-
Elnur Astanbəyli
“Oktyabra məktublar” kitabından seçmələr
Nigar Yaqublu üçün
(və bütün Nigarlar üçün...)
Susmuş ölkə hekayəsi
bir gün çəkib getsəm
və
illər sonra
qarşı-qarşıya gəlsək
səni tanımaram
bu darmadağın halınla -
bir az da solmuş üzünlə
bir az da çüxura düşmüş gözlərinlə
bir az da bükülmüş belinlə
bir az da ağarmış saçınla
"məni tanımadınmı?" deyə soruşsan
səsindən belə tanımam
hardan tanıyım ki
zatən sən heç səsini çıxarmadın
mən sənin səsini heç eşitmədim ki
ölkəm...
ölkəm...
ölkəm!
Rəşo!
Həbsdəki dostum Rəşadətə
Rəşo! Əziz dost!
biz ki and içdik zülmün divarlarını yıxmağa
və şərin ayaqlarına yıxılmamağa
susmaq da bir cür yalan danışmaqdır
dedik susmamağa and içdik
and içdik son nəfəsimizəcən həqiqətləri hayqırmağa
qollardakı qandalları dillərdəki qıfılları qırmağa and içdik
Rəşo! Əziz dost! nə qədər şərablar içmişdik
hər damlasında andımız vardı
zatən biz içdiyimiz şərablardan deyil
içdiyimiz andlardan sərxoşduq
yenə qarşımda şərab durur,
əziz dost,
yenə sərxoşluğum başıma vurur...
bu andı da sənin sağlığına içirəm Rəşo!
and içirəm
hər zaman Günəşə baxmağa
hər zaman qaranlığa kibrit çaxmağa
Rəşo!
Dəmir barmaqlıqlar ardındakı dost!
Bağışla
indi mən sənə
Satılmamaqdan
Sınmamaqdan
susmamaqdan başqa
heç nə ilə kömək edə bilmirəm
başqa heç nə gəlmir əlimdən -
mən indi ordan çıxdıqda sənə
tüpürməyəcəyin bir üz
yenə bir dost kimi sıxa biləcəyin
bir əl saxlamaqla məşğulam
hə, bir də sən gələnə saxladığım
köhnə bir ümid var:
“yaxşı olacaq!”
Rəşo!
Əziz dost!
indi bacardığım budur ancaq
amma sənə bu qədəri az gəlirsə
Və
əsl dost
bundan da artığını bacarandırsa, bağışla!
İyul, 2013
Mitinqçinin şəkli üçün
quşlar öpər
hər dəfə havada
düyünlənmiş yumruqlarını...
göyləri inlədən
“Azadlıq!” hayqırışlarını
quşlar öpər
bax beləcə keçib gedər ömrü
quşların dimdiyində
amma dərd eləməyə dəyməz, dostum,
qəm eləməyə dəyməz,
o quşların yuva qurduğu gün gələcək
hətta ən amansız polisin dəyənəyində
O qadın
soruşursan nə var nə yox necəsən
bu havada necə olum... belə də...
günəşsizəm, yağışsızam, qarsızam
o qadını darıxıram hələ də...
külək qovur buludları aramsız
polis qovur mitinqçini amansız
heç bir dərdi qovmaq olmur araqsız
o qadını darıxıram hələ də...
bu gecənin ulduzu gül ətirli...
günəş doğur, sabah olmur bir turlu...
bir sevdaya bir ömürü bitirdim
o qadını darıxıram hələ də...
yanvar, 2004
Heç kim
Gün kimi yadımdadı
Bir dəfə uşaq ağlımla
Soruşmuşdum babamdan:
“xəstələri başa düşdük,
bəs həkimlər niyə ölür”
gülmüşdü babam
saçlarımı sığallamışdı
və
belə demişdi nənəmə:
“ay arvad, mən ölü sən qalı
görəcəksən,
ya böyüyüb həkim olacaq bu uşaq
ya da heç kim”
böyüdüm
həkim olmadığıma görə
deməli, heç kim oldum...
Sonuncu siqaret
bir Məhəmməd vardı
heç kim yoxuydu
bir özüydü, bir də dörd divardı...
evinin yanında yekə ağ daş vardı
hər gün axşama dönəndə
gedib o daşın üstündə oturardı
siqareti siqaretə calayardı
biri sönməmiş o birinə yandırırdı
gözləri zillənərdi uzaqlara
və arabir həsrət həsrət-həsrət baxardı
qonşuda “top-top” oynayan
“dava-dava” oynayan uşaqlara
arvadı uşaq üstə ölmüşdü Məhəmmədin
illər keçdi –
oğlu böyüdü şəhid oldu
oğlunun ili çıxmamış
qızı ər evində asdı özünü...
o gündən ağzını bıçaq açmadı Məhəmmədin
dindirdilər dinmədi Məhəmməd
güldürdülər gülmədi Məhəmməd
siqareti siqaretə calamadan keçdi günü
hər siqaretlə o da
için-için yandı
korun-korun tüstüləndi
siqaretlər söndü amma sönmədi Məhəmməd...
və bir gün
qapını-pəncərəni bağladı arxadan
od vurdu evə
od vurdu –
sonunsu siqaretini beləcə yandırdı Məhəmməd!...
Yenə hardasa tərk edilmiş sevgililər
yenə hardasa tərk edilmiş sevgililər
çöməlib bir soyuq divar dibinə
dizləri ilə doldurarlar boş qucaqlarını...
məzara girirmiş kimi girərlər yatağa
qapıda unudub qulaqlarını...
yenə hardasa tərk edilmiş sevgililər
bitməyən bir ümidlə yaşayarlar: “Qayıdacaq!...”
qurmazlar saatı neçəyəsə
nəyə lazım –
onsuz da qapının zəngi oyadacaq...
amma çalınmaz qapının zəngi... gedən qayıtmaz!
dərin bir səssizliyə batıb qalarlar
çalınmaz qapının zəngi... oyatmaz onları
beləcə gecikərlər xoşbəxtliyə - yatıb qalarlar
yenə hardasa tərk edilmiş sevgililər...
avqust, 2011
“Oktyabra məktublar” silsiləsindən
I şeir
Oktyabr! Göyüzünə de, qaralmasın
yerüzünə de, otundan, çiçəyindən muğayat olsun
yağışlara de, Oktyabr, yağışlara
bir az da yağıb boş qədəhlərə dolsun, -
barı sərxoşlar qəzəblənməsinlər...
yarpaqlara de, saralmasın, Oktyabr
qaranquşlara de getməsinlər
durnalara de, Oktyabr, durnalara
barı onlar belə kədərli ötməsinlər
barı mahnılar qəribləməsinlər...
havalara de soyumasın, Oktyabr,
günəşə de sozalmasın
ürəklərə de, Oktyabr, ürəklərə
barı onların istisi azalmasın
barı sevgilər qripləməsinlər...
Azad gəncliyin türküsü
Yolumuzda qanqallar, qolumuzda qandallar
Qorxutmaz bizi heç nə, lap sonu ölüm olsa
Meydanlar da bizimdir, zindanlar da bizimki
Meydan boş qalmayacaq bütün zindanlar dolsa
Önümüzdə aydınlıq sabahlar var bilirik
İçimiz işıq dolu – zülmətləri boğacaq!
Günəşi örtə bilməz o qara, kirli əllər
Kirpiyimizi qaldırsaq ordan günəş doğacaq
Dinəcək zülm tufanı, sönəcək şər ocağı
Bizi gözləyən nədir? Günlərin ən gözəli!
Az qaldı qovuşmağa, ey sevgili Azadlıq,
Sənə fəda canımız – güllərin ən gözəli!!
aprel 2013