Rusiya Ali Məhkəməsi Əfqanıstanda hakimiyyətdə olan "Taliban" radikal islamçı hərəkatının fəaliyyətinə qoyulan qadağanı dayandırıb. Məhkəmə baş prokurorun iddiasını təmin edib. Bu o deməkdir ki, Rusiya hakimiyyəti artıq "Taliban"ı terror təşkilatı hesab etməyəcək.

"Taliban"ın Rusiyada fəaliyyətinə qadağa qoyulmasına baxmayaraq, Rusiya hakimiyyəti məhkəmənin qərarından əvvəl də Əfqanıstandakı "Taliban" hökuməti ilə münasibətlərini qoruyub saxlayıb, onun nümayəndələri Rusiyaya səfərlər ediblər. Rusiya prezidenti Vladimir Putin hərəkatı terrorizmlə mübarizədə Moskvanın müttəfiqi adlandırıb.

2024-cü ilin dekabrında Dövlət Duması qruplaşmaların terror təşkilatları siyahısından çıxarılması mexanizmini yaradan qanun layihəsini qəbul edib.

"Taliban" 2003-cü ildə terror təşkilatı sırasına daxil edilmişdi. Qərarda deyilirdi ki, "Taliban" Çeçenistan və Mərkəzi Asiya dövlətlərində qanunsuz silahlı qruplaşmalarla əlaqəlidir və "İslam Dövləti" terror qruplaşması ilə sıx münasibətlər saxlayır. O vaxt Rusiya Əfqanıstanda "Taliban"a qarşı əməliyyatlar aparan ABŞ və müttəfiqlərinə müəyyən dəstək verirdi.

2021-ci ildə "Taliban" - hakimiyyətdən qovulduqdan 20 il sonra - Əfqanıstanda prezident Əşrəf Qani hökumətini devirərək yenidən hakimiyyəti ələ keçirib. Talibançılar Əfqanıstanda şəriət qanunu tətbiq edib, ictimai edamlar adi haldır. Xüsusilə qadınlara qarşı insan hüquqlarının geniş şəkildə pozulması barədə məlumatlar var. Onlara ibtidai məktəbdən sonra təhsil almaq, kişi qohumlarının müşayiəti olmadan ictimai yerlərdə görünmək və ictimai yerlərdə ucadan danışmaq qadağan edilib. Qadınların işləmək hüquqları kəskin şəkildə məhdudlaşdırılıb. "Taliban"ın siyasəti ilə üst-üstə düşməyən siyasi və vətəndaş fəallığı təqib olunur.

"Taliban" hökuməti beynəlxalq aləmdə tanınmır, lakin de-fakto dünyanın əksər ölkələri bu və ya digər dərəcədə onunla iş aparır.

Səudiyyə Ərəbistanının vəliəhdi Məhəmməd bin Salman və ABŞ prezidenti Donald Tramp silah tədarükü ilə bağlı böyük saziş imzalayıblar. Bu, mayın 13-də Amerika liderinin Ər-Riyada səfəri çərçivəsində baş tutub.

Sənəddə göstərilir ki, ABŞ Səudiyyə Ərəbistanına 142 milyard dollar dəyərində silah paketi satmağa razıdır. Ağ evin açıqlamasında razılaşma müdafiə sahəsində Vaşinqtonun indiyə qədər imzaladığı "ən böyük əməkdaşlıq sazişi" adlandırılır.

"Reuters"in vurğulamasına görə, saziş havadan və raketdən müdafiə, hərbi-hava qüvvələri, kosmik inkişaf, dəniz təhlükəsizliyi və rabitə kimi sahələrdə ondan çox Amerika hərbi şirkətini əhatə edir.

"Təsdiq olunmuş paket ikitərəfli tərəfdaşlığımızı gücləndirmək öhdəliyimizin bariz nümayişidir", - Tramp administrasiyasından bildirilib.

Səudiyyə Ərəbistanı Amerika silahlarının ən böyük alıcısıdır. "Reuters" yazır ki, əvvəlki prezident Co Baydenin administrasiyası Krallığın İsraillə münasibətlərinin normallaşdırılmasını nəzərdə tutan geniş sövdələşmə çərçivəsində Ər-Riyadla müdafiə paktı bağlamağa cəhd göstərsə də, uğursuz olub.

D.Tramp hazırkı səfəri zamanı şahzadə Məhəmməd bin Salmanı "inanılmaz insan" adlandırıb və əlavə edib ki, iki ölkə arasındakı bağ indi "həmişəkindən daha güclüdür". Səfərdə onu böyük iş adamları, o cümlədən "SpaceX" və "Tesla"nın rəhbəri İlon Mask müşayiət edir.

Trampın dördgünlük Yaxın Şərq turnesinin rəsmi proqramına Qətər və Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə səfərlər də daxildir.

Böyük Britaniya mayın 9-da Rusiyaya qarşı yeni sanksiyalar paketini elan edib. Britaniyanın yeni sanksiyaları Rusiyanın "kölgə donanması"nın 100-ə yaxın neft tankerini hədəf alıb. Bu sanksiyalar paketi çərçivəsində həmçinin "2Rivers Group" kimi tanınan neft ticarəti şirkəti "Coral Energy Group"un azərbaycanlı bir neçə direktorunun aktivləri də dondurulub.

Britaniya hökuməti sanksiyalar haqqında açıqladığı bildirişdə Əhməd Kərimov, Tahir Qarayev, Anar Mədətli, Tələt Səfərov və Etibar Eyyubun adları çəkilib və bildirilib ki, onlar "Coral Energy Group"un direktorları kimi fəaliyyət göstərərək "Rusiya hökumətindən fayda əldə etməkdə və ya onu dəstəkləməkdə iştirak ediblər".

"Coral Energy Group"un idarəçiliyi 2024-cü ildə T.Səfərov, Ə.Kərimov və A.Mədətli tərəfindən satın alınaraq "2Rivers Group" adı altında yenidən brend edilib.

"Coral Energy Group" 2010-cu ildə azərbaycanlı T.Qarayev tərəfindən təsis edilib. Şirkətin Dubay və Sinqapurda ofisləri olub.

Qeyd olunub ki, "Coral Energy Group" Rusiya hökuməti üçün strateji əhəmiyyət kəsb edən enerji sektorunda fəaliyyət göstərirdi.

Böyük Britaniya "2Rivers Group"a ilk dəfə 2024-cü ilin dekabrında sanksiyalar tətbiq edib.

Mayın 13-də Paris məhkəməsi fransız aktyor Jerar Depardyeyə 18 ay şərti həbs cəzası verib. Aktyor 2021-ci ildə film çəkilişi zamanı iki qadına qarşı seksual xarakterli qeyri-etik fiziki davranışda təqsirli bilinib. Belə ki, 76 yaşlı aktyor "Les Volets Verts" filminin çəkilişi zamanı 54 yaşlı səhnə quruluşçusuna və 34 yaşlı köməkçisinə toxunmaqda günahlandırılıb. O, ittihamları rədd edir.

"Le Figaro" xəbər verir ki, ittiham tərəfi həmçinin tələb edib ki, məhkəmə Depardyeni psixoloji yardım almağa, qurbanlara təzminat ödəməyə məcbur etməlidir. Eyni zamanda tələb olunub ki, aktyorun adı Fransanın seksual cinayətlər reyestrinə daxil edilməlidir.

Depardye ümumilikdə təxminən 20 qadına oxşar davranışda ittiham olunsa da, bu, aktyora qarşı məhkəməyə gətirilən ilk işdir. O, həmçinin aktrisa Şarlotta Arnuya təcavüzdə də ittiham olunur.

Fransa, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri və Rusiya vətəndaşlığı olan 76 yaşlı aktyor bugünkü məhkəmədə iştirak etməyib. Onun vəkili hökmdən apellyasiya şikayəti veriləcəyini bildirib. Depardyenin ifadəsində deyilirdi ki, onun davranışı çox vaxt "rus təbiəti"nə görə qəddar kimi qəbul edilir, lakin o, zorakılıq törətmək və ya başqalarına sataşmaq niyyətində olmayıb.

Mayın 12-də Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (BMT) Aviasiya Şurası ümumilikdə 298 sərnişin və ekipaj üzvünün ölümünə səbəb olan Malayziyaya məxsus sərnişin təyyarəsinin Ukrayna səmasında vurulmasına görə Rusiyanın məsuliyyət daşıdığını müəyyən edib.

Beynəlxalq Mülki Aviasiya Təşkilatının (ICAO) Şurası 2014-cü il iyulun 17-də "Malayziya Hava Yolları"na məxsus MH17 reysinin vurulması ilə bağlı Rusiyanın beynəlxalq hava hüququ üzrə öhdəliklərini yerinə yetirmədiyini bildirib.

Şura Avstraliya və Niderlandın təyyarənin vurulması ilə bağlı Beynəlxalq Mülki Aviasiya Təşkilatına təqdim etdiyi iddiaların 'həm fakt, həm də hüquq baxımından əsaslandırılmış' olduğu qənaətinə gəlib

ICAO əlavə edib ki, şura öz tarixində ilk dəfədir ki, üzv dövlətlər arasında mübahisənin mahiyyəti üzrə qərar qəbul edib.

"Malayziya Hava Yolları"na məxsus MH17 reysi Amsterdamdan Kuala-Lumpura uçarkən Rusiyapərəst separatçılarla Ukrayna qüvvələri arasında döyüşlərin getdiyi vaxtda Ukraynanın şərqində raket ilə vurulub. Ölənlər arasında 196 Niderland vətəndaşı və 38 Avstraliya vətəndaşı olub.

Niderlandlı hakimlər 2022-ci ilin noyabrında iki rusiyalı və bir ukraynalını təyyarənin vurulmasında roluna görə qiyabi şəkildə təqsirli biliblər. Moskva bu hökmü "skandal" adlandırıb və vətəndaşlarını ekstradisiya etməyəcəyini bildirib.

Niderlandın xarici işlər naziri Kaspar Veldkamp deyib ki, "ICAO Şurasının səsverməsi MH17 reysinin bütün qurbanları, onların ailələri və yaxınları üçün həqiqətin bərqərar edilməsi və ədalətin əldə edilməsi istiqamətində əhəmiyyətli addımdır".

Veldkamp Niderland hökumətinin bəyanatında bildirib ki, bu qərar eyni zamanda beynəlxalq ictimaiyyətə aydın bir mesaj verir: dövlətlər beynəlxalq hüququ cəzasız şəkildə poza bilməzlər.

Avstraliyanın xarici işlər naziri Penni Vonq deyib ki, onun ölkəsi bu qərarı alqışlayır. Nazir sözügedən qərarı "həqiqət, ədalət və MH17 reysi qurbanları üçün məsuliyyətin təmin olunması yolunda tarixi bir an" adlandırıb və ICAO-nu tez bir zamanda kompensasiya mexanizmlərini müəyyən etməyə çağırıb.

"Qərarı qəbul edərkən ICAO Şurası silahların mülki təyyarələrə qarşı istifadə edilməməsi prinsipini dəstəkləyib", - nazir bildirib.

"Biz Rusiyanı bu dəhşətli zorakılıq aktına görə, nəhayət, öz məsuliyyəti ilə üzləşməyə və beynəlxalq hüquq çərçivəsində tələb olunduğu kimi kobud davranışına görə təzminat ödəməyə çağırırıq", - o əlavə edib.

Niderland hökuməti bəyanatında bildirib ki, ICAO yaxın həftələrdə hansı növ təzminatın uyğun olacağını nəzərdən keçirəcək.

XİN rəhbəri Veldkamp bildirib ki, Niderland və Avstraliya ICAO Şurasından Rusiyanı təzminatlarla bağlı danışıqlara başlamağa çağırmağı istəyir.

BMT-nin bir orqanı olan ICAO-nun 193 üzvü var. Bu beynəlxalq qurum ölkələrin Beynəlxalq Mülki Aviasiya Konvensiyasını pozub-pozmadığını müəyyən edir. Konvensiya üzv dövlətlərin mülki təyyarələrə qarşı silah istifadə etməkdən çəkinmələrini tələb edir.

Niderland hökumətinin bəyanatına görə, Şuranın böyük əksəriyyəti 12 mayda qəbul olunan qərarda Niderland və Avstraliyanın mövqeyini dəstəkləyib.

ABŞ prezidenti Donald Tramp mayın 12-də bildirib ki, onun danışıqlarda iştirakı faydalı olarsa, Rusiya və Ukrayna arasında İstanbulda keçiriləcək danışıqlarda iştirak edə bilər.

Prezident Tramp mayın 12-də ikinci prezidentlik müddətində ilk beynəlxalq səfərinə yola düşüb. Bu səfər proqramı çərçivəsində o, Səudiyyə Ərəbistanı, Qətər və Birləşmiş Ərəb Əmirliklərini ziyarət edəcək. ABŞ prezidentinin sözlərinə görə, o, mayın 15-də Rusiya və Kiyev nümayəndələri arasında danışıqların keçiriləcəyi İstanbula səfər etmək imkanını nəzərdən keçirir: "O anda harada olacağımı bilmirəm, Yaxın Şərqin hansısa bir yerində. Amma (mənim səfərimin) kömək edəcəyini düşünsəm, ora uçacağam".

Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski bu danışıqlarda iştirak edəcəyini açıqlayıb və rusiyalı həmkarı Vladimir Putini İstanbulda onunla görüşməyə çağırıb.

Prezident Trampın sözlərinə görə o, görüşdə Rusiya və Ukrayna prezidentlərinin iştirakını və 30 günlük atəşkəsə razılaşacaqlarını gözləyir.

"Məndə belə bir hiss var", - prezident jurnalistlərlə söhbəti zamanı deyib.

Mayın 10-da Kiyevdə keçirilən danışıqlardan sonra Böyük Britaniya, Almaniya, Fransa, Polşa və Ukrayna liderləri Rusiyadan 30 günlük atəşkəsə razılıq verməyi tələb ediblər. Avropa liderləri xəbərdarlıq edib ki, əgər Rusiya 12 maya qədər atəşi dayandırmaqdan imtina edərsə, onlar Rusiya iqtisadiyyatının bank və enerji sektorlarına qarşı daha sərt sanksiyalar tətbiq edəcəklər. Tramp administrasiyası bu xəbərdarlığa açıq şəkildə qoşulmayıb. Mayın 11-də prezident Tramp "Truth Social" sosial şəbəkəsində yazıb ki, bu danışıqlar, heç olmasa, razılaşma əldə etməyin mümkün olub-olmadığını müəyyən etməyə imkan verəcək: "Əgər bu mümkün deyilsə, Avropa liderləri və ABŞ vəziyyətin necə olduğunu biləcək və buna uyğun şəkildə hərəkət edəcəklər".

Hindistanın baş naziri Narendra Modi Pakistandakı "terror" infrastrukturunu hədəf alan "Sindur" ordu əməliyyatını dayandırdığını bəyan edib, o, Hindistanın İslamabadın bundan sonrakı hərəkətlərinə göz qoyacağını vurğulayıb.

"Pakistandan bizə müraciət olunanda əmin etdilər ki, onların tərəfindən bundan sonra terror fəaliyyəti və ya hərbi təcavüz olmayacaq", - o bildirib.

"Terrorçular Hindistanın belə ciddi addım ata biləcəyini hətta xəyallarında da düşünə bilməzdilər", - Modi sözlərinə əlavə edib.

Pakistan da Hindistanın hərəkətlərinə cavab olaraq başlatdığı "Banyan-ul-Marsus" əks-hücum əməliyyatının başa çatdığını elan edib. Bu barədə Pakistan ordusunun mətbuat xidməti bəyanat yayıb. "Hər dəfə suverenliyimiz təhlükə altına düşəndə cavabımız qətiyyətli və güclü olacaq", - "SamaaTV" bəyanatdan sitat gətirir.

Aprelin 22-də Hindistanın Cammu və Kəşmir bölgəsinin Pahalqam şəhərində terror aktı baş verib, 26 nəfər həlak olub. Hücuma görə məsuliyyəti "Müqavimət Cəbhəsi" (TRF) öz üzərinə götürüb, Yeni Dehli onu Pakistanda yerləşən "Laşkar-e-Tayba" terror təşkilatı ilə əlaqələndirir.

Bundan sonra Hindistan və Pakistan bir-birini hücumlarda günahlandıraraq sərhədyanı ərazilərə qarşılıqlı hücumlar edib. Mayın 7-nə keçən gecə Hindistan Pakistan ərazisindəki "terror" obyektlərini hədəf alan "Sindur" əməliyyatını elan edib, ölkənin Müdafiə Nazirliyinin məlumatına görə, terrorçularla əlaqəli doqquz obyektə raket zərbələri endirib.

Pakistan Hindistan ərazisini atəşə tutmaqla cavab verib. Pakistan ordusu həmçinin beş Hindistan qırıcısının məhv edildiyini açıqlayıb. Yeni Dehli bunu "yalan" adlandırıb. Mayın 10-na keçən gecə İslamabad genişmiqyaslı "Banyan ul-Marsus" əməliyyatını elan edib.

Həmin gün ABŞ prezidenti Donald Tramp Vaşinqtonun vasitəçiliyi ilə tərəflərin tam və dərhal atəşkəs barədə razılığa gəldiyini açıqlayıb. Tərəflər razılaşmanı təsdiqləyiblər. Hindistan xarici işlər naziri Vikram Misri dəqiqləşdirib ki, döyüşlər mayın 10-u yerli vaxtla saat 17:00-dan dayandırılmalıdır. Lakin sonradan Hindistan Pakistanı atəşkəsi pozmaqda ittiham edib. "The Indian Express"in yazdığına görə, Udhampur və Srinaqar şəhərləri hücuma məruz qalıb, Cammu və Kəşmir və Racastan ştatlarında dronlar görülüb. Xarici İşlər Nazirliyi hərbçilərin bu pozuntulara "adekvat" cavab verdiyini bəyan edib.

Pakistan atəşkəs rejiminin pozulması ilə bağlı ittihamları rədd edib. Xarici İşlər Nazirliyi əmin edib ki, İslamabad əvvəlki kimi razılaşmaya sadiqdir.

Cammu və Kəşmir

Cammu və Kəşmir Hindustan yarımadasının şimal-qərbində 1947-ci ildən Hindistan və Pakistan arasında mübahisə predmeti olan bir bölgədir. Hindistan və Pakistan üç dəfə-1947-1948, 1965 və 1971-ci illərdə Cammu və Kəşmir uğrunda müharibə aparıb. 2003-cü ildən ölkələr arasında qeyri-sabit atəşkəs rejimi qüvvədədir, lakin regionun statusu həll olunmayıb.

Cammu və Kəşmirin Hindistan hissəsində separatizm əhval-ruhiyyəsi güclüdür. 1980-ci illərin sonlarından bölgənin öz müqəddəratını özünün təyin etməsini və ya Pakistana birləşdirilməsini müdafiə edən üsyançı və terrorçu qruplaşmalar fəaliyyət göstərir. Yeni Dehli mütəmadi olaraq İslamabadı onlara maddi və maliyyə dəstəyi verməkdə ittiham edir. Əvvəlcə Hindistan (1974), sonra isə Pakistan (1998) nüvə silahı əldə etdikdən sonra Kəşmir münaqişəsinə diqqət artıb.

Mayın 12-də Ağ ev məlumat yayıb ki, ABŞ və Çin qarşılıqlı olaraq 90 gün müddətində gömrük rüsumlarının azaldılması barədə razılıq əldə edib. Ağ evin mətbuat açıqlamasında qeyd olunub ki, ABŞ və Çin hökumətləri ikitərəfli iqtisadi və ticarət münasibətlərinin əhəmiyyətini nəzərə alaraq, mayın 14-dən etibarən rüsumların azaldılmasına qərar veriblər.

ABŞ-nin maliyyə naziri Skott Bessent bildirib ki, hər iki ölkə qarşılıqlı rüsumları 115 faiz azaldacaq. Bununla da ABŞ tətbiq etdiyi rüsumları 145%-dən 30%-ə, Çin isə 125%-dən 10%-ə endirəcək.

Aprelin 2-də ABŞ prezidenti Donald Tramp, demək olar, bütün ölkələrdən idxal olunan mallara ticarət rüsumları tətbiq ediləcəyini elan edib. Aprelin 9-da isə o, bütün ölkələr üçün tariflərin tətbiqini müvəqqəti dayandırdığını və əsas rüsumu 10%-ə endirdiyini bəyan edib. Ancaq bu, yalnız Çinə aid edilməyib və bu ölkə üçün rüsumlar artırılıb. Pekin də Vaşinqtona cavab olaraq idxal tariflərini yüksəldib.

Tramp administrasiyasının addımlarına cavab olaraq Çin Ümumdünya Ticarət Təşkilatına (ÜTT) bəyanat göndərib və bu bəyanatda qlobal ticarətin sabitliyinə təhlükə yarandığı qeyd olunub.

Ağ evin yaydığı məlumatda deyilir ki, tərəflər iqtisadi və ticarət əlaqələri ilə bağlı müzakirələri davam etdirmək üçün mexanizm yaradacaqlar: "Bu müzakirələrdə Çin tərəfdən nümayəndə Dövlət Şurasının rəhbərinin müavini He Lifen, ABŞ tərəfdən isə maliyyə naziri katibi Skott Bessent və ABŞ-nin ticarət nümayəndəsi Ceymison Qrir olacaq. Bu müzakirələr növbə ilə Çin və ABŞ-də və ya tərəflərin razılığı ilə üçüncü ölkədə aparıla bilər".

Vurğulanıb ki, tələb olunduqda hər iki tərəf müvafiq iqtisadi və ticarət məsələləri üzrə işçi səviyyəsində məsləhətləşmələr apara bilər.

Polşa Rusiyanın Krakovdakı konsulluğunu bağlayır. Bu barədə Polşanın xarici işlər naziri Radoslav Sikorski bildirib. O, bu qərarı ötən il Rusiya kəşfiyyat orqanlarının Varşavada ticarət mərkəzində təşkil etdiyi təxribatla əsaslandırıb.

Konsulluğun tam olaraq nə vaxt fəaliyyətini dayandıracağı, hələlik, açıqlanmayıb.

Mayın 11-də Polşa hökuməti rəsmi olaraq Rusiya kəşfiyyat orqanlarını 2024-cü ilin mayında Varşavadakı "Marywilska 44" ticarət mərkəzini yandırmaqda ittiham edib.

Polşanın daxili işlər naziri Tomaş Semonyak və ədliyyə naziri Adam Bodnar X platformasında birgə bəyanat yayıb. Bəyanatda bildirilib ki, "Marywilska 44" ticarət mərkəzindəki yanğın "Rusiya xüsusi xidmət orqanlarının sifarişi ilə törədilmiş qəsdən yandırma nəticəsində baş verib".

"Biz yanğının törədilmə qaydası və gedişatı, həmçinin onun cinayətkarlar tərəfindən necə sənədləşdirildiyi barədə ətraflı məlumata sahibik. Onların fəaliyyəti Rusiya Federasiyasında yerləşən və şəxsiyyəti müəyyən edilmiş bir şəxs tərəfindən təşkil olunub və idarə edilib. Cinayətkarların bir neçəsi artıq saxlanılıb, digərləri müəyyən edilib və axtarışdadır", –bəyanatda qeyd olunub.

Varşavanın şimalında yerləşən ən iri ticarət mərkəzlərindən biri olan "Marywilska 44"də yanğın 2024-cü ilin mayın 12-də olub. Yanğın nəticəsində təxminən 1500 icarə obyekti məhv olub.

Alov çox qısa müddətdə və geniş ərazini əhatə etdiyi üçün ekspertlər elə o vaxt binanın qəsdən yandırılmasını ehtimal etmişdilər. Təxminən eyni vaxtda Avropa İttifaqına üzv başqa bir neçə ölkədə də oxşar aktlar törədilmişdi. KİV-lər öz mənbələrinə istinadən yazırdı ki, hakimiyyət orqanları Rusiya xüsusi xidmət orqanlarını şübhəli hesab edir. İddiaya görə, Rusiya xüsusi xidmət orqanları bu insidentləri törətmək üçün kriminal dairələri ələ alıblar.

Rusiya tərəfi, hələlik, Polşa tərəfinin açıqlamalarına və Krakovdakı konsulluğun bağlanmasına şərh verməyib.

Əfqanıstanda hakimiyyətdə olan Taliban idarəçiliyi ölkədə şahmat oyunlarının keçirilməsini "dini mülahizələrə" istinad və bu oyunun bir növ qumar olduğunu iddia edərək "dayandırıb".

Mayın 11-də Taliban rəsmisi deyib ki, ölkənin idman departamentinin himayəsi altında şahmatın ölkədə oynanılmasının mümkün bərpası ilə bağlı qərar veriləcək. Lakin o, bu qərarın nə zaman veriləcəyini deməyib.

2021-ci ilin avqustunda Əfqanıstanda hakimiyyətə yenidən qayıdan Taliban ölkədə idman və digər mədəni tədbirlərə bir sıra məhdudiyyətlər qoyub.

Əfqanıstanda qadınlara və qızlara idmanla məşğul olmaq qadağan edilib, idmançılara isə yarışlar zamanı hakimlərə və tamaşaçılara ayaqlarını göstərməyə icazə verilmir.

İdman idarəsinin sözçüsü Atal Maşvani AFP-yə bildirib ki, "şəriətdə şahmat qumar vasitəsi sayılır".

O, həmçinin Şahmat Federasiyasının rəhbərlik səviyyəsində bəzi problemlərinin olduğunu söyləyib.

"Bu məsələlərə diqqət yetirilməyənə qədər Əfqanıstanda şahmat idmanı dayandırılır", - o əlavə edib.

Kabildə sahib olduğu kafesində qeyri-rəsmi şahmat yarışları keçirən Əzizullah Gülzadə isə AFP-yə deyib ki, müsəlmanların çoxluq təşkil etdiyi digər ölkələrdə şahmata icazə verilir və bu oyunun qumarla müqayisəsi doğru deyil: "Bu gün gənclərin çoxunun əyləncə fəaliyyəti yoxdur, ona görə də bura çox adam gəlirdi. Onlar bir stəkan çay içər, dostlarını şahmat oyununa çağırardılar".

Birləşmiş Ştatlardan olan kardinal Robert Frensis Prevo Roma Katolik Kilsəsinin 267-ci rəhbəri seçilib. O, XIV Leo adını götürüb.

Prevo 1955-ci ildə Çikaqoda doğulub. O, seminariya təhsili ilə yanaşı, Villanova Universitetində riyaziyyat üzrə bakalavr, daha sonra Çikaqodakı Katolik ilahiyyat ittifaqında ilahiyyat üzrə magistr dərəcəsi alıb. 1977-ci ildə Avqustin ordeninə qoşulub və sonra uzun illər Peruda avqustinlərin missiyasında xidmət edib.

R.F.Prevo ilk amerikalı Roma Papasıdır.

ABŞ prezidenti Donald Tramp kardinal Prevonun seçilməsini alqışlayıb. "Roma Papası seçilən kardinal Robert Frensis Prevonu təbrik edirəm. Onun ilk amerikalı Papa olduğunu bilmək böyük şərəfdir", - Tramp "Truth Social" paylaşımında bildirib.

"The New York Times"ın yazdığına görə, XIV Leo Birləşmiş Ştatlarda doğulsa da, italyan və ispan dillərini bilir, lakin ingiliscə danışmır.

Roma Katolik Kilsəsinin əvvəlki rəhbəri Fransisk aprelin 21-də 88 yaşında insultdan ölüb. O, aprelin 26-da dəfn edilib.

Ukraynanın baş diplomatı Rusiyanın elan etdiyi atəşkəsi “saxta” adlandırıb, Moskvanı 72 saatlıq atəşkəsin birinci günündə bütün cəbhə xətti boyunca yüzlərlə pozuntuda suçlayıb.

Kiyevdə və Ukraynanın digər böyük şəhərlərində atəşkəs gecəyarısı qüvvəyə minəndən sonra sakitçilik olub, dron, yaxud raket zərbələri haqda məlumat gəlməyib.

Amma xarici işlər naziri Andrey Sibiha X postunda yazıb ki, 1200 km-lik cəbhə xətti boyunca fərqli mənzərə yaşanıb:

“Rusiya qüvvələri bütün cəbhə boyu hücumları davam etdirirlər. Gecəyarısından günortayadək 734 atəşkəs pozuntusu, 63 hücum əməliyyatı baş verib, 23-ü hələ də davam edir”.

Rusiya prezidenti Vladimir Putin Rusiyanın mayın 8-dən 10-dək cəbhədə atəşkəsə əməl olunacağını bildirmişdi. Mayın 9-da Qırmızı meydanda Qələbə paradı keçiriləcək. Rusiya 2-ci Dünya müharibəsində nasist Almaniyası üzərində qələbəni məhz həmin gün bayram edir.

Rusiya da Ukraynanı atəşkəsi pozmaqda ittiham edib. Amma Kiyev atəşkəsə əməl etmək öhdəliyi götürməmişdi. Prezident Volodimir Zelenski və digər rəsmilər deyirlər ki, Moskvanın niyyəti müharibəni bitirmək istəməsinin görüntüsünü yaratmaq, Qələbə Günü mərasimləri vaxtı Ukraynanın hücum etməməsinə nail olmaqdır.

Bəzi ölkə liderləri Moskvadakı paradda iştirak edəcək.

ABŞ prezidenti Donald Tramp mayın 8-ni rəsmən İkinci Dünya müharibəsində Qələbə günü elan edib. Bu barədə mayın 7-də Ağ evin saytında məlumat dərc olunub.

Tramp daha öncə "Truth Social" şəbəkəsində yazmışdı ki, 11 noyabrı Birinci, 8 mayı isə İkinci dünya müharibələrində qələbə günləri elan edəcək. O bəyan edib ki, Birləşmiş Ştatlar İkinci Dünya müharibəsində qələbədən ötrü "istənilən başqa ölkədən daha çox iş görüb".

1945-ci il mayın 8-də nasist Almaniyasının kapitulyasiya edib. ABŞ-də bu gün "Avropada qələbə günü" adlandırılır, çünki İkinci Dünya müharibəsi sentyabrın 2-də Yaponiyanın təslim olması ilə başa çatıb. 8 may Avropanın bir çox ölkələrində bayram edilsə də, ABŞ-də rəsmi statusu yox idi.

Tramp Ağ evdə çıxışında deyib ki, ABŞ-yə müharibədə müttəfiqlər kömək edib. O, Rusiyanın da adını çəkib. Amma yenə də qeyd edib ki, qələbə, əsasən, Birləşmiş Ştatların sayəsində əldə olunub.

Nasist Almaniyası ilə müharibəni ABŞ, Böyük Britaniya və SSRİ aparıb. Sovet İttifaqı Qərb müttəfiqlərindən dəfələrlə artıq itki verib. ABŞ isə hərbi ehtiyaclara yönəlik maddi resurslara görə müttəfiqlərini qabaqlayıb. Rusiya hakimiyyəti məhz SSRİ-nin və onun tərkibinə daxil olan Rusiyanın nasizmin darmadağın edilməsinə ən böyük töhfə verdiyini bildirir.

Gürcüstanın baş nazir İrakli Kobaxidze hakim "Gürcü arzusu" partiyasının yeni sədri seçilib. Kobaxidzenin baş nazir kimi legitimliyi beşinci prezident Salome Zurabişvili, müxalifət və cəmiyyətin bir hissəsi tərəfindən tanınmır.

""Gürcü arzusu"na sədrlik, əlbəttə ki, çox böyük məsuliyyətdir və, eyni zamanda, təbii ki, çox böyük şərəfdir", - Kobaxidze bildirib.

Cəmi 15 dəqiqə davam edən qurultayda partiyanın siyasi şurasının tərkibi də təsdiqlənib.

Kobaxidze partiyanın yerli hakimiyyət orqanlarına seçkilərə hazırlığa başladığını bildirib və bir neçə həftədən sonra seçki kampaniyasının rəsmən başlayacağını qeyd edib. "Partiya 10-cu yubileyində qələbəyə tam səfərbər olacaq", - o bildirib.

İrakli Qaribaşvili aprelin 25-də partiyanın sədrliyindən ayrıldığını və siyasətdən getmək qərarını elan etdikdən sonra bu post boş qalmışdı.

Rusiya Daxili İşlər Nazirliyi (DİN) Karneqi Berlin Rusiya və Avrasiya Araşdırmaları Mərkəzinin direktoru Aleksandr Qabuyevi axtarışa verib. Aprelin əvvəlində "RİA Novosti" mənbəyə istinadən yazmışdı ki, ona qarşı iki maddə üzrə cinayət işi qaldırılıb: "arzuolunmaz təşkilat"ın fəaliyyətində iştirak və "xarici agent" vəzifələrinin icrasından yayınma.

Berlin Mərkəzi 2024-cü ilin iyulunda Rusiyada "arzuolunmaz təşkilat" elan edilmiş Karneqi Fondunun bir bölməsidir.

Çin və onun Rusiya ilə münasibətlərini öyrənən A.Qabuyev 2015-ci ildən Karneqi Fondunda işləyir. O, 2023-cü ilin mayında "xarici agentlər" reyestrinə daxil edilib.

Apreldə politoloq Yekaterina Şulman Berlin Karneqi Mərkəzi ilə əməkdaşlığa görə 10 min rubl cərimə olunub. O, "arzuolunmaz təşkilat"ın fəaliyyətində iştirakda ittiham olunub.

Latviya və Litva hökumətləri Serbiya prezidenti Aleksandar Vuçiçin 9 May paradına qatılmaq üçün Moskvaya gedərkən bu ölkələrin hava məkanlarından keçməsinə icazə verməkdən imtina edib.

Bu barədə Serbiyanın "Kurir" və "Novosti" nəşrləri məlumat yayıb. Bildirilib ki, Latviya hökuməti qadağanı "uçuşun məqsədinin siyasi həssaslığı" ilə izah edib, Litva isə "texniki və diplomatik həssaslıq" səbəbindən imtina edib.

Müvafiq ölkələrin rəsmiləri, hələlik, bu məlumata münasibət bildirməyib.

Həmçinin, "Kurir" xəbər verir ki, Slovakiyanın baş naziri Robert Fitsonun Polşa və Litvanın hava məkanından uçuşu qadağan edilib. Həm Vuçiç, həm də Fitso Moskvada təşkil olunacaq Qələbə günü tədbirlərində iştirak edəcək liderlər siyahısındadır.

Mayın 3-də Serbiya prezidenti A.Vuçiç səhhətindəki problem səbəbindən ABŞ-yə rəsmi səfərini yarımçıq qoyaraq Belqrada qayıdıb və xəstəxanaya yerləşdirilib. Ertəsi gün, Serbiyanın maliyyə naziri Sinişa Mali bildirib ki, hələlik Vuçiçin 9 mayda Moskvada Qırmızı Meydanda keçiriləcək parada gedib-getməyəcəyi dəqiq deyil.

Maliyyə naziri RTS televiziyasına müsahibəsində deyib ki, prezident sağaldıqdan sonra ictimaiyyətə müraciət edəcək. "Onu tanıyaraq, sözünün adamı olduğunu nəzərə alaraq, o, orada olacağını dedi, güman edirəm ki, vədini yerinə yetirəcək".

Daha əvvəl Vecim mayın 9-da keçiriləcək parad üçün Moskvaya gedəcəyini bildirmişdi. Bunun ardınca Avropa Komissiyası Serbiya prezidentinə xəbərdarlıq edib ki, onun Rusiyaya səfəri ölkənin Aİ-yə daxil olması ilə bağlı danışıqları çətinləşdirəcək.

Slovakiyanın baş naziri R.Fitso da mayın 9-da keçiriləcək qələbə paradında iştirak etmək üçün Moskvaya səfər planlaşdırdığını açıqlayıb.