Dövlət Statistika Komitəsi Azərbaycanda sağlamlığa zərərli əmək şəraitində çalışanların sayını açıqlayıb. Bu ilin əvvəlinə olan göstəriciyə görə, Azərbaycanda təkcə sənaye sektorunda çalışan 47 min 408 nəfər zərərli əmək şəraiti olan iş yerlərində çalışıb. Daha 11 min 861 nəfər nəqliyyat və anbar təsərrüfatı, 1 min 765 nəfər tikinti, 1 min 119 nəfərsə rabitə və informasiya sektorunda bu tip işlərdə çalışırlar.
Statistika Komitəsinin hazırladığı hesabatın metodologiyasına görə, səs-küyün, vibrasiyanın (titrəyişin), zərərli kimyəvi maddə, şüalanma, istehsalat tozu miqdarının normadan artıq olduğu, eləcə də iqlim şəraitinin əlverişli olmadığı və əmək təhlükəsizliyinin tələblərinə uyğun avadanlıqların istifadə edilmədiyi iş yerləri sağlamlığa zərərli sayılır. Bu dörd sənaye sahəsində zərərli iş ortamındakılar ən çox sanitar-gigiyena normalarına cavab verməyən iş yerlərində çalışırlar. Rəsmi rəqəmlərə görə, 25 min işçinin iş şəraiti sanitar-gigiyenik tələblərə cavab vermir. Sənaye, tikinti, nəqliyyat və anbar təsərrüfatı və eləcə də informasiya və rabitə sektorlarında səs-küyün normanı aşdığı yerlərdə çalışanların sayı 9 min 371, zərərli kimyəvi maddələrin normadan artıq olduğu yerlərdə çalışanların sayı isə 7 min 267 nəfər olub. Bu istiqamətlər içərisində ən az say normadan artıq şüalanmaya məruz qalanlarla bağlıdır. Rəsmi rəqəmlərə görə, ölkədə bu dörd fəaliyyət sahələrində toplamda 34 nəfər yüksək şüalanmaya məruz qalan iş ortamında çalışır.
Cədvəl: İqtisadi fəaliyyət növləri üzrə əlverişli olmayan iş yerlərində çalışanların sayı
|
|
Sənaye |
Tikinti |
Nəqliyyat və anbar təsərrüfatı |
İnformasiya və rabitə |
|
Sanitar-gigiyena tələblərinə cavab verməyən yerlərdə çalışanlar |
18 min 383 |
1 min 047 |
5 min 147 |
413 |
|
Səs-küyün normadan artıq olduğu yerlərdə çalışanlar |
8 min 104 |
24 |
1 min 218 |
25 |
|
Vibrasiyanın (titrəyişin) normadan artıq olduğu yerlərdə çalışanlar |
2 min 784 |
40 |
161 |
8 |
|
Zərərli kimyəvi maddələrin normadan artıq olduğu yerlərdə çalışanlar |
6 min 143 |
65 |
1 min 3 |
56 |
|
Şüalanmanın normadan artıq olduğu yerlərdə çalışanlar |
9 |
- |
25 |
0 |
|
İstehsalat tozunun normanı aşdığı yerlərdə çalışanlar |
5 min 644 |
30 |
1 min 835 |
100 |
|
Əmək şəraiti ağır və zərərli, eləcə də iqlim şəraitinə görə əlverişli olmayan işlərdə çalışanlar |
6 min 133 |
559 |
2 min 471 |
445 |
|
Əməyin təhlükəsizliyi tələblərinə uyğun olmayan avadanlıqlarla çalışanlar |
208 |
|
1 |
72 |
Hər dörd nəfərdən biri sanitar gigiyena qaydalarına cavab verməyən yerlərdə çalışır
Zərərli əmək şəraitini müxtəlif sənaye sahələri üzrə gözdən keçirərkən diqqətçəkən məqamlardan biri mədənçıxarma sənayesi ilə bağlıdır. Rəsmi rəqəmlərə görə, bu sənaye sahəsində çalışanların 9 min 476 nəfəri sanitar-gigiyena normalarına cavab verməyən iş yerlərində çalışır. Ölkədə bu sahədə toplam 40 minə yaxın şəxsin çalışdığı nəzərə alınsa, bu o deməkdir ki, mədənçıxarma sənayesində çalışan, az qala, hər dörd nəfərdən birinin çalışdığı iş şəraiti sağlamlığa zərərlidir.
Hər iş günündə bir nəfər əmək qabiliyyətini və ya həyatını itirir
Son illər ölkədə istehsalatda qeydə alınan bədbəxt hadisələrin də sayında artım gözə çarpır. Rəsmi rəqəmlərə görə, ötən il ölkədə 250 şəxs istehsalatda baş verən bədbəxt hadisələr nəticəsində həyatını və ya əmək qabiliyyətini itirib. Bu, bir öncəki illə müqayisədə nisbi azalma sayılsa da, nəzərə almaq lazımdır ki, 2020-ci ildə bir çox iş yerlərində pandemiya məhdudiyyətlərinə görə qapanmalar olub. İlboyu istehsalatda baş verən bədbəxt hadisələr nəticəsində həyatını və ya əmək qabiliyyətini itirənlərin sayı il ərzindəki iş günləri ilə müqayisə edilərkən ortaya çıxır ki, ölkədə hər iş günündə, ən azı, bir işçi iş prosesində baş verən hadisələr nəticəsində həyatını və ya əmək qabiliyyətini itirir.
Cədvəl: 2015-2020-ci illərdə Azərbaycanda istehsalatda baş verən bədbəxt hadisələr nəticəsində həyatını itirənlərin sayı
|
İl |
İstehsalatda bədbəxt hadisələr nəticəsində həyatını və ya əmək qabiliyyətini itirənlərin sayı |
|
2020 |
250 |
|
2019 |
302 |
|
2018 |
199 |
|
2017 |
182 |
|
2016 |
247 |
|
2015 |
161 |
