Qazaxıstanın baş prokurorluğu ölkədə baş verən etirazlar zamanı ölən və xəsarət alanların siyahısı açıqlayıb.

AzadlıqRadiosunun Qazaxıstan xidməti xəbər verir ki, şənbə günü keçirilən brifinqdə baş prokurorluğun cinayət təqibi xidmətinin rəhbəri Serik Şalabayev 225 nəfərin öldüyünü, 4578 nəfərin müxtəlif xəsarətlər aldığını deyib.

Xidmət rəisinin sözlərinə görə, ölənlərin 19 -u, xəsarət alanların isə 3393-ü hüquq-mühafizə orqanlarının əməkdaşlarıdır.

Baş prokuruluq rəsmisi onu da deyib ki, ölələrin bəziləri hücumlarda iştirak edənlər olub: "Təəssüf ki, terror aktı zamanı dinc sakinlər də həlak olub"-o bildirib.

Amma baş prorkurorluq rəsmisinin bu açıqlamasına hələki müstəqil mənbələrin münasibəti yoxdur.

***

Qırğız və tacik hərbçilər Qazaxıstandan çıxıblar

Qırğızıstan hərbçiləri, 14 yanvar 2022

Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatları (KTMT) çərçivəsində Qazaxıstana gedən Qırğızıstan və Tacikistan hərbçiləri öz ölkələrinə dönüblər. Bundan başqa cümə günü o da məlum olub ki, artıq Qazaxıstanı Belarus və Ermənistan hərbçiləri də tərk ediblər.

Rusiya Müdafiə nazirliyinin yaydığı məlumata görə, Belarus, Tacikistan və Ermənistan hərbçiləri Rusiyanın hərbi-yük təyyarəlləri ilə geri, ölkələrinə qaytarılıb. Nazirliyin məlumatında vurğulanır ki, Qırğızıstandan olan hərbçilər isə “öz gücləri altında standart texnika ilə” daimi dislokasiya nöqtəsinə gediblər.

Cümə axşamı Rusiya Müdafiə Nazirliyi KTMT qüvvələrinin Qazaxıstandan çıxarılması üçün hazırlıqlara başlandığını açıqlayıb. Birləşmiş kontingentin əsasını təşkil edən Rusiya Hərbi Hava Desant Qüvvələrinin ilk qrupları elə həmin gün Qazaxıstanı tərk edib.

Səlahiyyətlilər KTMT qüvvələrinin Qazaxıstandan tam çıxarılmasının 10 gün ərzində tamamlanacağını açıqlayıblar.

KTMT qüvvələri iğtişaşlar, toqquşmalar və talanlarla müşayiət olunan kütləvi etirazlar fonunda bu ölkənin prezidenti Kasım-Jomart Tokayevin müvafiq müraciətindən sonra Qazaxıstana göndərilib.

Tokayev yanvarın əvvəlində baş verən hadisələri dövlət çevrilişinə cəhd adlandırıb və zorakılıqların arxasında “xarici terrorçuların” olduğunu iddia edib, lakin konkret olaraq onların hansı ölkələrdən olduğunu açıqlamayıb.

Rəsmi məlumatlara görə, prezident Tokayevin müraciətindən sonra Qazaxıstana KTMT missiyası çərçivəsində 2030 hərbçi və 250 texnika göndərilib.

Sonrakı günlərdə toqquşmalar və qırğınlarla müşayiət olunan dinc etirazlar yanvarın 2-də Qazaxıstanın qərb vilayətlərində başlayıb. Əhali küçələrə axışaraq maye qazın kəskin bahalaşmasına etiraz edib.

Sonradan iqtisadi tələblərə siyasi tələblər də əlavə olunub. Etirazçılar ilk prezident Nursultan Nazarbayevin siyasətindən getməsini tələb ediblər.

Dinc etirazçıların iğtişaşlarla əlaqəsi olub-olmaması hələ də bəlli deyil. İğtişaşlar zamanı 164 nəfərin ölməsi ilə bağlı rəsmi məlumat açıqlansa da sonradan hakimiyyət bu məlumat təkzib edib.

Yanvarın 7-dən isə ölənlərlə bağlı məlumatlar yenilənmir. Bu hadisələrlə bağlı saxlananların sayının 10 minə çatdığı bildirilir.

BMT-dəki insan haqları fəalları bu həftənin əvvəlində Qazaxıstan rəhbərliyini “etirazçılara qarşı gücdən, o cümlədən öldürücü silahlardan məhdudiyyətsiz istifadəni” dayandırmağa çağırıblar.

Bəzi ekspertlər Qazaxıstanda baş verən yanvar hadisələrini ölkənin hazırkı prezidenti Tokayevlə Nazarbayevin tərəfdarları arasında hakimiyyətdaxili mübarizənin əlaməti kimi qiymətləndirirlər.