Britaniyanın Avropa Birliyindən çıxmasının (Breksit) tarixi və şərtləri havadan asılı qaldığı bir məqamda Baş nazir Theresa May təklif edib ki, istefaya gedə bilər. Bir şərtlə ki, onun AB ilə əldə etdiyi, parlament tərəfindən iki dəfə rədd olunmuş sazişi dəstəklənsin. Bu açıqlamadan öncə parlament bu siyasi prosesə nəzarəti ələ alıb.
“The Associated Press” agentliyi bundan sonra baş verə biləcəklərə nəzər salır.
SƏSVERMƏLƏR NƏTİCƏSİZ QALIB
Dünən – martın 27-də parlamentdəki səsvermələr nəticəsiz qalıb, səkkiz variantın heç biri çoxluğun dəstəyini qazana bilməyib. Ən populyar təklif AB ilə gömrük birliyində qalmaq və təsdiqlənən istənilən ayrılma sazişini xalq referendumuna çıxarmaq idi.
Deputatlar bazar ertəsi yenə səsvermə keçirəcək, təkliflərin sayını birə endirib hökumətə göndərəcəklər ki, AB ilə müzakirəyə çıxarılsın.
Londonda Breksitə qarşı yürüş
Hökumət parlamentin prosesi ələ almasını “təhlükəli, misli görünməmiş presedent” adlandırsa da, səsvermənin nəticəsi ilə “konstruktiv işləyəcəyini” bildirib. Amma nazirlər onu da deyirlər ki, parlamentin razılaşdırdığı istənilən plan “real”, AB ilə danışıqlara çıxarılası olmalıdır.
Agentlik yazır ki, May hələ də Brüssellə əldə etdiyi razılaşmanın parlamentdən keçəcəyinə ümidini itirməyib. Həmin sənəd Britaniyanın birlikdən çıxmasının şərtlərini müəyyənləşdirir.
O, dünən bildirib ki, saziş təsdiqlənərsə və Britaniya AB-dən çıxarsa, istefa verəcək. Bu xəbərin özü May-in Mühafizəkarla Partiyasında bəzi Breksit tərəfdarlarının dəstəyini təmin etməyə yetərli olub. Onlar May-in AB ilə danışıqlar zəif tərəf olduğunu düşünürlər.
Amma hökumətin əsas Şimali İrlandiya müttəfiqi olan Demokratik Yunionist Partiyası isə razılaşmaya müxalif mövqeyindən əl çəkməyib.
BREKSİTİ LƏĞV ETMƏK
AB ötən həftə Breksitin vaxtını uzatdı. Bu halda əgər deputatlar sazişi cümə gününədək təsdiqləyərlərsə, Britaniya qurumdan mayın 22-də çıxacaq. Əks halda London aprelin 12-dək AB-yə növbəti planlarını açıqlamalıdır: sazişsizmi çıxmaq istəyir – bu halda iqtisadi xaos yaranar; Breksitin yubanmasını və daha yumşaq Breksitmi, ya bəlkə blokda qalmaqmı istəyir.
Müxalif siyasətçilərin fikrincə, irəliyə yeganə yol erkən seçki təyin edərək parlamentin tərkibini dəyişmək və siyasi çıxılmaz durumu bu yolla həll etməkdir.
Breksitə qarşı çıxanlar isə AB-də qalmaqla bağlı yeni referendum ideyasından əl çəkməyiblər. Hələlik bu ideya parlamentdə çoxluğu qazana bilməz, amma referendum tərəfdarları ictimai fikrin öz xeyirlərinə dəyişdiyini hiss edirlər. Şənbə günü yüzminlərlə adam London küçələrinə çıxaraq yeni Breksit səsverməsi tələb edib.
Breksiti sadəcə ləğv etmək variantına da dəstək az deyil. Hökuməti AB-dən çıxmaq qərarını ləğv etməyə çağıran onlayn petisiya 6 milyonadək imza toplayıb.