Yoxsul ölkələrdə xarici yardımı necə mənimsəyiblər

İllüstrativ foto

Dünya Bankı saytında “Elitaların xarici yardımı mənimsəməsi. Ofşor hesablardan dəlillər” adlı hesabat dərc edib. Hesabatda 22 ölkənin adları çəkilir, onlarında sırasında Qırğızıstan və Ermənistan da var.

Araşdırma müəllifləri 3 iqtisadçıdır, biri Dünya Bankının əməkdaşıdır.

Onlar Dünya Bankının imtiyazlı kreditlər və qrantlarından daha çox asılı olan 20-dən artıq ölkədən valyuta köçürmələrini tədqiq ediblər.

Buna da bax: Daha bir ofşor bankın məlumatları sızdı. Bu dəfə içindən kimlər çıxacaq?

7,5 faizdən 15 faizədək

Aydın olub ki, bu ölkələr ciddi məbləğdə – ÜDM-nin 1 faizindən artıq yardım alan kimi onlardan ofşorlara pul axını başlanıb. Əldə olunan vəsaitin ortalama 7,5 faizi qədər pul köçürülüb. BBC-yə araşdırmaya istinadla yazır ki, yardımın daha böyük hissəsinin oğurlandığı ehtimal olunur.

“Bu təvazökar məbləğ aşağı həddir, yalnız xarici hesablara köçürülən vəsait öyrənilib, əmlaka, dəbdəbəli əşyalara və başqa şeylərə xərclənənlər buraya daxil deyil”, – tədqiqatda vurğulanır.

Buna da bax: 5.5 milyardı ölkədən çıxaranlara cəza kəsildi

Ekspertlər qeyd edirlər ki, yardımın məbləği ÜDM-nin 3 faizinə yüksəlirsə, ölkədən axan pulun həcmi 15%-dək qalxır.

Sözügedən ölkələr sırasında Əfqanıstan, Burkina Faso, Burundi, bir sıra digər Afrika ölkələri yer alıb.

Bu ölkələr ona görə tədqiqat obyekti kimi seçiliblər ki, yardımın həcmi onların iqtisadiyyatının ölçüsüylə müqayisədə əhəmiyyətlidir, yerli bank sistemi isə ya inkişaf etməyib, ya da heç mövcud deyil – yəni ölkədən pul axınını yaxşı görmək olur.

BBC qeyd edir ki, tədqiqat noyabrda hazır olub, ancaq Dünya Bankı onu indi açıqlamaq qərarına gəlib. Nəşrin yubanması “gəlinən nəticələrlə bağlı şübhələrin olmasyıyla” izah olunur.