan biri Cinayət Məcəlləsinin 28.282.2-ci (mütəşəkkil dəstə tərəfindən təxribata hazırlıq), 28.215.3 (adamları girov götürməyə hazırlıq), 218.1 (cinayət birlik (təşkilat) yaratma), hər üçü isə 281.2 (dövlət əleyhinə çağırışlar məzmunlu materiallar yayma) maddələri ilə ittiham olunurlar.

Açıqlamada adları çəkilən şəxslərin və ya yaxınlarının ittihamlara münasibəti, hələlik, bəlli deyil.

Dekabrın 16-da Milli Məclis "Azərbaycan Respublikasının 2025-ci il dövlət büdcəsi haqqında" qanun layihəsini müzakirələrdən sonra üçüncü oxunuşda qəbul edib.

2025-ci ildə dövlət büdcəsinin gəlirləri 38 milyard 356 milyon manat (+5.4 faiz), xərcləri isə 41 milyard 407.6 milyon manat (+4.2 faiz) proqnozlaşdırılır.

Artım, əsasən, Dövlət Neft Fondundan (ARDNF) büdcəyə transfertin artırılması hesabına olacaq.

Büdcədə, əsasən, müdafiə və milli təhlükəsizlik xərcləri artırılıb. Həmin xərclər 8 milyard 555 milyon manata çatdırılıb. Bu il bundan 1 milyard manatdan çox az idi.

Gələn il büdcədə neftin proqnoz qiyməti bu il ilə müqayisədə aşağı salınıb – 70 ABŞ dolları. Bu il 75 dollardan götürülmüşdü. Hazırda dünya birjalarında neftin bir bareli təqribən 75 dollardır.

Sənəd prezidentin təsdiqindən sonra qüvvəyə minəcək.

Dekabrın 13-də Bakı Apellyasiya Məhkəməsində siyasi şərhçi Azər Qasımlı barəsində Yasamal rayon Məhkəməsində seçilmiş həbs-qətimkan tədbiri ilə bağlı qərardan apellyasiya şikayətinə baxılıb.

A.Qasımlının yoldaşı Samirə Qasımlının verdiyi məlumata görə, məhkəmə müdafiə tərəfinin şikayətini təmin etməyib.

S.Qasımlı bildirib ki, həmin şikayətdən əslində heç bir gözləntisi yox idi: "Bu, sadəcə prosedurdur. Ssenari necə cızılıbsa, sifarişlər elə də həyata keçirilir. Azər Qasımlının həbsi ilə bağlı sifariş çoxdan verilmişdi və həyata keçirildi. Azər Qasımlı həqiqətləri dediyinə görə cəmiyyətdən təcrid olundu".

Bu açıqlamaya, hələlik, rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb. Amma, bir qayda olaraq, rəsmilər ölkədə siyasi sifarişli həbslərin olması ilə bağlı fikirləri qəbul etmirlər.

9 dekabr

Azər Qasımlı 4 ay həbs edildi

Dekabrın 9-da Yasamal rayon Məhkəməsində Siyasi Menecment İnstitutunun rəhbəri Azər Qasımlı barəsində ilkin istintaq üçün 4 ay müddətinə həbs-qətimkan tədbiri seçilib.

Vəkil Rövşanə Rəhimovanın sözlərinə görə, A.Qasımlı özünü təqsirli bilmir və həbsini siyasi sifariş adlandırıb.

Müdafiə tərəfi məhkəmə qərarından apellyasiya şikayəti veriləcəyini bildirib.

8 dekabr

Dekabrın 8-də Siyasi Menecment İnstitutunun rəhbəri Azər Qasımlı Cinayət Məcəlləsinin 182.2.3-cü (Hədə-qorxu ilə tələb etmə, zor tətbiq etmə ilə törədildikdə) maddəsi ilə 48 saata şübhəli şəxs qismində saxlanılıb.

Bu barədə vəkil Aqil Layıc "Turan"a bildirib.

"Azər Qasımlıya borclu olan bir şəxs var. Məhkəmələri Qasımlı udmuşdu. İndi həmin adamı çağırıblar, guya Azər Qasımlı ondan hədə-qorxu ilə pul tələb edib", - vəkil vurğulayıb.

A.Layıcın sözlərinə görə, A.Qasımlı ittihamı qəbul etmir və saxlanılmasının ictimai-siyasi fəaliyyəti ilə bağlı olduğunu bildirib.

29 noyabr

Azər Qasımlının xanımının xaricə çıxışına 'stop' götürülüb

Noyabrın 29-u günün ikinci yarısı Samirə Qasımlı bildirib ki, onun ölkədən çıxışına qoyulmuş qadağa götürülüb. Onun sözlərinə görə, bir müddət əvvəl Daxili İşlər Nazirliyindən vəkili Aqil Layıca zəng vuraraq anlaşılmazlıq olduğu və məhdudiyyətin götürüldüyü bildirilib: "Mən təkrar hava limanına getdim, pasport nəzarətindən keçdim, "stop" həqiqətən də götürülmüşdü. Lakin qeydiyyat bitdiyinə görə təyyarəyə minə bilmədim".

+++

Siyasi Menecment İnstitutunun rəhbəri Azər Qasımlının ardınca onun həyat yoldaşı, siyasi psixoloq Samirə Qasımlının da ölkədən çıxışına məhdudiyyət qoyulduğu bildirilir.

S.Qasımlı deyir ki, bu gün, noyabrın 29-da səfərə getməli idi, amma pasport nəzarətində ona ölkədən çıxışına "stop" qoyulduğu deyilib: "Əvvəl pasportuma möhür vuruldu, sonra isə "Bir dəqiqə gözləyin" deyib "stop" olduğumu dedilər".

Onun sözlərinə görə, ölkədən çıxışına qadağanı Daxili İşlər Nazirliyi (DİN) qoyub: "Səbəb isə bizim ailəyə olan qisasçılıqdır, Azər Qasımlıya olan təzyiqdir".

Onun dediklərinə, hələlik, DİN-dən münasibət öyrənmək mümkün olmayıb.

25 noyabr

Azər Qasımlı Bakı şəhər Baş Polis İdarəsində dindirilib

Siyasi Menecment İnstitutunun rəhbəri Azər Qasımlı bu gün, noyabrın 25-i günün ikinci yarısında Bakı şəhər Baş Polis İdarəsində saatlarla dindirildiyini deyir.

Onun sözlərinə görə, dindirilmə zamanı rəhbərlik etdiyi Siyasi Menecment İnstitutu ilə bağlı suallar verilib.

Vurğulamasına görə, hazırda mövcud olan cinayət işləri ilə bağlı da suallar alıb. O, istintaq sirri olduğunu vurğulayaraq təfərrüatları açıqlaya bilmədiyini söyləyib.

Lakin A.Qasımlının sözlərinə görə, Siyasi Menecment İnstitutu ilə bağlı hər hansı cinayət işi yoxdur.

A.Qasımlının deməsinə görə, ölkədən çıxışına qadağanın qoyulması məsələsi ilə bağlı ona bildirilib ki, ifadələri araşdırılacaq və ona əlavə məlumat veriləcək.

Onun dediklərinə, hələlik, Daxili İşlər Nazirliyindən münasibət almaq mümkün olmayıb.

22 noyabr

Azər Qasımlı ölkədən çıxışına 'stop' qoyulduğunu deyir

Siyasi Menecment İnstitutunun rəhbəri Azər Qasımlı Azərbaycandan çıxışına qadağa qoyulduğunu bildirir.

O, AzadlıqRadiosuna deyib ki, bu gün, noyabrın 22-də Çexiyanın paytaxtı Praqaya, oradan da Berlinə səfər edəcəkdi: "Aeroportda məni sərhəd nəzarətindən buraxmadılar, bildirdilər ki, Daxili İşlər Nazirliyi çıxışıma "stop" qoyub".

A.Qasımlı, hələlik, bunun səbəbini bilmədiyini qeyd edib: "İndi Bakı şəhər Baş Polis İdarəsinə gedirəm ki, görüm nə məsələdir? Aydın məsələdir ki, hansısa qondarma cinayət işi fikirləşirlər. Bu arada, onu da deyim ki, o cinayət işləri ki var, heç birində mənin adım keçmirdi. Heç birində şahid da olmamışam ki, buna görə mənə "stop" qoysunlar. Ehtimalım odur ki, cinayət işi açıb həbs etmək istəyirlər".

Bu deyilənlərə, hələlik, Daxili İşlər Nazirliyindən münasibət öyrənmək mümkün olmayıb.

Xatırlatma

Ötən ilin noyabrından başlayaraq Azərbaycanda qruplar halında 20 civarında jurnalist, ictimai fəal qaçaqmalçılıq ittihamı ilə həbs edilib. Onların heç biri ittihamla razılaşmır, bunu peşə fəaliyyətləri və siyasi sifariş ilə izah edirlər.

Yerli hüquq-müdafiə təşkilatlarının hazırladıqları siyahılara görə, hazırda Azərbaycan həbsxanalarında təqribən 300 siyasi məhbus var. Rəsmilər isə, bir qayda olaraq, vurğulayırlar ki, ölkədə heç kim sırf peşə fəaliyyəti ilə bağlı, siyasi əsaslar ilə həbs edilmir.

Azərbaycanda hərbi xidmətə çağırış yaşının yuxarı həddinin 35 yaşdan 30 yaşa endirilməsi təklif edilir.

Bu barədə müddəa "Hərbi vəzifə və hərbi xidmət haqqında" Qanuna dəyişiklik layihəsində öz əksini tapıb.

Xatırlatma

SSRİ-nin son dönəmlərində hərbi xidmətə çağırış yaşının yuxarı həddi 27 olub. Azərbaycan 1991-ci ildə müstəqillik qazandıqdan sonra da bu müddəanı dəyişmədi. Amma müstəqillik əldə edildikdən 11 il sonra, 2002-ci ildə 27-dən 35-ə qaldırıldı. Bu addımın atılmasına əsas səbəb kimi 1990-cı illərdə hərbi xidmətdən yayınmış vətəndaşların hərbi xidmət keçməsinə şərait yaratmaq olduğu açıqlamışdı.

Dekabrın 13-də Bakı Apellyasiya Məhkəməsində MeydanTV ilə əməkdaşlıq edən digər jurnalistlərin də həbs-qətimkan tədbiri ilə bağlı verilən qərarlardan şikayətlərinə baxılıb.

Məhkəmə apellyasiya şikayətlərini təmin etməyib.

Jurnalistlər özlərini təqsirli bilmir və öz həbslərini müstəqil jurnalistika fəaliyyəti ilə əlaqələndiriblər.

Dünən, dekabrın 12-də Bakı Apellyasiya Məhkəməsində MeydanTV ilə əməkdaşlıq etmiş Aysel Umudovanın şikayətinə baxılıb təmin edilməmişdi.

Müdafiə tərəfinin bildirməsinə görə, Umudovanın səhhətində problemlər var: "Polis bölməsində iki dəfə ona təcili yardım çağırılıb. Dekabrın 11-də İstintaq Təcridxanasında da vəziyyəti pisləşib".

11 dekabr

'COP29-dan sonrakı repressiya': RSF MeydanTV jurnalistlərini azad etməyə çağırır

"Sərhədsiz Reportyorlar" təşkilatı (Reporters Without Borders-RSF) MeydanTV jurnalistlərinin həbsini pisləyib, bunu İlham Əliyev rejiminin tənqidçilərini susdurmağa yönəlik sistematik strategiyanın tərkib hissəsi adlandırıb. Qurum jurnalistləri dərhal azad etməyə çağırıb.

"Heç bir ay deyil ki İlham Əliyev rejimi COP29-un şəfəqi altında beynəlxalq imicini parıldatmağa çalışırdı. İndi yenidən jurnalistlərə qarşı amansız repressiya başlanıb. MeydanTV-nin altı jurnalistinin həbsi rejimin Azərbaycan vətəndaşlarına informasiya verməyə cəsarəti çatan şəxsləri abırsızcazına hədəfə aldığını bir daha sübuta yetirir. RSF onları, eləcə də haqsız yerə saxlanmış daha 13 jurnalistə dərhal azadlıq tələb edir. Qurum beynəlxalq ictimaiyyəti fundamental hüquqların belə ağır və sistematik pozuntularına göz yummamağa çağırır", – RSF-in Şərqi Avropa və Orta Asiya bölümün başçısı Janna Kavelye deyib.

8 dekabr

Dekabrın 6-da həbs edilən fotojurnalist Əhməd Muxtar xırda xuliqanlıq və polis işçisinin əmrinə tabe olmamaqda təqsirli bilinib. Ona 20 sutka həbs verilib.

MeydanTV jurnalistlərinin məhkəməsi keçirilib

Dekabrın 8-də Xətai rayon Məhkəməsində "MeydanTV işi" ilə bağlı saxlanılanların məhkəmə prosesi keçirilib. Məhkəmə Aynur Elgünəş (Qənbərova), Aytac Tapdıq (Əhmədova), Natiq Cavadlı, Xəyalə Ağayeva, Aysel Umudova, Ramin Cəbrayilzadə (Deko) və Ülvi‌ Tahirov barəsində 4 aylıq həbs-qətimkan tədbiri seçib. Onlar Cinayət Məcəlləsinin 206.3.2-ci (qaçaqmalçılıq, bir qrup şəxs tərəfindən əlbir törədildikdə) maddəsi‌ ilə ittiham olunurlar.

Jurnalistlərin hamısı "qaçaqmalçılıq" ittihamını rədd edib və cinayət işini jurnalist fəaliyyətləri ilə əlaqələndiriblər.

****

Vəkil Bəhruz Bayramovun sözlərinə görə, Ülvi Tahirovun MeydanTV ilə heç bir əlaqəsi yoxdur: "Onlar Aynur Elgünəşlə sadəcə ailəvi dost idilər. Tahirovun evində axtarış zamanı külli miqdarda pul götürülüb. Lakin Tahirov pulun vergi ödəyicisi kimi həyat yoldaşına məxsus olduğunu bildirib. Onun xidmətlərin göstərilməsi barədə müqavilələri var və görülmüş işlər müqabilində əməkhaqqı alınıb. Tahirovun özü 2022-ci ildən xaricə getməyib".

6 dekabr

"Dekabrın 6-sı, saat 13:00 radələrində MeydanTV ilə əməkdaşlıq etmiş bəzi şəxslərlə əlaqə kəsilib". Bu barədə MeydanTV rəhbərliyinin yaydığı məlumatda bildirilir.

Açıqlamaya görə, həmin şəxslər Bakı şəhər Baş Polis İdarəsində saxlanılırlar.

Qurum Aynur Qənbərovanın (Elgünəş), Aytac Əhmədovanın (Tapdıq), Xəyalə Ağayevanın, Natiq Cavadlının, Aysel Umudovanın və Ramin Cəbrayılzadənin (müstəqil jurnalist) adlarını çəkir.

Vurğulanır ki, adları qeyd olunan jurnalistlərin bəzilərinin evlərində axtarış aparılıb, onlara aid olan şəxsi avadanlıqlar və əşyalar götürülüb: "MeydanTV rəhbərliyi olaraq bildiririk ki, jurnalistlərimizin saxlanılması, dindirilməsi qeyri-qanunidir və bütün ittihamları rədd edirik. Fəaliyyətə başladığımız gündən jurnalistlərimiz həbs edilib, özləri, ailələri təqiblərə məruz qalıb, onlara müxtəlif təzyiq və təhdidlər olub...".

+++

Daxili İşlər Nazirliyi (DİN) Mətbuat xidmətindən "Turan"a bildirilib ki, "vətəndaş Ramin Cəbrayılzadə ölkəyə qeyri-qanuni xarici valyuta gətirməsi ilə əlaqədar daxil olan məlumat əsasında saxlanıb".

Yazar təxəllüsü Ramin Deko olan R.Cəbrayılzadənin bu deyilənlərə münasibəti bəlli deyil.

DİN-dən qeyd edilib ki, əlavə araşdırmalar aparılır, daha bir neçə şəxs araşdırma çərçivəsində saxlanılıb: "Əlavə məlumat veriləcək".

Son bir ildə "AbzasMedia", ToplumTV jurnalistləri daxil olmaqla 20-dək jurnalist və ictimai fəal valyuta qaçaqmalçılığı ittihamı ilə saxlanıblar. Onlar ittihamları qəbul etmir, peşə fəaliyyətləri ilə əlaqələndirirlər.

+++

ABŞ dövlət katibinin köməkçisinin müavini Coşua Hak Azərbaycanda həbsdə olan fəalların və jurnalistlərin yaxınları ilə görüşüb. Bu barədə ABŞ-ın Bakıdakı səfirliyinin dekabrın 6-da yaydığı bəyanatında deyilir.

Səfir Mark Libbi və dövlət katibinin köməkçisinin müavini C.Hak həbsdə olan hüquq müdafiəçisi Rüfət Səfərovun, AzadlıqRadiosunun jurnalisti və iqtisadçısı Fərid Mehrəlizadənin, həmçinin "AbzasMedia"nın baş redaktoru Sevinc Vaqifqızının ailə üzvləri ilə görüşüb.

"Birləşmiş Ştatlar Azərbaycanı beynəlxalq insan hüquqları öhdəliklərini yerinə yetirməyə, haqsız yerə həbs olunanları dərhal azadlığa buraxmağa, vətəndaş cəmiyyətinə, o cümlədən hüquq müdafiəçiləri və jurnalistlərə qarşı repressiyalara son qoymağa çağırmağa davam edir", - səfirlik bildirir.

"Sülh müqaviləsi ilə bağlı layihə preambula və 17 maddədən ibarətdir. Preambula və 15 maddə üzrə mətnlər tam razılaşdırılıb, iki maddə üzrə isə açıq suallarımız var".

AZƏRTAC-ın xəbərinə görə, bunu bu gün, dekabrın 12-də Azərbaycan xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov deyib.

Onun sözlərinə görə, həmin açıq suallar üzrə işlər davam edir: "Artıq bir neçə raund danışıqlar və mətn mübadilələri həyata keçirilib. Hələ ki, tam razılaşdırılmış varianta gəlmək mümkün olmayıb".

Lakin nazir xüsusi olaraq detallara toxunmayıb.

Yaxınlarda Ermənistan xarici işlər naziri Ararat Mirzoyan da eyni məsələni dilə gətirmişdi. O da deyirdi ki, sülh müqaviləsinin preambulası və 17 maddədən 15- razılaşdırılıb. Amma o əlavə edirdi ki, kifayət qədər iradə olarsa, onu yekunlaşdırıb imzalamaq olar.

14 oktyabr

Əliyev Ermənistanın sülh sazişi ilə bağlı təklifini reallıqdan kənar sayır

"Sülh müqaviləsinin bütün bəndləri eyni dəyərə malikdir, birini digərindən ayırmaq olmaz".

AZƏRTAC-ın xəbərinə görə bunu oktyabrın 14-də prezident İlham Əliyev Belçika Krallığının Azərbaycanda yeni təyin olunmuş fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Julyen de Freponun etimadnaməsini qəbul edərkən deyib.

"Prezident İlham Əliyev bu baxımdan Ermənistan hökumətinin "bu vaxtadək nə barədə razılaşdırılıbsa, ona imza atılsın, razılaşdırılmamış müddəalar növbəti mərhələlərə saxlanılsın" təklifini tamamilə reallıqdan kənar hesab etdiyini bildirdi və bu cür yanaşma presedentinin ona məlum olmadığını vurğuladı", - xəbərdə əlavə edilir.

Ermənistan rəsmiləri son aylar dəfələrlə bəyan ediblər ki, onlar sülh sazişinin tezliklə bağlanmasına tərəfdardırlar. Baş nazir Nikol Paşinyan sentyabrın 26-da BMT Baş Assambleyasındakı çıxışı zamanı bunları demişdi: "Azərbaycan prezidenti və mən dəfələrlə qeyd etmişik ki, qeyd olunan sazişin ən azı 80 faizi razılaşdırılıb. İndi Ermənistan bu tarixi fürsətdən yararlanmaq və dalana dirənmək riskindən qaçmaq üçün əvvəllər razılaşdırılmış hissələr üzrə Sülh Sazişi bağlamağı, sonra isə qalan məsələlər üzrə danışıqları davam etdirməyi təklif edir".

Son bir neçə ildə hər iki ölkə arasında həm Avropa İttifaqı, həm də Rusiyanın vasitəçiliyi ilə ayrı-ayrılıqda danışıqlar aparılsa da, hələlik, sülh sazişi imzalanmayıb. Danışıqların detalları açıqlanmır. Ötən ildən başlayaraq isə tərəflər sərhədlərin delimitasiyası ilə bağlı birbaşa danışıqlara başlayıblar.

Xatırlatma

1990-cı illərin əvvəllərində Qarabağ münaqişəsi Azərbaycan və Ermənistan arasında toqquşmalara səbəb olub. Azərbaycanın Qarabağ bölgəsi, ətraf 7 rayonu işğal edilmişdi. Amma 2020-ci ildə 44 günlük müharibə və ötən il birgünlük hərbi əməliyyat nəticəsində Bakı bütün ölkə ərazisində suverenliyin bərpa edildiyini açıqlayıb.

Rəsmi Bakı ötən il birgünlük hərbi əməliyyatları "lokal antiterror tədbirlər" elan etsə də, Yerevan onu "etnik təmizlənmə" kimi dəyərləndirib. Daha sonra da Qarabağdan Ermənistana əhali köçü olmuşdu.

Qarabağdakı tanınmayan qurumun rəhbəri 2024-cü ilə qədər bu qurumun fəaliyyətini dayandıracağını açıqlamışdı. Amma indi bununla bağlı Yerevandan ziddiyyətli bəyanatlar eşidilir.

Birləşmiş Ştatlar Azərbaycanda vətəndaş cəmiyyəti və mediaya artan təzyiqlərdən narahat olduğunu bildirir, insan haqları uğrunda işinə görə həbs olunanları azad etməyə çağırır. Bu bəyanatla ABŞ dövlət katibi Antoni Blinken dekabrın 11-də çıxış edib. Bəyanatda ABŞ Azərbaycan hökumətini Rüfət Səfərov, Sevinc Vaqifqızı, Azər Qasımlı, Fərid Mehralızadə, Bəxtiyar Hacıyev, Qubad İbadoğlu, MeydanTV müstəqil media orqanının bugünlərdə həbs olunmuş jurnalistlərini azad etməyə çağırır.

Həbsdə olanlardan ikisi – R.Səfərov və S.Vaqifqızı bu həftə Vaşinqtonda insan haqları fəaliyyətlərinə görə təltif olunmalı idilər. R.Səfərova qiyabi olaraq İnsan Haqları Müdafiəçisi Mükafatı verilib. S.Vaqifqızı isə dövlət katibinin "Antikorrupsiya çempionu" mükafatına layiq görülüb.

"Azərbaycan hökumətini insan haqları naminə fəaliyyətinə görə haqsız tutulanları azad etməyə, vətəndaş cəmiyyətinə təzyiqləri dayandırmağa, hamının insan hüquqları və fundamental azadlıqlarına sayqı göstərməyə, Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatına üzv olarkən götürdüyü öhdəlikləri yerinə yetirməyə çağırırıq", – bəyanatda deyilir.

XİN: "Ümidvarıq ki, yeni ABŞ administrasiyası dövründə..."

Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyi (XİN) ABŞ dövlət katibi A.Blinkenin bəyanatına cavab verib.

"Ölkəmizdə insan hüquqları və azadlıqlarının qorunması ilə bağlı mövcud vəziyyəti təhrif edən, Azərbaycanın məhkəmə-hüquq prosesinə müdaxilə məqsədli qərəzli bəyanatı rədd edirik", - XİN vurğulayıb.

"Son dörd il ərzində dövlət katibi Blinkenin rəhbərlik etdiyi ABŞ Dövlət Departamentinin Azərbaycanın daxili işlərinə müdaxilə ilə məşğul olması səbəbindən sözügedən dövr bir çox dönəmlərdə dostluq və əməkdaşlıq ilə yadda qalan Azərbaycan-ABŞ münasibətləri üçün itirilmiş illər kimi qiymətləndirilir", - açıqlamada əlavə edilib.

XİN ümid edir ki, yeni ABŞ administrasiyası dövründə iki ölkə arasında qarşılıqlı dostluq və tərəfdaşlıq münasibətləri yenidən bərpa olunacaq.

Dövlət katibinin köməkçisi: 'ABŞ Azərbaycanda vətəndaş cəmiyyətini dəstəkləməyə davam edəcək'

"...Düzünü desək, biz tendensiyalardan çox narahatıq. Dünən də, bu gün də Beynəlxalq İnsan Haqları Günü ilə bağlı Azərbaycandan olan laureatları - Sevinc Vaqifqızı və Rüfət Səfərovu burada, Vaşinqtonda salamlaya bilmədik. Biz bu mükafatı şəxsən onlara verə bilmədik, çünki Azərbaycan hakimiyyəti onları həbs edib".

Bunu ABŞ dövlət katibinin demokratiya, insan hüquqları və əmək məsələləri üzrə köməkçisi Dafna Rand "Turan"a müsahibədə bildirib və əlavə edib ki, bu, bir siqnal idi: "Mesaj budur ki, hakimiyyət bu tendensiyanı davam etdirmək niyyətindədir. ABŞ və digərlərinin insan hüquqları müdafiəçilərini, vətəndaş cəmiyyəti üzvlərini dəstəkləməsini istəmirlər. Odur ki, mesaj yüksək və aydın şəkildə eşidildi".

"Vəziyyəti dəyişdirmək üçün Vaşinqtonun alətləri tükənibmi" sualına Dövlət Departamenti rəsmisinin cavabı belə olub: "Xeyr. Biz səylərimizi ikiqat artırmağa, diplomatiyadan - özəl diplomatiyadan, ictimai diplomatiyadan istifadə etməyə davam edəcəyik və bugünkü tədbir də belədir. Viza sanksiyaları və bir sıra digərləri də daxil olmaqla, bəzi cəza alətlərindən istifadə etməyə davam edəcəyik. Ən əsası, biz vətəndaş cəmiyyəti nümayəndələrini dəstəkləməyə davam edəcəyik, bu, bizim ən yaxşı alətimizdir".

Hazırda Azərbaycanda 30-dək jurnalist, ictimai fəal qaçaqmalçılıq və digər ittihamlarla həbsdədir. Onlar ittihamları rədd edir, həbslərini siyasi sifariş sayırlar. Hakimiyyət təmsilçiləri fərdlərin konkret cinayətlərə görə cəzalandırıldığını deyirlər.

Yerli və beynəlxalq insan haqları təşkilatları ölkədə azı 300 siyasi məhbusun olduğunu bildirirlər.

Bu gün, dekabrın 11-də hüquq müdafiəçisi Rüfət Səfərov barəsində çıxarılan həbs qərarından verilən apellyasiya şikayəti üzrə məhkəmə prosesi keçirilib.

Bakı Apellyasiya Məhkəməsində hakim Emin Mehdiyevin sədrliyi ilə keçirilən prosesdə şikayət təmin olunmayıb.

Bir həftə öncə, dekabrın 4-də Binəqədi rayon Məhkəməsi R.Səfərov barəsində 4 ay müddətinə həbs-qətimkan tədbiri seçmişdi.

Bakı Apellyasiya Məhkəməsi Binəqədi məhkəməsinin qərarını dəyişdirmədən saxlayıb.

R.Səfərova Cinayət Məcəlləsinin 127.2.3-cü (qəsdən sağlamlığa az ağır zərər vurma), 178.3.2 (dələduzluq -külli miqdarda ziyan vurmaqla törədildikdə) və 221.1-ci (xuliqanlıq) maddələri ilə ittiham irəli sürülüb. O, ittihamı qurama sayır və fəaliyyəti ilə izah edir.

Vəkil Bəhruz Bayramov bildirib ki, R.Səfərov həbsini "siyasi" adlandırıb. Onun səhhətindən və saxlanma şəraitindən şikayəti yoxdur.

6 dekabr

Beynəlxalq qurumlar Rüfət Səfərovu azadlığa buraxmağa çağırırlar

"Amnesty International" beynəlxalq insan haqları təşkilatı Azərbaycan hakimiyyətini hüquq müdafiəçisi Rüfət Səfərovu dərhal azad etməyə çağırıb.

"Rüfət Səfərovun qondarma dələduzluq və xuliqanlıq ittihamları ilə saxlanması Azərbaycan hakimiyyətinin ölkədə narazı səsləri susdurmağa yönəlik amansız səylərinə daha bir örnəkdir. Rüfət Səfərovun saxlanmasında məqsəd insan haqları müdafiəçilərinin işinə zərbə vurmaq, ölkədə insan haqlarının durumunun monitorinqini əngəlləməkdir...", – qurumun Şərqi Avropa və Orta Asiya üzrə direktoru Mari Struters deyib.

ABŞ senatoru, Senatın xarici əlaqələr komitəsinin sədri Ben Kardin X hesabında yazıb ki, Səfərov gələn həftə Dövlət Departamentinin İnsan Haqları Müdafiəçisi Mükafatını alacaq, bir neçə senatorla görüşəcəkdi: "Ancaq Azərbaycandakı rejim onu saxta ittihamla həbs etdi. Onun ədalət uğrunda savaşı həbsxana divarlarını aşır. O, dərhal azad olunmalıdır".

Avropa Şurası Parlament Assambleyasının (AŞPA) məruzəçiləri də Səfərovun həbsini Azərbaycanda insan haqları müdafiəçiləri və fəallara artan təzyiqlərə daha bir örnək adlandırıblar.

"Bu, təşviş doğuran hadisə tənqidi səslərin susdurulması, fundamental azadlıqlar və demokratik dəyərlərin müdafiəsinə qalxanların hədəfə alınmasının tərkib hissəsidir", – məruzəçilər Torhildur Sunna Evarsdottir və Emanuelis Zingeris bəyanatda deyirlər.

Hakimiyyət təmsilçiləri indiyədək ölkədə siyasi təqiblərlə bağlı deyilənləri rədd ediblər. Onların bildirdiyinə görə, şəxslər konkret cinayətlərə görə cəzalandırılırlar.

4 noyabr

Rüfət Səfərov həbs edildi

Bu gün, dekabrın 4-də Binəqədi rayon Məhkəməsi hüquq müdafiəçisi Rüfət Səfərov barəsində 4 ay müddətinə həbs-qətimkan tədbiri seçib.

Bu barədə vəkil Elçin Sadıqov məlumat verib: "Biz ev dustaqlığı haqqında vəsatət qaldırdıq. Məhkəmə vəsatəti təmin etmədi. Biz bu qərardan apellyasiya şikayəti verəcəyik".

Vəkilin sözlərinə görə, R.Səfərov məhkəmədə bildirib ki, onun həbsi hüquq-müdafiə fəaliyyətinə görə qisas alınmasıdır: "Eyni zamanda, dedi ki, bu, ABŞ-da mükafat almasının qarşısını almaq üçün həyata keçirilmiş həbsdir. Qeyd etdi ki, bu qisasçılığı gözləyirdi".

Vəkil əlavə edib ki, R.Səfərova qarşı Cinayət Məcəlləsinin 127.2.3-cü (qəsdən sağlamlığa az ağır zərər vurma) maddəsi ilə də əlavə ittiham verilib: "Ekspert rəyi alınıb ki, guya zərərçəkmiş şəxsdə xəsarətlər aşkarlanıb".

R.Səfərova bir gün əvvəl isə Cinayət Məcəlləsinin 178.3.2 (dələduzluq -külli miqdarda ziyan vurmaqla törədildikdə) və 221.1-ci (xuliqanlıq) maddələri ilə ittiham irəli sürülüb.

Böyük Britaniya səfiri Rüfət Səfərovun saxlanılmasından narahatdır

"İnsan hüquqları fəalı Rüfət Səfərovun saxlanılması ilə bağlı xəbərləri dərin narahatlıqla izləyirəm. İfadə azadlığı demokratik cəmiyyətin əsas dayaqlarından, onun inkişafı və hər bir fərdin özünü reallaşdırmasının əsas şərtlərindən birini təşkil edir". Bu barədə Böyük Britaniyanın Azərbaycandakı səfiri Ferqüs Old dekabrın 4-də X platformasındakı hesabında yazıb.

+++

"Biz hüquq müdafiəçisi Rüfət Səfərovun Azərbaycanda saxlanılması ilə bağlı xəbərlərdən dərin narahatıq. Biz bu məsələni yaxından izləyirik".

Bunu dekabrın 3-də ABŞ Dövlət Departamentinin Mətbuat katibinin müavini Vedant Patel mətbuat üçün brifinqdə bildirib.

"İnsan hüquqları müdafiəçilərinin hər yerdə öz işlərini maneəsiz, azad və qisas qorxusu olmadan apara bilmələri vacibdir. Biz Azərbaycanı haqsız yerə həbs edilənlərin hamısını azad etməyə, vətəndaş cəmiyyətinə, o cümlədən, hüquq müdafiəçilərinə və jurnalistlərə qarşı təzyiqləri dayandırmağa çağırırıq", - ABŞ rəsmisi əlavə edib.

3 dekabr

Rüfət Səfərov saxlanılıb

Hüquq müdafiəçisinin atası Eldar Sabiroğlunun deməsinə görə, dekabrın 3-ü axşam saatlarında oğlunu evinin qarşısında saxlayıb naməlum istiqamətə aparıblar.

Daxili İşlər Nazirliyi (DİN) Mətbuat xidmətindən də "Turan"a bildirilib ki, torpaq alqı-satqısı ilə əlaqədar R.Səfərovla bir nəfər arasında münaqişə olub: "Bununla bağlı araşdırma aparılır".

"Azərbaycan hökuməti bundan xəbər tutub..."

"Rüfət Səfərovu gördüm, səhhəti ilə bağlı şikayəti olmadı. Dedi ki, onu saxlayıb birbaşa Binəqədi rayon Polis İdarəsinə gətiriblər". Bunu vəkil Elçin Sadıqov deyib.

Vəkilin sözlərinə görə, R.Səfərov ona deyib ki, avtomobili qarajda saxlayarkən tanımadığı adam ona hücum edib: "Deməsinə görə, sonra polislər gəlib. Onu gətiriblər idarəyə. Həmin şəxs də şikayətində bildirib ki, Rüfətin atasından torpaq alıb. Həmin şəxs iddia edib ki, guya torpağın qalan hissəsini də almaq üçün Rüfətə pul verib. Halbuki, Rüfət deyir ki, onunla heç görüşü olmayıb və onu tanımır. Hazırda Rüfət Səfərov polisdə dindirilir".

Vəkilin bildirdiyinə görə, R.Səfərov saxlanmasını ABŞ-da insan haqları müdafiəçisi kimi mükafata layiq görülməsi ilə izah edib: "Dedi ki, mükafatı ABŞ dövlət katibi təqdim etməli idi. Bildirdi ki, Azərbaycan hökuməti bundan xəbər tutduğu üçün bu uydurma cinayət işini düzüb-qoşub".

Anası: "Rüfətə mükafat veriləcəkdi"

"Bu hadisəni ailəmiz gözləyirdi. Oğlum Rüfəti ABŞ səfirliyindən çağırıb ona mükafat veriləcəyi bildirilmişdi". Bunu AzadlıqRadiosuna R.Səfərovun anası Tahirə Tahirqızı deyib.

Anasının sözlərinə görə, R.Səfərov dekabrın 6-da ABŞ-a getməli idi. Beynəlxalq İnsan Hüquqları Günü münasibətilə hüquq müdafiəçisinə mükafat veriləcək və səfər dekabrın 11-nə qədər davam edəcəkmiş: "Ona görə şər-böhtan atıb onu əngəlləyəcəklərini gözləyirdim".

T.Tahirqızı DİN Mətbuat xidmətinin açıqlamasına da münasibət bildirib: "Rüfətin adına heç bir şey yoxdur, torpaq alqı-satqısı nədir, torpaq alveri nədir? Ayıbdır, məlumatı düzgün çatdırın".

Onun dediyinə görə, R.Səfərovun yerini müəyyən etməyə çətinlik çəkiblər: "Mən Daxili İşlər Nazirliyinə müraciət edirəm. Ayıbdır, ora gedirik, deyirlər, "burada deyil", bura gedirik, deyirlər, "burada yoxdur". Bu, rüşvət almayıb, dövlət çevrilişi etməyib. Biz uşaq deyilik, alitəhsilli adamlarıq. Qaydanı da bilirik, qanunu da".

T.Tahirqızı vurğulayıb ki, polisdən R.Səfərova heç bir çağırış olmayıb, onu həyətdə, evə gələndə tutub aparıblar.

Anasının bu açıqlamalarına DİN və başqa rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb.

Zərdab Rayon Prokurorluğunun keçmiş müstəntiqi R.Səfərov 2015-ci ilin sonunda Azərbaycan hakimiyyətini insan haqlarının pozulmasında və ölkədə qanunsuzluqlarda ittiham etdikdən sonra istefaya çıxıb. O bundan sonra rüşvət almaq ittihamı ilə həbs edilib. 2016-cı ilin sentyabrında Lənkəran Ağır Cinayətlər Məhkəməsinin qərarı ilə 9 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib.

Keçmiş müstəntiq ona qarşı irəli sürülən ittihamları rədd edib. 2019-cu ildə əfv sərəncamı ilə azadlığa çıxıb. Daha sonra o, hüquq müdafiəsi fəaliyyətinə başlayıb.

Bakıda həbsdə olan hüquq müdafiəçisi Rüfət Səfərov dekabrın 10-da ABŞ Dövlət Departamentində İnsan Hüquqları Müdafiəçisi Mükafatına layiq görülüb.

Təqdimat mərasimində dövlət katibinin Demokratiya və İnsan Haqları Məsələləri üzrə müavini Uzra Zeya R.Səfərovun əyləşəcəyi boş stulu göstərib, onun Azərbaycan hökuməti tərəfindən haqsız yerə saxlanıldığını deyib.

R.Səfərov dekabrın 3-də saxlanılıb, dələduzluq, xuliqanlıq, sağlamlığa az ziyan vurma ittihamı ilə barəsində 4 aylıq həbs-qətimkan tədbiri seçilib. Ailəsi onun ABŞ-yə mükafat almağa gedəcəyi üçün həbslə cəzalandırıldığını deyib. Özü ittihamları hüquq müdafiə fəaliyyəti ilə əlaqələndirib.

Dövlət katibinin müavini U.Zeya çıxışında deyib ki, hüquq müdafiəçilərinin işlərinə görə üzləşdikləri çətinlikləri, ailələri, dostları, icmalarına təhlükələri anlayırlar. "Nominantlardan biri üçün nəzərdə tutulmuş boş stul bu çətinliklərə böyük nümunədir: Bu mükafatı almaq üçün Birləşmiş Ştatlara səfər etməyə hazırlaşan Rüfət Səfərov Azərbaycan hökuməti tərəfindən haqsız yerə saxlanılıb. Onun həbsini qətiyyətlə pisləyir və dərhal azadlığa buraxılmasına çağırırıq", – o deyib.

Blinkendən çağırış

Dövlət katibi Antoni Blinken çıxışında R.Səfərovdan danışarkən onun vaxtilə prokurorluqda işlədiyini, korrupsiyaya etiraz olaraq işdən getdiyini, ancaq özünün saxta şəkildə rüşvətxorluqda ittiham olunaraq 9 il həbs cəzasına məhkum edildiyini deyib. O, həbsdən çıxandan sonra "Müdafiə Xətti" adlı qurum yaradaraq hüquq müdafiəsi fəaliyyətinə görə hədəfə alanlara kömək edib. Dövlət katibi R.Səfərovun Bakıdakı ABŞ səfirliyində vizasını alandan bir neçə saat sonra saxlanıldığını vurğulayıb.

"Azərbaycan hökuməti Rüfəti dərhal azad etməlidir, haqsız yerə tutulan digər jurnalistləri, insan haqları müdafiəçilərini, siyasi opponentlərini, digərlərini də azadlığa buraxmalıdır", – A.Blinken bildirib.

Mərasimdə R.Səfərovun mükafatı təqdim olunarkən dövlət katibindən boş stulun yanında durması xahiş olunub. "Bu gün Rüfət bizimlə deyil, çünki insan haqları işinə görə haqsız yerə həbs olunub. O, insan haqları müdafiəçilərinin cəsarətini təcəssüm etdirir və bu gün bizimlə olmalı idi", – dövlət katibinin demokratiya, insan haqları və əmək məsələləri üzrə köməkçisi Dafna Rand deyib.

Dekabrın 9-da dövlət katibi A.Blinken həbsdə olan jurnalist Sevinc Vaqifqızını Antikorrupsiya Çempionu elan etmişdi. S.Vaqifqızı daxil olmaqla, hazırda Azərbaycanda 30-dək jurnalist, ictimai fəal qaçaqmalçılıq və digər ittihamlarla həbsdədir. Onlar ittihamları rədd edir, həbslərini siyasi sifariş sayırlar. Hakimiyyət təmsilçiləri fərdlərin konkret cinayətlərə görə cəzalandırıldığını deyirlər. Ancaq yerli və beynəlxalq insan haqları təşkilatları ölkədə azı 300 siyasi məhbusun olduğunu bildirirlər.

Dekabrın 9-da ABŞ dövlət katibi Antoni Blinken korrupsiya araşdırmaları ilə tanınan "AbzasMedia" nəşrinin baş redaktoru, hazırda həbsdə olan Sevinc Vaqifqızını Antikorrupsiya Çempionu elan edib. "Sevinc Vaqifqızı Azərbaycanda yüksək səviyyədə korrupsiyanı ifşa etdiyinə görə bu ada layiq görülüb", - Blinken bildirib.

"Azərbaycanlı jurnalist Sevinc Vaqifqızı hökumətin yol verdiyi sui-istifadə hallarının ifşasına 10 ildən çox sərf edib. O bu gün bizimlə olmasa da, bu ada layiq görülənlər sırasındadır", – dövlət katibi çıxışında deyib.

"Sevinc 2023-cü ilin noyabrında, Azərbaycanda müstəqil mediaya divan tutulduğu bir vaxtda başqa bir ölkədən evinə qayıdırdı. O, həbs olunma ehtimalını gözə alaraq qayıtdı. Və həbs olundu. İndi bir ildən çoxdur ki, həbsdədir", – Blinken vurğulayıb.

"Sevinc həbsindən öncə yazırdı: "Daha qorxu hiss etmirəm. Onların nəyə qadir olduğunu bilirəm... bu məni dayandırmır. Adamlara faydalı olmaq daha vacibdir... xalqın bizə ehtiyacı var", – dövlət katibi həbsdə olan jurnalistdən sitat gətirib.

A.Blinken əlavə edib ki, mükafata layiq görülənlərin hər biri həmvətənlərinə fayda verməkdən ötrü çətin seçim ediblər.

Antikorrupsiya Çempionu adına layiq görülənlər arasında Uqanda, Qambiya, Albaniya, Ermənistan, Livan, Qazaxıstan, Nepal, Kolumbiya və Panamadan olan hakim, xüsusi təhqiqatçı, prokurorlar var.

S.Vaqifqızı ötən il noyabrın 21-də "AbzasMedia"nın direktoru Ülvi Həsənli həbs olunanda xaricdə səfərdə idi. O, ölkəyə qayıdan kimi saxlanılıb. Ondan sonra daha bir neçə şəxs də həbs edilib, onlara qaçaqmalçılıq ittihamı verilib, sonra ittiham ağırlaşdırılıb. Saxlanan jurnalistlər və fəallar ittihamları qəbul etmir və həbslərini peşə fəaliyyəti ilə əlaqələndirirlər.

Ötən həftə MeydanTV ilə əməkdaşlıq edən jurnalistlər də eyni ittihamla həbs olunublar. Hazırda ölkədə 30-dək jurnalist və ictimai fəal qaçaqmalçılıqda ittihamı olunur, özləri bunu siyasi sifariş sayırlar.

Rəsmilər ölkədə heç kim sırf peşə fəaliyyəti ilə bağlı, siyasi əsaslar ilə həbs edilmədiyini deyirlər. Ancaq yerli hüquq-müdafiə təşkilatlarının hazırladıqları siyahılara görə, hazırda Azərbaycan həbsxanalarında təqribən 300 siyasi məhbus var. Beynəlxalq insan haqları qurumları, Bakıdakı Qərb diplomatlarından bəziləri də ölkədə insan haqlarının durumundan narahatlıq bildirir, təzyiqləri dayandırmağa çağırırlar.

Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev dekabrın 10-da türkiyəli həmkarı Rəcəb Tayyib Ərdoğana zəng edib.

Söhbət zamanı Cənubi Qafqaz və Yaxın Şərq regionuna aid məsələlərə də toxunulub, "xüsusilə Suriyada Əsəd rejiminin çökməsindən sonra yaranmış vəziyyət müzakirə olunub".

Məlumatı Azərbaycan prezidentinin mətbuat xidməti yayıb.

Dövlət başçılarının Suriya xalqına təbriklərini, Suriya dövlətinin ərazi bütövlüyünə və suverenliyinə dəstəklərini ifadə etdikləri vurğulanır.

Məlumata görə, R.T.Ərdoğan bütün sahələrdə olduğu kimi, Suriya xalqına humanitar yardım və dəstək məsələsində də Azərbaycanla Türkiyənin birgə fəaliyyət göstərəcəyini qeyd edib.

Dekabrın 8-də Suriyada Bəşər Əsədin hakimiyyətinə son qoyulub. Bu ölkədə 2011-ci ildən vətəndaş müharibəsi gedirdi. Bu illər ərzində Suriyanın milyonlarla vətəndaşının mühacirətə köç etdiyi, yüz minlərlə sakinin həlak olduğu, yaralandığı, həbsə atıldığı bildirilir.

B.Əsəd 2000-ci ildə atası Hafiz Əsədin ölümündən sonra onun yerinə hakimiyyətə gəlib. Hafiz Əsəd ötən əsrin 70-ci illərindən bu ölkəyə rəhbərlik edirdi. Beynəlxalq təşkilatların hesabatlarında Əsəd ailəsinin hakimiyyəti dönəmində Suriyada insan haqları ilə bağlı çoxsaylı pozuntular yer alır.

B.Əsəd 2009-cü ildə prezident İ.Əliyevin dəvəti ilə Azərbaycana səfər edib.

Almaniyanın Azərbaycandakı səfiri Ralf Horlemann Azərbaycanda jurnalistlərə qarşı repressiyalarla bağlı narahatlığını ifadə edib.

"Ümumdünya İnsan Hüquqları Bəyannaməsini həyata keçirmək + insan hüquqlarını müdafiə etmək üçün insan hüquqlarının pozulduğu yerlərə kameralar + mikrofonlar yerləşdirməliyik. Mətbuat azadlığı insan hüquqları sahəsində vəziyyətin indikatoru olduğuna görə biz bütün dünyada, o cümlədən Azərbaycanda jurnalistlərə qarşı zorakılıq + repressiyalardan narahatıq", - o, X sosial şəbəkəsindəki hesabında yazıb.

4 dekabr

Beynəlxalq İnsan Hüquqları Günündə diplomatlar Azərbaycandakı vəziyyətdən narahatdırlar

Dekabrın 4-də Avropa İttifaqı (Aİ), Böyük Britaniya, ABŞ və İsveçrənin Azərbaycandakı səfirlikləri yerli hüquq müdafiəçiləri, mətbuat nümayəndələri, hüquqşünaslar və ictimai fəalların iştirakı ilə qəbul təşkil ediblər.

"Turan"ın xəbərinə görə, çıxışlarda "Azərbaycanda fundamental azadlıqlarından istifadə etdiklərinə görə" həbs olunanların hamısının azadlığa buraxılması çağırışı səslənib.

ABŞ səfiri Mark Libbi təəssüflə qeyd edib ki, insan hüquqları və söz azadlığı uğrunda mübarizə aparanların bir çoxu bugünkü tədbirə qatıla bilmir. O, hazırda həbsdə olan iqtisadçı, Azadlıq Radiosunun jurnalisti Fərid Mehralızadə, "Abzas Media" nəşrinin baş redaktoru Sevinc Vaqifqızı, ictimai fəal Bəxtiyar Hacıyev, müxalifətçi Tofiq Yaqublu, III Respublika Platformasının təsisçisi Akif Qurbanov, qurumun üzvü Ruslan İzzətli və başqalarının adını çəkib.

Səfir onları "öz gözəl vətənində insan hüquqlarının müdafiəsində fədakarlıq göstərən cəsur azərbaycanlı vətənsevərlər" adlandırıb.

"Mən Azərbaycan hökumətini bu şəxsləri və haqsız yerə tutulmuş bütün digər şəxsləri azad etməklə insan hüquqları ilə bağlı beynəlxalq öhdəliklərini yerinə yetirməyə çağırıram", - diplomat vurğulayıb.

1948-ci il dekabrın10-da BMT Baş Assambleyası Ümumdünya İnsan Hüquqları Bəyannaməsini qəbul edib. 1950-ci ildən başlayaraq hər il dekabrın 10-u Beynəlxalq İnsan Hüquqları Günü kimi qeyd olunur.

Azərbaycan XİN: "Qətiyyətlə rədd edirik"

"ABŞ, Böyük Britaniya, İsveçrə və Avropa İttifaqı səfirlərinin Azərbaycanda "jurnalistlər" və "siyasi fəallar"ın saxlanılması ilə bağlı iddialarını qətiyyətlə rədd edirik. Bu bəyanatlar Azərbaycan məhkəmə sisteminin müstəqilliyinə açıq şəkildə zərbə vurmaq cəhdidir".

Bu fikirlər Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin (XİN) açıqlamasında yer alır.

Vurğulanır ki, "İstintaqın gedişinə və məhkəmə prosesinə müdaxilə hüquqi dövlətin təməl prinsipi olan qanunun aliliyi ilə ziddiyyət təşkil edir".

Xatırlatma

Aralarında Azadlıq Radiosunun jurnalisti F.Mehralızadə olmaqla ümumilikdə ötən ilin noyabrından başlayaraq Azərbaycanda qruplar halında 20 civarında jurnalist, ictimai fəal qaçaqmalçılıq ittihamı ilə həbs edilib. Amma onların hamısı ittihamla razılaşmır, bunu peşə fəaliyyətləri və siyasi sifariş ilə izah edirlər. Sonradan onlardan bəzilərinin ittihamı hətta ağırlaşdırılıb.

Yerli hüquq-müdafiə təşkilatlarının hazırladıqları siyahılara görə, hazırda Azərbaycan həbsxanalarında müxtəlif (dələduzluq, narkotik, qəsdən sağlamlığa zərər vurma və sairə) ittihamlarla üzləşən təqribən 300 siyasi məhbus var. Rəsmilər isə, bir qayda olaraq, vurğulayırlar ki, ölkədə heç kim sırf peşə fəaliyyəti ilə bağlı, siyasi əsaslar ilə həbs edilmir. Onların deməsinə görə, həmin siyahılarda yer alanlar sırf törətdikləri əmələ görə məsuliyyətə cəlb ediliblər.

Dekabrın 3-də Bakının Nərimanov rayon Məhkəməsində iqtisadçı-alim Qubad İbadoğlunun ölkədən çıxışına məhdudiyyət qoyulması ilə bağlı şikayətə baxılıb. Şikayət təmin edilməyib.

Vəkil Zibeydə Sadıqovanın sözlərinə görə, artıq üçüncü dəfədir ki, məhkəmə İbadoğlunun Azərbaycandan çıxışına qoyulan qadağanı qaldırmaqdan imtina edir.

Müdafiə tərəfi əvvəlki iki müraciəti müalicə və mürəkkəb cərrahi əməliyyatdan ötrü ölkədən çıxışın vacibliyi ilə əsaslandırıb. Bu dəfə isə bildirilib ki, Avropa Parlamenti rəhbərliyi onu 14-19 dekabr tarixlərində Strasburqa akademik Andrey Saxarov mükafatının təqdimatı mərasimində iştiraka dəvət edib.

Müdafiə tərəfi hesab edir ki, İbadoğlunun hüquqları qanunsuz olaraq məhdudlaşdırılıb.

Xatırlatma

Q.İbadoğlu ötən il iyulun 23-də həbs edilmişdi. O, Cinayət Məcəlləsinin (CM) 204.1-ci (Satış məqsədi ilə saxta pul... və ya xarici valyuta hazırlama, əldə etmə və ya satma - mütəşəkkil dəstə tərəfindən törədildikdə) maddəsi ilə ittiham olunub. Daha sonra ona qarşı CM-in 167-3.1-ci (dini ekstremist materialları hazırlama, saxlama və ya yayma) maddəsi ilə yeni ittiham irəli sürülüb. Q.İbadoğlu ittihamları saxta adlandırıb.

Bu il aprelin 22-də onun barəsində seçilmiş həbs-qətimkan tədbiri ev dustaqlığı, daha sonra isə müstəntiqin qərarı ilə polisin nəzarətinə verilmə ilə əvəz olunub.

Q.İbadoğlu dövlət qeydiyyatına alınmayan Azərbaycan Demokratiya və Rifah Partiyasına (ADR) rəhbərlik edib. Amma ev dustaqlığına buraxılandan sonra səhhəti ilə bağlı siyasi fəaliyyətinə fasilə verdiyini açıqlayıb.

Amerika Birləşmiş Ştatlarının (ABŞ) Azərbaycandakı səfiri Mark Libbi diplomatik xidmətindən istefa verib.

Bu barədə səfirin bəyanatında bildirilib. Onun sözlərinə görə, istefa səbəbi xəstəliyi ilə bağlıdır: "2023-cü ildə ABŞ Senatı qarşısında dinləməmdə qeyd etdiyim sağlamlıq qayğıları, təəssüf ki, davam edib".

Səfir bildirib ki, 2024-cü ili başa vurduqdan sonra istefaya çıxacaq: "Uğurlu 2025-ci ilə qədəm qoymaq və xərçəng barədə məlumatlandırmanı artırmaq məqsədilə yerdə qalan bir neçə həftəni Azərbaycanda keçirmək niyyətindəyəm".

Səfir M.Libbinin etimadnaməsini prezident İlham Əliyev bu il yanvarın 18-də qəbul etmişdi.

Xatırlatma

Rəsmi Bakının son illər Qərb ölkələri, xüsusilə də ABŞ-la münasibətlərində ayrı-ayrı vaxtlarda gərginlik müşahidə edilib. Ötən il Azərbaycan hakimiyyətinə yaxın media orqanlarında ABŞ səfirliyinin Bakıda məzun tədbiri "casus şəbəkəsi ilə görüş" adı ilə təqdim olunub. Ancaq ABŞ-ın yeni təyin olunmuş səfiri M.Libbi Bakıya gələndən sonra həmin tədbir baş tutub.

ABŞ rəsmiləri, bir qayda olaraq, Azərbaycanda fundamental azadlıqlar və tənqidçilərin həbsi ilə bağlı narahatlıqlarını ifadə ediblər. Azərbaycan rəsmiləri isə belə çağırışları ölkənin daxili işlərinə qarışmaq kimi dəyərləndiriblər.

Sumqayıt şəhərinin 13-cü mikrorayonunda yerləşən beşmərtəbəli yaşayış binasında partlayış baş verib.

Dekabrın 3-də səhər saatlarında partlayış nəticəsində yaralıların olduğu bildirilir.

Tibbi Ərazi Bölmələrini İdarəetmə Birliyindən (TƏBİB) ilkin məlumata əsasən bildirilib ki, hadisə nəticəsində üç nəfər Sumqayıt Tibb Mərkəzinin Təcili Tibbi Yardım Xəstəxanasına hospitalizasiya olunub: "Həmin şəxslər ağır yanıq xəsarətləri ilə reanimasiya şöbəsinə yerləşdirilib. Hazırda bir nəfərin vəziyyəti ağır, digərlərinin vəziyyəti isə orta ağırdır".

Hadisənin baş vermə səbəbi ilə bağlı, hələlik, rəsmi açıqlama yoxdur. Amma partlayışın qaz sızmasından olduğu ilə bağlı yerli mediada ehtimallar səslənib.

Baş Prokurorluq və Fövqəladə Hallar Nazirliyinin yaydığı birgə məlumata görə isə, altı nəfər xilas edilərək xəstəxanaya yerləşdirilib: "Sumqayıtda baş verən partlayışlarla bağlı araşdırma aparılır".

Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının (AXCP) sədri Əli Kərimli haqqında ittiham hökmü çıxarılıb. Dekabrın 2-də Nəsimi rayon Məhkəməsində çıxarılan bu hökmlə o, Cinayət Məcəlləsinin 147.1 (böhtan) maddəsi ilə təqsirli bilinib və 1500 manat cərimə cəzasına məhkum edilib.

Hökm AXCP-nin keçmiş üzvü, 2019-cu ildə partiyadan uzaqlaşdırılmış Aydın Əliyevin şikayəti əsasında çıxarılıb. A.Əliyev iddia edir ki, Ə.Kərimli müxtəlif internet televiziyalarına müsahibələrində onu hakimiyyətlə əməkdaşlıqda suçlamaqla ona böhtan atıb.

Hökmdən öncə çıxış edən A.Əliyev də, onun nümayəndəsi də məhkəmədən AXCP sədrinə 6 ay həbs cəzası kəsilməsini istəyib.

Ə.Kərimli çıxışında vurğulayıb ki, məhkəmə iclasından öncə polislər Nəsimi rayon Məhkəməsinin binasının önündə cəbhəçilərə hücum edib, xeyli sayda saxlanılan və zorakılığa məruz qalanlar var. AXCP sədri bildirib ki, vəkili Vidadi Mirkamal da saxlanılaraq naməlum istiqamətə aparılanlar arasındadır.

Məhkəmənin gedişində əlaqə saxlanılıb və V.Mirkamal sərbəst buraxılaraq prosesə qoşulub.

"Hamı bilir ki, bu, sifarişli işdir və qərar haradan gəlir. Qərarı elan edin, bitsin, insanlara əziyyət verməyə nə ehtiyac var? İndiyə qədər azı 10 nəfərə işgəncə verilib ki, mənim əleyhimə ifadə alsınlar. Bu məhkəmə prosesi də tarixdə rüsvayçı proses kimi qalacaq. "Hökumətlə əməkdaşlıq" ifadəsi ləyaqəti alçaldan ifadə kimi qiymətləndirilir", - Əli Kərimli bildirib.

Vəkili Fəxrəddin Mehdiyev də iddianın əsassız olduğunu vurğulayıb.

Hakim Babək Pənahov təxminən bir saatlıq müşavirədən sonra AXCP sədri haqqında ittiham hökmünü elan edib.

Məhkəmədən sonra Ə.Kərimli AzadlıqRadiosuna bildirib ki, hökmdən apellyasiya şikayəti veriləcək.

AXCP: Məhkəmə önündə saxlanılan fəallardan ikisi həbs edilib

Dekabrın 2-də Nəsimi rayon Məhkəməsinin önündə saxlanılan AXCP üzvlərindən Rövşən Avsarovun 15 sutka, Fərahim İsmayılovun isə 30 sutka inzibati qaydada həbs edildiyi bildirilir.

Bu barədə AzadlıqRadiosuna AXCP-dən məlumat verilib.

Partiyadan vurğulandığına görə, onlar İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 510-cu (xırda xuliqanlıq) və 535.1-ci (polis işçisinin qanuni əmrinə qəsdən tabe olmamaq) maddələri üzrə təqsirli biliniblər: "Saxlanan AXCP üzvlərindən Elçin Rzayev, Rövşən Rəhimov və Rövşən Səfərovun hər biri də 200 manat məbləğində cərimə olunacaq sərbəst buraxılıb".

Hələlik, bu məlumatları rəsmi qurumlardan dəqiqləşdirmək mümkün olmayıb.

+++

AXCP üzvlərindən birinin sözlərinə görə, Nəsimi rayon 20-ci polis bölməsində saxlanılanlardan dörd nəfər fiziki təzyiqə məruz qalıb: "Ruslan Əmirovun üzündə zədə yerləri görünür. Sol qabırğası, çox güman ki, sınıb, nəfəs ala bilmir. Mənim özümü də döyüblər, çeçələ barmağımın dırnağı qopub. Bölmədə hələ saxlanılan var".

Əli Kərimlinin məhkəməsi önündə saxlananlar var

AXCP-dən verilən məlumata görə, proses başlamazdan əvvəl polis əməkdaşları məhkəmə binasının önünə toplaşanları ərazidən uzaqlaşdırmağa başlayıb: "Əli bəy çıxış edirdi, bu anda polis əməkdaşları yaxınlaşıb avtomobillərini ərazidən çıxaracaqlarını və bizim oradan uzaqlaşmağımız lazım olduğunu dedilər. Buna etiraz edən bir neçə nəfər saxlandı. Digərlərini məhkəmədən xeyli irəliyə uzaqlaşdırıblar".