Azərbaycan xəbərləri
Azərbaycan prezidenti Qırğızıstana gedib
Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev noyabrın 5-də Türk Dövlətləri Təşkilatı (TDT) dövlət başçılarının XI Zirvə görüşündə iştirak etmək üçün Qırğızıstan Respublikasına səfər edib.
Noyabrın 6-da Bişkekdə Türk Dövlətləri Təşkilatının (TDT) XI zirvə görüşü keçiriləcək.
TDT-dən bildirilib ki, sammit "Türk dünyasının gücləndirilməsi: İqtisadi inteqrasiya, dayanıqlı inkişaf, rəqəmsal gələcək və hər kəs üçün təhlükəsizlik" mövzusunda gerçəkləşdiriləcək. Görüşdə təşkilata üzv və müşahidəçi ölkələr arasında çoxtərəfli əməkdaşlıq məsələləri ilə yanaşı, regional və qlobal siyasi-iqtisadi inkişaf prosesləri ilə bağlı müzakirələrin də yer alacağı gözlənir. Toplantının yekunu olaraq dövlət başçılarının Bişkek Bəyannaməsi qəbul edilə bilər.
TDT 2009-cu ildə yaradılıb. Azərbaycan, Türkiyə, Qazaxıstan, Qırğızıstan və Özbəkistan qurumun üzvləridir.
Xəzərdə Azərbaycan və İranın birgə təlimi keçirilib
Xəzər dənizinin İrana mənsub hissəsində bu ölkə ilə Azərbaycanın Hərbi Dəniz Qüvvələrinin bir qrup şəxsi heyəti və gəmisinin iştirakı ilə "AZIREX-2024" birgə taktiki təlimi keçirilib.
Azərbaycan Müdafiə Nazirliyinin noyabrın 4-də yaydığı məlumata görə, əvvəlcə "Dənizdə axtarış-xilasetmə" təliminin məqsədi və icra olunacaq tapşırıqlarla bağlı brifinq təqdim edilib, qarşılıqlı müzakirələr aparılıb: "Təlimdə gəmi qəzaları zamanı xilasetmə və tibbi yardım tədbirlərinin həyata keçirilməsi, axtarış-xilasetmə əməliyyatları, habelə gəmi təhlükəsizliyinin təmin olunması üzrə fəaliyyətlər icra edilib".
Ötən il dekabrında İran Hərbi Dəniz Qüvvələri (HDQ) Ordusunun komandanı kontr-admiral Şəhram İrani Azərbaycanda səfərdə olmuşdu. Onun Azərbaycandan olan həmkarı Sübhan Bəkirovla görüşündə Xəzər dənizində birgə təlimlərin keçirilməsinin vacibliyindən bəhs edildiyi açıqlanmışdı.
Hazırda İranla Azərbaycan arasında yaxınlıq müşahidə edilməkdədir. Halbuki əvvəlki illər bu iki ölkə arasında müəyyən gərginliklər yaşanmışdı.
Xatırlatma
Bundan əvvəlki illər hər iki ölkənin bir-birinin sərhədinə yaxın ərazidə hərbi təlimlər keçirməsi qarşılıqlı narazılıqlara səbəb olmuşdu. Hətta ötən il yanvarın 27-də Azərbaycanın Tehrandakı səfirliyinə "Kalaşnikov" avtomatı ilə silahlı hücum da oldu. Hədisə nəticəsində səfirliyin bir əməkdaşının həlak olduğu, ikisinin isə xəsarət aldığı açıqlandı. Bundan sonra səfirliyin işçiləri Azərbaycana təxliyə edildi.
Ardınca da Azərbaycanda bir çox həbslər oldu. Saxlananlar ən müxtəlif ittihamlarla (ən çox da narkotiklə) üzləşsələr də, hökumətə yaxın media orqanlarında onlar "İran casusu" kimi təqdim edilirdilər. Hərçənd onların yaxınları bununla dini kəsimdən olan bir çox şəxslərin şərləndiyini dedilər. Amma xüsusilə son aylar hər iki tərəfin rəsmiləri bir-biriləri ilə əməkdaşlığa dair fikirlər səsləndirirlər. Bu ilin iyulunda Azərbaycanın İrandakı səfirliyinin fəaliyyəti bərpa edilib.
Britaniyalı lobbiçilər Azərbaycandan 'ətraf mühit qoruyucusu' yaratdıqları üçün ittiham olunublar
Britaniyalı siyasətçilərə yaxın "Teneo" lobbi şirkəti COP29 iqlim sammiti öncəsi Azərbaycanın imicini yaxşılaşdırmaq üçün 4.7 milyon dollar pul alıb. "Democracy for Sale" (Satılan Demokratiya) təşkilatının araşdırmasında belə deyilir.
Araşdırmada Azərbaycanın "ətraf mühitlə bağlı məsuliyyətli imicini yaratmaq" üçün Böyük Britaniyanın keçmiş hökumət üzvlərinin də çalışdığı nəhəng bir şirkətin media təlimləri keçirdiyinə və "ölkənin narrativlərinin inkişafına dair" məsləhətlər verdiyinə diqqət çəkilir.
Bakıda lobbiçilərə Ceff Morrell başçılıq edir. O, Azərbaycanın ən böyük xarici yatırımçısı, BP şirkətinin keçmiş yönəldicisi olub.
Yarım iş günü çalışacaq britaniyalı məsləhətçilərə ayda 25-50 min dollaradək bonuslar ödəniləcək. Lobbiçilər arasında keçmiş baş nazir Boris Consonun baş biznes məsləhətçisi Aleks Hikman da var.
COP29-un Azərbaycanda keçirilməsini tənqid edənlər ölkədə gəlirlərin 60 faizinin neft-qaz satışından gəldiyini, insan haqları ilə bağlı durumun ürəkaçan olmadığını deyirlər.
Teneo və Azərbaycan hökuməti araşdırmaçılara məsələ ilə bağlı şərh verməyib.
Bu yaxınlarda sosial şəbəkələrdə milyonlarla izləyicisi olan "Nas Daily"nin videobloqerlər komandası da Azərbaycanda keçiriləcək COP29 sammiti barədə videoçarx hazırlayıb.
Noyabrın 11-dən 22-dək Bakıda keçiriləcək həmin sammitə qatılacaq dünya liderləri iqlim dəyişikliyinin mənfi sonuclarını birgə aradan qaldırmaq planlarını müzakirə edəcəklər.
'Bank Avrasiya' 'Paşa Holdinq'in nəzarətinə keçir?
Oktyabrın 30-da "Bank Avrasiya" ASC-nin səhmdarları siyahısında dəyişiklik olub.
Səhmdarların ümumi yığıncağının qərarına əsasən, bankın nizamnamə kapitalının 37.5 faiz hissəsinə malik "YevroStandart" MMC-nin payı "Top Properties" MMC-yə satılıb.
Eyni zamanda, bankın digər səhmdarı - "PMD Group" MMC-nin nizamnamə kapitalındakı 37.5 faiz iştirak payının 12 faizi "Top Properties" MMC-yə, 24.5 faizi artıq 25 hissəyə sahib olan "Azbizneskom" MMC-yə və 1 faizi isə Rüstəm Eynullayevə satılıb.
Bununla da bankın nizamnamə kapitalının 49.5 faizinə "Top Properties" MMC, 49.5 faizinə "Azbizneskom" MMC və 1 faizlik hissəsinə isə R.Eynullayev sahiblik edir.
"Bank Avrasiya" ASC 2007-ci ildən fəaliyyət göstərir.
"Top Properties" MMC-nin "Paşa Holdinq" qrupunun nəzarətinə keçməsi ilə bağlı bir neçə il əvvəl yerli mediada məlumatlar yer alıb. İndiyə kimi belə məlumatlar təkzib edilməyib.
Yerli və xarici mediada "Paşa Holdinq" qrupunun isə ölkə başçısının ailəsinə yaxın şəxslərlə məxsus olduğu ilə bağlı məlumatlar yayılıb.
Hazırda Azərbaycanda 20 civarında bank fəaliyyət göstərir.
Şahin Mustafayev və Mher Qriqoryan sərhəddə görüşüblər
Bu gün, noyabrın 1-də iki ölkənin sərhədində Azərbaycan baş nazirinin müavini Şahin Mustafayev ermənistanlı həmkarı Mher Qriqoryanla görüşərək nəqliyyat kommunikasiyaları məsələlərini müzakirə ediblər.
AZƏRTAC bildirir ki, həmin görüşdən öncə isə onların sədrliyi altında iki ölkənin sərhəd məsələlərinə dair komissiyalarının 10-cu görüşü keçirilib.
Məlumata görə, görüşdə komissiyaların birgə fəaliyyəti haqqında bu ilin avqustun 30-da imzalanmış Əsasnamənin qüvvəyə minməsi üçün zəruri dövlətdaxili prosedurların icrası barədə bildirişləri mübadilə ediblər. Əsasnamə 2024-cü il noyabrın 1-də qüvvəyə minir.
"Tərəflər növbəti mərhələdə delimitasiya işlərinin həyata keçirilməsi üçün sərhəd xəttinin sahələrinin/hissələrinin ardıcıllığı məsələsi ətrafında fikir mübadiləsi apardılar. Tərəflər delimitasiya işlərinin görülməsinin qaydası üzrə müvafiq təlimatların layihələrini müzakirə etdilər", - məlumatda əlavə edilib.
25 oktyabr
Yerevan və Bakıda sərhəd haqqında fərman imzalanıb
Oktyabrın 25-də Ermənistanla Azərbaycan prezidentləri ayrılıqda bu iki ölkə sərhədlərinin delimitasiya və demarkasiyası qaydalarını təsdiq edən əsasnaməni imzalayıblar.
Ermənistan Milli Assambleyası onu iki gün əvvəl ratifikasiya edib.
İndiyədək Azərbaycanda əsasnamənin ratifikasiyası istiqamətində hansı addımlar atıldığı barədə ölkə ictimaiyyətinə məlumat verilməyib. Əvvəllər bildirilirdi ki, bu prosedurlar Bakı və Yerevan tərəfindən eyni vaxtda həyata keçirilməlidir.
Sənəddə Ermənistan-Azərbaycan sərhədinin demarkasiyasının necə həyata keçirilməsi nəzərdə tutulur. Orada göstərilən yeganə əsas prinsip 1991-ci il Alma-Ata Bəyannaməsidir, lakin aydın xəritələr yoxdur.
Ermənistan müxalifəti qətnamənin ratifikasiyasının Ermənistanın dövlət maraqlarına zidd olduğunu bildirərək müzakirədə və səsvermədə iştirak etməyəcəyini açıqlamışdı.
Sentyabrın 26-da Konstitusiya Məhkəməsi sərhədin demarkasiyası prosedurunu Ermənistan Konstitusiyasına uyğun olaraq tanıyıb.
Delimitasiya prosesi qonşu dövlətlərlə sərhəd xətlərinin müəyyən edilməsinin ilk mərhələsidir. Demarkasiya zamanı isə, bir qayda olaraq, genişmiqyaslı xəritələr üzərində relyef, hidroqrafiya, yaşayış məntəqələri ətraflı göstərilir.
Xatırlatma
Ermənistanla Azərbaycan arasında konflikt 30 ildən çoxdur davam edir. 2020-ci il 44 günlük müharibə və 2023-cü il sentyabrında Qarabağdakı əməliyyatlardan sonra Azərbaycan ərazi bütövlüyünü təmin edib. Tərəflər arasında 44 günlük müharibədən sonra aktiv sülh danışıqları aparılsa da, hələlik, yekun nəticə əldə etmək mümkün olmayıb. Bununla belə, həm Bakı, həm Yerevan sülh sazişini imzalamaq niyyətində səmimi olduqlarını və artıq müqavilənin böyük hissəsinin razılaşdırıldığını deyirlər.
NİDA-çı gəncə 30 sutka verilib
NİDA Vətəndaş Hərəkatının üzvü Mete Türksoy inzibati qaydada həbs olunub.
Yasamal rayon Məhkəməsinin qərarı ilə o, oktyabrın 31-də İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 510 (xırda xuliqanlıq) və 535-ci (polisin qanuni tələbinə tabe olmamaq) maddələri ilə 30 sutka həbs olunub.
Yaxınlarının bildirməsinə görə, M.Türksoyu oktyabrın 30-da axşam saatlarında Bakıda metronun "Nizami" stansiyasında polis saxlayıb. Vurğulandığına görə, onun saxlamasının səbəbi polis nəfəri ilə arasında anlaşılmazlığın yaranması olub.
"Mete Türksoyun qeyri-siyasi səbəblərlə başlayan saxlanılması prosesinin artıq siyasi rəng aldığı qənaəti yaradır. Onun ictimai və siyasi fəaliyyəti, son dövrlərdə yazdığı statuslar və yaxın gələcəkdəki planlarının ona qarşı bu cür rəftarın əsas səbəbi olduğunu düşünürük", - NİDA Vətəndaş Hərəkatından bildirilib.
Məsələ ilə bağlı Daxili İşlər Nazirliyi və Yasamal rayon Məhkəməsindən əlavə münasibət almaq mümkün olmayıb. Amma rəsmi qurumlar, bir qayda olaraq, ölkədə siyasi həbslərin olması ilə bağlı deyilənləri qəbul etmirlər.
M.Türksoy 2019-cu ildə də inzibati qaydada həbs olunmuşdu. O, həmin vaxt həbsdə olan bloqer Mehman Hüseynova azadlıq tələbi ilə Bakıda şəhər rəhbərliyi ilə razılaşdırılmadan keçirilən aksiyada saxlanılaraq 25 sutka inzibati qaydada həbs olunmuşdu.
Rusiyalı təbliğatçı seçki günlərində Gürcüstanda olub
Mediada Kremlyönlü fəaliyyəti ilə tanınan rusiyalı təbliğatçı Aleksandr Malkeviç parlament seçkiləri günlərində Tbilisidə olub. Bu bilgi Sərhədsiz Reportyorlar Təşkilatının (RSF) bəyanatında əksini tapıb.
Rusiyalının Gürcüstana gəlişini pisləyən RSF onun orada olmasını dezinformasiya qaynağı kimi dəyərləndirib.
Malkeviç sosial media hesablarında Gürcüstanın ayrı-ayrı yerlərində siyasi tədbirlərə və tarixi məkanlara aid paylaşımlar edib. Mübahisəli fəaliyyətinə görə digər ölkələrə girişi yasaqlanan Malkeviçin Gürcüstana səfəri narahatlıq doğurub.
AzadlıqRadiosunun gürcü xidməti məsələ ilə bağlı şərh almaqdan ötrü Gürcüstan Daxili İşlər Nazirliyinə üz tutub.
RSF-nin son araşdırmalarından birinə görə, Ukraynanın işğal olunmuş Donbas bölgəsi də daxil, bir sıra yerlərdə media layihələrini gerçəkləşdirmək üçün Malkeviçin geniş resursları var.
Xatırlatma
Rəsmi bilgilərə görə, hakim "Gürcü arzusu" seçkidə səslərin 54 faizini toplayıb. Müxalifətin iki exit-poll-u hakim partiyanın 42 faiz səs topladığını bildirib. Üstəlik, həmin sorğularda dörd müxalif partiyanın, açıq-aşkar, səslərin çoxluğunu qazandığı deyilsə də, Gürcüstan MSK-sı bütün müxalifət qüvvələrinin toplam 37 faiz səs topladığını bəyan edib.
ATƏT, Avropa Şurası, Avropa Parlamenti və NATO-nun birgə bəyanatında deyilir ki, "bərabər olmayan rəqabət ortamı, basqı və gərginlik seçkilərə kölgə salıb". Seçki günü səslərin satın alınmasına, eyni şəxsin təkrar bülleten atmasına, fiziki zorakılıq və hədə-qorxu hallarına rast gəlindiyinə də diqqət çəkilib.
Anar Məmmədlinin mülki xəstəxanada müayinə edilmək istəyi gerçəkləşmədi
Noyabrın 1-də Bakı Apellyasiya Məhkəməsində Anar Məmmədlinin mülki xəstəxanada müayinə olunması ilə bağlı məhkəmə nəzarəti qaydasında verilən şikayətə baxılıb. Xətai rayon Məhkəməsi bundan əvvəl sözügedən şikayəti geri göndərmişdi.
Bu barədə vəkil Elçin Sadıqov məlumat verib. Onun sözlərinə görə, apellyasiya şikayəti də təmin olunmayıb.
Vəkil qeyd edib ki, A.Məmmədli bel və baş ağrılarından şikayətlənir: "Eyni zamanda deyir ki, boğazında problemlər var. Biz müayinə olunmasını tələb etmişdik. Keçən həftə müayinə olundu, amma bizə nə müayinə nəticələri verilir, nə də mülki xəstəxanaya köçürülməsi təmin olunur".
Müdafiə tərəfindən verilən məlumata görə, A.Məmmədlinin özü məhkəmədə bildirilib ki, heç bir cinayət törətmədiyi halda həbsdə saxlanılır və orada da xəstəliyi müalicə edilmir, bu isə işgəncəyə bərabərdir.
Hələlik, müdafiə tərəfinin açıqlamasına ayrılıqda rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb.
A.Məmmədli bu il aprelin 29-da saxlanıb. Aprelin 30-da Xətai rayon Məhkəməsi onun barəsində həbs-qətimkan tədbiri seçib.
A.Məmmədli Cinayət Məcəlləsinin 206.3.2-ci (qaçaqmalçılıq, əvvəlcədən əlbir olan bir qrup şəxs tərəfindən törədildikdə) maddəsi ilə ittiham olunur. O, ittihamı qəbul etmir.
SMDT rəhbəri A.Məmmədli bundan əvvəl 2013-cü ilin sonlarında saxlanmışdı. O, həmin vaxt vergidən yayınma və başqa ittihamlar ilə 5 il 6 ay müddətinə həbs edilmişdi. Amma onda da ittihamları qəbul etməyib. Bir sıra yerli və beynəlxalq təşkilatlar onu siyasi məhbus kimi tanıyıblar.
Məmmədli 2016-cı il martın 17-də əfv sərəncamı ilə azadlığa buraxılmışdı.
Xatırlatma
Ümumilikdə ötən ilin noyabrından başlayaraq Azərbaycanda qruplar halında 20 civarında jurnalist, ictimai fəal qaçaqmalçılıq ittihamı ilə həbs edilib. Sonra onların bəzilərinin ittihamı daha bir neçə maddə ilə ağırlaşdırılıb. Söhbət külli miqdarda gəlir əldə etməklə qanunsuz sahibkarlıqdan, habelə mütəşəkkil dəstə ilə qaçaqmalçılıqdan, vergidən yayınmadan, sənəd saxtalaşdırma və saxta sənədlərdən istifadədən gedir. Amma onların hamısı ittihamla razılaşmır, bunu peşə fəaliyyətləri və siyasi sifariş ilə izah edirlər.
Yerli hüquq-müdafiə təşkilatlarının hazırladıqları siyahılara görə, hazırda Azərbaycan həbsxanalarında təqribən 300 siyasi məhbus var. Rəsmilər isə, bir qayda olaraq, vurğulayırlar ki, ölkədə heç kim sırf peşə fəaliyyəti ilə bağlı, siyasi əsaslar ilə həbs edilmir.
AMB ərazi idarələrinin sayını azaldır
Azərbaycan Mərkəzi Bankı (AMB) bu ilin sonunda ərazi idarələrinin sayını azaltmağa qərar verib.
Bu barədə qurumun internet səhifəsində bildirilir.
AMB qərarını biznes proseslərinin optimallaşdırılması ilə izah edib. Beləliklə, qurumun Gəncə, Quba regional mərkəzlərinin və Sumqayıt Şəhər İdarəsinin fəaliyyətinə xitam verilməsi nəzərdə tutulur.
Yevlax Ehtiyat Mərkəzi, Biləsuvar Regional Mərkəzi və Naxçıvan Muxtar Respublikası (MR) idarəsi isə fəaliyyətini davam etdirəcək.
"Bu qərar yerli bankların nağd pulun logistikası üzrə regional infrastrukturunun inkişafı, bu infrastruktur vasitəsilə müvafiq regionlarda nağd pula olan tələbin ödənilməsi və biznes proseslərinin effektivliyinin artırılması ilə əlaqədardır", - AMB bəyan edib.
İqtisadçı: "İndi işçilərin aqibəti necə olacaq?"
İqtisadçı Natiq Cəfərlinin AzadlıqRadiosuna deməsinə görə, ola bilsin, doğrudan da infrastrukturla bağlı bəzi problemlər həll olunur: "Amma məncə, əsas səbəb Mərkəzi Bankın idarə xərclərinin azaldılması ilə bağlı atılan addımlardır. Sayları iki dəfə azalacaqsa, xərclər də iki dəfə azalacaq: həmin azaldılan region idarələrin işçilərinin maaşları ödənilməyəcək, ofis xərcləri olmayacaq. Orada da suallar çıxır ki, əgər xərclər azalacaqdısa, bu şöbələr niyə yaradılırdı? İndi işçilərin aqibəti necə olacaq? Onların işlə təmin edilməsi baş verəcəkmi? Bütün bu suallar açıq qalır".
Hələlik, iqtisadçının dilə gətirdiyi suallara AMB və başqa rəsmi qurumlardan əlavə münasibət almaq mümkün olmayıb.
Jurnalist həbsdə saxlanıb
Oktyabrın 30-da Xətai rayon Məhkəməsi "Toplum" internet televiziyasının həbsdə olan videoredaktoru Müşfiq Cabbarın həbs-qətimkan tədbirinin ləğvi ilə bağlı vəsatəti təmin etməyib.
Müdafiə tərəfi hesab edirdi ki, M.Cabbar heç bir cinayət əməli törətməyib və bu səbəbdən həbs qərarı ləğv olunmalıdır. Lakin məhkəmədə vəsatət təmin edilməyib.
Müdafiə tərəfi məhkəmə qərarından apellyasiya şikayəti verəcəyini bildirib.
M.Cabbar bu ilin martın 6-da həbs olunub. Ona qarşı Cinayət Məcəlləsinin 206.3.2-cı (qaçaqmalçılıq - qabaqcadan əlbir olan bir qrup şəxs tərəfindən törədildikdə) maddəsi ilə ittiham irəli sürülüb. M.Cabbar özünü təqsirli bilmir.
Ümumilikdə ötən ilin noyabrından başlayaraq Azərbaycanda qruplar halında 20 civarında jurnalist, ictimai fəal qaçaqmalçılıq ittihamı ilə həbs edilib. Amma onların hamısı ittihamla razılaşmır, bunu peşə fəaliyyətləri və siyasi sifariş ilə izah edirlər. Sonradan onlardan bəzilərinin ittihamı hətta ağırlaşdırılıb.
Yerli hüquq-müdafiə təşkilatlarının hazırladıqları siyahılara görə, hazırda Azərbaycan həbsxanalarında təqribən 300 siyasi məhbus var. Rəsmilər isə, bir qayda olaraq, vurğulayırlar ki, ölkədə heç kim sırf peşə fəaliyyəti ilə bağlı, siyasi əsaslar ilə həbs edilmir. Onların deməsinə görə, həmin siyahılarda yer alanlar sırf törətdikləri əmələ görə məsuliyyətə cəlb ediliblər.
AzadlıqRadiosunun prezidenti jurnalist Fərid Mehralızadəni azad etməyə çağırır
AzadlıqRadiosunun prezidenti Stiven Kapus (Stephen Capus) jurnalist və iqtisadçı Fərid Mehralızadənin azadlığa buraxılmasına çağırıb.
"Bu gün (oktyabrın 30-da) AzadlıqRadiosunun jurnalisti və iqtisadçı Fərid Mehralızadənin haqsız həbsindən beş ay keçir. Biz onun saxta ittihamlarla həbsdə qalmasından dərin narahatıq. Onun evinə, həyat yoldaşı və yeni doğulmuş qızının yanına qayıtması üçün dərhal azadlığa buraxılmasına çağırırıq", –S.Kapus bildirib.
F.Mehralızadə iyunun 1-də həbs edilib. Ona əvvəlcə Cinayət Məcəlləsinin 206.3.2-ci (qrup halında qaçaqmalçılıq) maddəsi ilə ittiham irəli sürülüb. Daha sonra ittihamlar ağırlaşdırılıb. Əlavə ittihamlar külli miqdarda gəlir əldə etməklə qanunsuz sahibkarlıq, habelə mütəşəkkil dəstə ilə qaçaqmalçılıq, vergidən yayınma, sənəd saxtalaşdırılması və saxta sənədlərdən istifadə ilə bağlıdır. Sentyabrın 6-da F.Mehralizadə barəsində həbs-qətimkan tədbirinin müddəti dekabrın 19-na qədər uzadılıb.
F.Mehralızadə ittihamları qəbul etmir, qurama sayır.
Azərbaycan hakimiyyəti ölkədə heç kimin sırf peşə fəaliyyəti ilə bağlı, siyasi əsaslar ilə həbs olunmadığını bildirir.
Ancaq ötən ilin noyabrından başlayaraq ölkədə qruplar halında 20 civarında jurnalist, ictimai fəal qaçaqmalçılıq ittihamı ilə həbs edilib. Onların çoxu əvvəlcə "AbzasMedia işi" ilə əlaqəli olub. Həmin işdə öncə saytın direktoru Ülvi Həsənli, əməkdaşı Məhəmməd Kekalov, baş redaktoru Sevinc Vaqifqızı həbs edilib. Daha sonra bu işə aid həbslər jurnalistlər Hafiz Babalı, Nərgiz Absalamova və başqaları ilə davam edib. Saxlananlar ittihamla razılaşmır, bunu peşə fəaliyyətləri və siyasi sifariş ilə izah edirlər.
Yerli hüquq-müdafiə təşkilatları Azərbaycan həbsxanalarında azı 300 siyasi məhbusun olduğunu bildirirlər.
Lənkəranın icra başçısına sui-qəsd işi: 'Ona ayrıca nifrəti vardı...'
Lənkəranın icra başçısı Taleh Qaraşova sui-qəsddə suçlanan Bəhruz Əsgərov özünü qismən təqsirli bilir. Bunu oktyabrın 29-dakı məhkəməsində özü deyib.
B.Əsgərovun işinə Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsində baxılır. Prokuror oktyabrın 29-da ittiham aktını açıqlayıb.
Cinayət işinin materiallarında iddia edilir ki, B.Əsgərov Azərbaycanda terror aktları törətməyi planlaşdırıb, icra başçısının qətli də bu planın tərkib hissəsi olub.
Məhz T.Qaraşovun hədəf seçilməsinə gəlincə, iddiaya görə, B.Əsgərovun ona ayrıca nifrəti olub, bu üzdən onun öldürülməsini istəyib. Bu məqsədlə ətrafında olan şəxslərlə danışıqlar aparıb, icra başçısı güdülüb, onun hərəkət marşrutu və başqa bilgilər dəqiqləşdirilib.
İttihama görə, sui-qəsd planlanan digər şəxs cənub bölgəsində fərdi qaydada ingilis dili müəllimi çalışan əcnəbi olub.
Sui-qəsdlə bağlı müzakirələr WhatsApp-la aparılıb
İttiham aktında yazılanlara əsasən, B.Əsgərov və digərləri arasında planın icrası ilə bağlı müzakirələr WhatsApp vasitəsilə aparılıb.
B.Əsgərovu və onunla əlbirlikdə suçlanan şəxsləri Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətinin (DTX) əməkdaşları saxlayıb. İstintaqın sonunda onun işi digərlərindən ayrıldığından hazırda məhkəmə önünə tək çıxarılıb.
B.Əsgərova qəsdən adam öldürmək, terror aktı törətmək, dövlət çevrilişinə hazırlıq kimi ittihamlar verilib. Bu maddələrdə 20 ilədək və ya ömürlük həbs cəzası nəzərdə tutulub.
O, məhkəmədə ittihamlara münasibət bildirərkən özünü qismən təqsirli bildiyini söyləsə də, ittihamda yazılanlardan konkret nəyi qəbul edib, nəyi etmədiyini açıqlamayıb.
Vəkili təklif edib ki, öncə zərərçəkmişlər, şahidlər dindirilsin, ardınca B.Əsgərov özü ifadə verər.
İki nəfər - icra başçısı T.Qaraşov və əcnəbi müəllim zərərçəkmiş qismində tanınıb.
Dindirmələr dekabrın 3-də başlanacaq.
Əhsən Nuruzadə 2 aya yaxın azadlıqdan məhrum edilib
Üç gün öncə saxlanan "Müsəlmanlar Birliyi" Hərəkatının üzvü Əhsən Nuruzadə oktyabrın 29-da 1 ay 28 gün müddətinə həbs olunub.
Ə.Nuruzadə İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 206-cı (Qanunsuz olaraq narkotik vasitələrin, psixotrop maddələrin istehlakı, satış məqsədi olmadan şəxsi istehlak miqdarında hazırlanması, əldə edilməsi, saxlanılması, daşınması və ya göndərilməsi) maddəsi ilə təqsirli bilinib.
Nərimanov rayon Məhkəməsinin qərarına əsasən, o, həbsdən sonra məcburi müalicəyə göndəriləcək.
Müdafiə tərəfinin açıqlamasına görə, Ə.Nuruzadə məhkəmədə özünü təqsirli bilməyib, həbsdən təzə çıxdığını və narkotiklə heç bir əlaqəsinin olmadığını söyləyib.
Vəkil Fəxrəddin Mehdiyevin sözlərinə görə, məhkəmənin nəzərinə Ə.Nuruzadənin ürəyində, böyrəyində ciddi problemlərin, himayəsində iki qızının olduğunu çatdırsalar da, dedikləri nəzərə alınmayıb.
Vəkil məhkəmə qərarından apellyasiya şikayəti verəcəyini bildirib.
28 oktyabr
Yaxınları Əhsən Nuruzadənin yenidən saxlandığını deyirlər
Oktyabrın 26-da "Müsəlman Birliyi" Hərəkatının üzvü Əhsən Nuruzadənin saxlandığı deyilir. Onu axşam saatlarında Xəzər Universitetində oxuyan qızını qarşılamaq üçün getdiyi zaman dörd nəfər mülkigeyimli şəxsin naməlum istiqamətə apardığı bildirilir.
Bu barədə AzadlıqRadiosuna onun yaxınları məlumat veriblər.
Bildirildiyinə görə, anası Zeynəb Nuruzadə Daxili İşlər Nazirliyinin (DİN) "102" xidmətinə və Ombudsman Aparatına zəng edib, amma ona hələ cavab verilməyib: "Ona mülkigeyimlilər zor tətbiq edərək maşından çıxararaq özləri ilə aparıblar. Ailəsi baş verən hadisədən narahatdır. Bu il oktyabrın 5-də azadlığa çıxan Nuruzadənin zorakı saxlanılması onları narahat edib. Üstəlik, hansı idarədə olması ilə bağlı ailəsi hələ ki, heç bir xəbər ala bilməyib".
Hələlik, bu deyilənlərə DİN və başqa rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb.
Ə.Nuruzadəni bundan əvvəl 2017-ci ilin oktyabrın 6-da DİN Baş Mütəşəkkil Cinayətkarlıqla Mübarizə İdarəsinin əməkdaşları saxlamışdılar. Ona Cinayət Məcəlləsinin 234.4.3 (satış məqsədi ilə külli miqdarda narkotik əldə etmə, saxlama) maddəsi ilə ittiham verilib. O, 2018-ci il martın 6-da Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsinin qərarı ilə 7 il azadlıqdan məhrum olunub. Ə.Nuruzadə ittihamı qəbul etmir və onu qurama sayırdı. O, həbs müddətini tam başa vurduqdan sonra azadlığa çıxmışdı.
Xatırlama
Ə.Nuruzadənin üzv olduğu təşkilatın bəzi rəhbər şəxsləri də hazırda həbsdədirlər. Onlar Nardaran hadisələri zamanı həbs ediliblər. 2015-ci il noyabrın 26-da Baş Mütəşəkkil Cinayətkarlıqla Mübarizə İdarəsinin Bakının Nardaran qəsəbəsində keçirdiyi əməliyyatda ikisi polis olmaqla, altı nəfər həlak olub. Rəsmi ittihama görə, radikal silahlı dəstə polis əməkdaşlarına silahlı müqavimət göstərib.
Həmin vaxt Nardaranda və bundan bir qədər əvvəl Sabunçu rayon Polis İdarəsinin qarşısında baş verən hadisələrə görə 70-dən çox adam həbs olunub. (hüquq müdafiəçilərinin siyahısında bu rəqəm 80-dən çox göstərilir) Onların bir qisminə silah saxlama ittihamı ilə ilyarımdan 6 il yarımadək həbs cəzası kəsilib. 40 nəfərdən çox adama isə daha ağır maddələrlə (dövlət çevrilişinə cəhd, terrorçuluq, dini nifaq salma və s.) ittihamlar verilib.
Onların məhkəməsi bir neçə qrup şəkilində olub. Həmin şəxslərə 20 ildən 10 ilə qədər həbs cəzası verilib. Həbs edilənlərin bir çoxu vaxtından əvvəl azadlığa buraxılsa da, 20 il həbs cəzası alan "Müsəlman Birliyi" Hərəkatının sədri Taleh Bağırov hələ də həbsdədir. Onlar məhkəmədə heç kimi qətlə yetirmədiklərini, ittihamların əsassız olduğunu söyləmişdilər. Həmin təşkilat dövlət qeydiyyatından keçməyib.
Evlərinə yağış suyunun dolduğunu deyib yolu kəsənlər həbs edilib
Oktyabrın 22-də evlərinə yağış sularının ziyan vurduğunu deyərək Binə qəsəbəsinə gedən yolu avtomobillərlə kəsərək etiraz aksiyası keçirən vətəndaşların inzibati qaydada həbs olunduğu bildirilir.
"Turan"ın məlumatına görə, Bakının Xəzər rayonu Binə qəsəbəsinin iki sakini (adları acılanmır) evlərinə yağış sularının ziyan vurduğunu bildirərək Binə qəsəbəsinə gedən yolu avtomobillərlə kəsiblər və asfalt yolda olan kanalizasiya quyusunun qapağını açıblar. Agentlik bildirir ki, nəqliyyatın hərəkətinin intensiv olduğu yolda 5 dəqiqə ərzində tıxac yaranıb, əraziyə gələn polislər həmin şəxsləri saxlayaraq barələrində protokol tərtib edib.
Xəbərə görə, Xəzər rayon Məhkəməsinin qərarı ilə hər iki şəxs İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 510-ci (xırda xuliqanlıq) maddəsi ilə 7 sutka müddətinə həbs edilib.
Hələlik, bu məlumata Daxili İşlər Nazirliyi və həbs edildiyi bildirilən şəxslərin yaxınlarından münasibət almaq mümkün olmayıb.
Xatırlatma
Oktyabrın 21-22-si Bakıda yağış bir sıra problemlərlə yanaşı, insan faciəsinə də yol açıb. Bakının digər bir rayonu-Sabunçu ərazisində subasmaya məruz qalmış tuneldə iki şəxs həyatını itirib. Paytaxtda tunelləri, küçələri, evləri su basıb, bəzi yerlərdə kanalizasiyalar daşıb. Nəqliyyat iflic vəziyyətə düşüb, avtobusların marşrut xətləri dəyişib.
Oktyabrın 23-də Nazirlər Kabinetində baş nazir Əli Əsədovun sədrliyi ilə bu məsələlərlə bağlı iclas olub. Nazirlər Kabinetinin məlumatına görə, iclasda vurğulanıb ki, yağışın fəsadları ilə bağlı vəziyyət araşdırılır, yekun qərar qəbul ediləcək.
Bəzi müstəqil ekspertlər isə deyir ki, son onilliklərdə paytaxtda su və kanalizasiya problemlərini yoluna quymaq üçün milyard manatlarla pul ayrılıb, amma onların xərclənməsində heç bir şəffaflıq olmayıb. Onlar hesab edirlər ki, son günlər meydana çıxan fəsadların başlıca səbəbi həmin layihələrin icrasında yol verilən pozuntulardır.
Kazanda Əliyev Paşinyanla görüşüb
Bu gün, oktyabrın 24-də Kazan şəhərində XVI BRICS sammitinin "Outreach/BRICS+" formatında iclası zamanı Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevin Ermənistan baş naziri Nikol Paşinyanla görüşü olub.
+++
AZƏRTAC-ın xəbərinə görə, Əliyev və Paşinyan xarici işlər nazirlərinə sülh sazişinin tezliklə başa çatdırılması və bağlanması üçün danışıqları davam etdirməyi tapşırıblar.
+++
Yerevan və Bakı sülhün təməlinin qoyulması üçün bütün prinsipial məsələləri razılaşdırıb, - görüşdən əvvəl Ermənistan baş naziri Nikol Paşinyan bildirib.
Onun sözlərinə görə, Ermənistan Azərbaycana sərhəd və gömrük nəzarətinin sadələşdirilmiş prosedurları mexanizmləri ilə Naxçıvan ilə əlaqə qurmağı təklif edib.
+++
İki ölkə arasında son illər həm Avropa İttifaqının, həm də Rusiyanın ayrılıqda vasitəçiliyi ilə sülh danışıqları aparılsa da, hələlik, saziş imzalanmayıb. Son bir ildə tərəflər arasında sərhəd məsələləri ilə bağlı birbaşa görüşlər də gerçəkləşib. Bu günlərdə isə ABŞ prezidenti Co Bayden tərəflərə müraciət edərək onları ilin sonuna kimi sülh sazişi imzalamağa çağırıb.
1990-cı illərin əvvəllərində Qarabağ münaqişəsi Azərbaycan və Ermənistan arasında toqquşmalara səbəb olmuşdu. Azərbaycanın Qarabağ bölgəsi, ətraf 7 rayonu işğal edilmişdi. Azərbaycan 2020-ci ildə 44 günlük müharibə, 2023-cü ildə birgünlük hərbi əməliyyatla ərazi bütövlüyünü tam bərpa edib. Bakı Qarabağda birgünlük əməliyyatı "lokal antiterror tədbirləri" elan etsə də, Yerevan bunu "etnik təmizlənmə" kimi dəyərləndirib. Ondan sonra Qarabağdan Ermənistana əhali köçü başlayıb.
Xatırlatma
Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev XVI BRICS sammitinin "Outreach/BRICS+" formatında iştirak etmək üçün oktyabrın 23-də Kazan şəhərinə səfər edib. Oktyabrın 22-də Kazanda BRICS sammiti başlayıb. Sammitin oktyabrın 24-də başa çatacağı gözlənir.
Azərbaycan da BRICS-ə daxil olmaq üçün rəsmi müraciət edib. Bu qurumun adı Braziliya, Rusiya, Hindistan, Çin və Cənubi Afrika Respublikasının adlarının baş hərflərindən götürülüb. 18 il əvvəl yaradılan quruma Misir, Efiopiya, İran və Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri sonrakı illərdə qoşulub. Bəzi təhlillərə görə, bu təşkilat Şimali Amerika və Qərbi Avropadakı zəngin ölkələrin siyasi, iqtisadi qüdrətinə qarşı bir alternativ kimi yaradılıb.
Səfərbərlik Xidmətinin İmişli şöbəsinin rəisi həbs olunub
Azərbaycan Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidmətinin İmişli rayon şöbəsinin rəisi həbs olunub.
Bu barədə Hərbi Prokurorluğun mətbuat xidmətindən məlumat verilib.
Məlumata görə, polkovnik-leytenant Xəyyam Babayevə Cinayət Məcəlləsinin 311.3.2-ci və 311.3.3-cü ( təkrar və küllü miqdarda rüşvət alma) maddələri ilə ittiham elan edilib.
Hərbi Prokurorluğun təqdimatına əsasən Bakı Hərbi Məhkəməsinin qərarı ilə onun barəsində 4 ay müddətinə həbs-qətimkan tədbiri seçilib.
İttihama X.Babayev və onun yaxınlarından münasibət almaq mümkün olmayıb. Həmin maddələrlə şəxsə 12 ilə qədər həbs verilə bilər.
Ötən ay isə Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidmətinin Daşkəsən rayon şöbəsinin rəisi mayor Anar Əsgərov eyni ittihamla həbs edilmişdi.
Xatırlatma
Belə həbslər 2023-cü ildə də baş verib. Ötən il Xidmətin Xəzər, Xaçmaz, Cəlilabad və Laçın rayon şöbələrinin vəzifəli şəxsləri oxşar ittihamlarla üzləşmişdilər. Onlar isə, əsasən, ittihamları qəbul etmirdilər.
Azərbaycanda hər il dörd dəfə - yanvar, aprel, iyul və oktyabrda müddətli həqiqi hərbi xidmətə çağırış gerçəkləşdirilir və minlərlə gənc hərbi xidmətə cəlb olunur.
Tuneldə boğulan ikinci şəxsin də meyiti çıxarılıb
Bakı şəhəri, Sabunçu rayonu ərazisində subasmaya məruz qalmış tuneldə batmış ikinci şəxs - 1995-ci il təvəllüdlü K.A.-nın meyiti də suyun altından çıxarılaraq aidiyyəti üzrə təhvil verilib.
Bu barədə də Fövqəladə Hallar Nazirliyi (FHN) məlumat yayıb.
+++
Bakının Sabunçu rayonunda tuneldə bir nəfərin suda boğulduğu ilə bağlı məlumatlar rəsmən təsdiqlənib. Orada sel sularının tunelə dolması nəticəsində ümumilikdə iki nəfərin batdığı barədə məlumatlar yayılıb.
FHN mətbuat xidmətindən isə bildirilib ki, Sabunçu rayonunda subasmaya məruz qalmış tuneldə onların əməkdaşları 1976-cı il təvəllüdlü şəxsin meyitini suyun altından çıxararaq aidiyyəti üzrə təhvil veriblər.
+++
Bakıda yağış fəsadlar törədib. Binəqədi rayonunda bir sıra evləri su basdığı, Biləcəri qəsəbəsinin də bəzi yerlərində fərdi evlərdə kanalizasiyanın daşdığı deyilir.
Oktyabrın 21-dən 22-nə keçən gecə Sabunçu rayonu ərazisində yerləşən tuneli su basıb, bir neçə avtomobil su altında qalıb.
Fövqəladə Hallar Nazirliyindən (FHN) bildirilib ki, nazirliyin müvafiq xilasetmə qüvvələri həmin əraziyə cəlb edilib.
Mərdəkan istiqamətində də tuneli su basıb, avtomobillərin hərəkəti məhdudlaşdırılıb.
Eyni hal Abşeron ərazisində də Bağırov körpüsü tərəfdə yaşanıb. Oktyabrın 22-də səhər saat 10 radələrində orada yolun bağlı olduğu, avtomobillərin hərəkətinin dayandırıldığı bildirilir.
FHN-nin Mətbuat xidmətindən əlavə edilib ki, Bakı şəhəri və Abşeron rayonu ərazisində su basmış ərazilərdən 31 nəfər təhlükəsiz əraziyə təxliyə edilib: "Bir sıra ünvanlarda əməliyyat davam etdirilir".
Paytaxtda avtobusların fəaliyyətində də ciddi problem yarandığı deyilir.
Tibbi Ərazi Bölmələrini İdarəetmə Birliyindən ( TƏBİB) isə "Turan"a bildirilib ki, paytaxt Bakıda yağan yağıntılarla əlaqədar Respublika Təcili və Təxirəsalınmaz Tibbi Yardım Mərkəzinə müraciət qeydə alınmayıb.
Neft Emalı Zavodunda yanğın [Video]
Oktyabrın 22-də Bakıda Heydər Əliyev adına Neft Emalı Zavodunda yanğın olub.
"Yanğından mühafizə bölmələrinin çevik müdaxiləsi sayəsində yanğın genişlənməsinə imkan verilmədən qısa müddətdə söndürülüb",-Fövqəladə Hallar Nazirliyinin (FHN) açıqlamasında bildirilir.
Yanğın səbəbləri və tələfatla bağlı, hələlik, heç bir məlumat verilmir.
Ötən əsrin 50-ci illərində SSRİ Neft Sənayesi Nazirliyinin əmri ilə inşa edilən bu zavod Azərbaycanın hazırda əsas neft emalı müəssisəsi sayılır. Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətinin (SOCAR) tabeliyindədir.
Baş Prokurorluq AMEA-nın fəaliyyətini yoxlayır
Baş Prokurorluğun Mətbuat xidməti bildirir ki, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasında (AMEA) qanun pozuntusu faktları ilə bağlı cinayət işi başlanıb.
Xidmətin məlumatına görə, Hesablama Palatasından daxil olmuş material əsasında AMEA-nın fəaliyyətində aşkar edilmiş qanun pozuntuları ilə bağlı aparılmış araşdırma üzrə Baş prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsində cinayət işi açılıb: "Qurumun 2020-2023-cü illərə dair fəaliyyəti üzrə təyin olunmuş audit yoxlamaları nəticəsində vəzifəli şəxslər tərəfindən külli miqdarda dövlət vəsaitinin təyinatı üzrə istifadə edilməməsi, habelə digər qanun pozuntularının törədilməsinə əsaslı şübhələr müəyyən edilib".
Cinayət işi Cinayət Məcəlləsinin 179.4 (xüsusilə külli miqdarda mənimsəmə və ya israf etmə) və 308.2-ci (vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadə etmə) maddələri ilə açılıb.
AMEA-nın 2019-cu il oktyabrın 23-dən 2022-ci il fevralın 14-nə kimi prezidenti Prezident Administrasiyasının keçmiş (1995-2019) rəhbəri Ramiz Mehdiyev olub. 2022-ci il oktyabrın 25-dən isə həmin posta İsa Həbibbəyli gətirilib.
Hələlik, Baş Prokurorluğun bu açıqlamasına sözügedən şəxslərdən münasibət almaq mümkün olmayıb.
Uzun illər hakimiyyətə yaxınlığı ilə seçilən media orqanlarında R.Mehdiyev ölkədə islahatlara maneə kimi təqdim edilib. Hərçənd onun özü belə dəyərləndirmələri düzgün saymayıb. Üstəlik, bir çox ekspertlər də vurğulayıblar ki, R.Mehdiyev Prezident Administrasiyasının rəhbəri vəzifəsindən kənarlaşdırılsa da, ölkədə hələ də real islahatlar aparılmayıb. Mövcud hakimiyyət rəsmiləri isə, illərdir ki, ölkədə siyasi, iqtisadi və sosial islahatların aparılmasından bəhs edirlər.
AXCP üzvü 20 sutka həbs edilib
Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası (AXCP) bildirir ki, Suraxanı rayon şöbələrinin fəalı Tehran Abdullayev saxlanıb.
Partiyadan AzadlıqRadiosuna verilən məlumata görə, o, oktyabrın 15-də saxlanıb.
AXCP-dən onun hansı səbəbdən saxlandığını dəqiqləşdirə bilmədiklərini söyləyirlər: "Biz onun konkret hansı səbəbdən saxlanıldığını bilmirik, amma güman ki, polisə müqavimət ittihamıdır. Onu bilirik ki, Suraxanı rayon Məhkəməsinin qərarı ilə 20 sutka inzibati həbsə məhkum edilib. Həftənin sonuna düşdüyündən vəkil order alıb onunla görüşə bilməyib".
Vəkil həbsdə olan AXCP üzvü ilə görüşüb
Vəkil Nemət Kərimli bu gün, oktyabrın 21-də dörd gün əvvəl inzibati qaydada həbs olunan AXCP üzvü Tehran Abdullayev ilə görüşüb.
N.Kərimli deyir ki, T.Abdullayevin sözlərinə görə, o, polis əməkdaşının şəkilini çəkməsi bəhanəsi ilə həbs olunub: "Tehran dedi ki, oktyabrın 15-də Bakıda tikinti materialları mağazasında alış-veriş edərkən ona polis əməkdaşı yaxınlaşıb və onun şəklini hansı məqsədlə çəkdiyini soruşub. Tehran cavabında heç kimin şəklini çəkmədiyini deməsinə baxmayaraq, onu saxlayaraq Nəsimi rayon 20-ci polis bölməsinə aparıblar".
N.Kərimli vurğulayır ki, orada T.Abdullayev barəsində protokol tərtib ediblər və məhkəməyə göndəriblər: "Məhkəmə barəsində 20 sutka inzibati həbs tədbiri seçib. Lakin Tehran onun hansı inzibati xətada ittiham olunduğunu bilmir".
Vəkil bildirib ki, AXCP üzvünün sözlərinə görə, o, siyasi fəaliyyəti ilə bağlı həbs olunub.
Hələlik, bu deyilənlərə rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb.
Xatırlatma
Hazırda müxalifətdə olan AXCP-nin 10-a qədər fəalı uzunmüddətli həbsdədir. Onlar müxtəlif ittihamlarla üzləşsələr də, partiya onların siyasi sifarişlə həbs edildiyini açıqlayıb. Bəzi yerli hüquq-müdafiə təşkilatlarının hazırladıqları siyahıya görə, hazırda Azərbaycan həbsxanalarında 300 civarında siyasi məhbus var. Azərbaycan rəsmiləri isə ölkədə siyasi məhbus olması ilə bağlı deyilənləri qəbul etmirlər. Onlar vurğulayırlar ki, siyasi məhbus siyahısında yer alan şəxslər sırf törətdikləri əmələ görə mühakimə ediliblər.
İstanbulda Azərbaycan və Ermənistan xarici işlər nazirlərinin görüşü olub
Bu gün, oktyabrın 18-də İstanbulda Azərbaycanın xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov və Ermənistan xarici işlər naziri Ararat Mirzoyan arasında görüş olub. Türkiyə mətbuatı xəbər verir ki, görüş bir saat davam edib.
Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin (XİN) məlumatına görə, görüşdə tərəflər Sülh və Dövlətlərarası Münasibətlərin Qurulması haqqında saziş ilə bağlı danışıqları davam etdirib. "Ən qısa zaman ərzində onun yekunlaşdırılması və bağlanması üçün daha çox səy göstərmək istiqamətində razılıq əldə ediblər", - məlumatda bildirilir.
Nazirlər oktyabrın 18-də "3+3" regional əməkdaşlıq platformasının iclasında iştirak etmək üçün Türkiyədədirlər.
Bu platformaya Türkiyə, Rusiya, İran, Gürcüstan, Azərbaycan və Ermənistan daxil edilir. Amma Gürcüstan Rusiya ilə pis münasibətlərini səbəb gətirərək bu formatda müzakirələrə qatılmır.
Sentyabrın 18-də Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrov bildirib ki, onlar (Rusiya, İran, Türkiyə) Ermənistan və Azərbaycana sülh müqaviləsi üzərində işi başa çatdırmaq üçün "3+3" platformasından yararlanmağı təklif ediblər.
"3+3" formatında ilk görüş üç il əvvəl, dekabrın 10-da Moskvada keçirilib.
Xatırlatma
Son bir neçə ildə Azərbaycan və Ermənistan arasında həm Avropa İttifaqı, həm də Rusiyanın vasitəçiliyi ilə ayrı-ayrılıqda danışıqlar aparılsa da, hələlik, sülh sazişi imzalanmayıb.
1990-cı illərin əvvəllərində Qarabağ münaqişəsi Azərbaycan və Ermənistan arasında toqquşmalara səbəb olmuşdu. Azərbaycanın Qarabağ bölgəsi, ətraf 7 rayonu işğal edilmişdi. Amma 2020-ci ildə 44 günlük müharibə və ötən il birgünlük hərbi əməliyyat nəticəsində Bakı bütün ölkə ərazisində suverenliyin bərpa edildiyini açıqlayıb. Rəsmi Bakı ötən il birgünlük hərbi əməliyyatları "lokal antiterror tədbirlər" elan etsə də, Yerevan onu "etnik təmizlənmə" kimi dəyərləndirib. Daha sonra da Qarabağdan Ermənistana əhali köçü olmuşdu.
Şəkidə polisdən şikayət var
Yaxınları Şəki rayonunda Məzahir Cəlilov adlı şəxsin polis şöbəsində təzyiqə məruz qaldığını və səbəbsiz həbs olunduğunu deyirlər.
M.Cəlilovun yaxınları AzadlıqRadiosuna bildiriblər ki, o, oktyabrın 8-də saxlanıb: "Şəkinin Kiçik Dəhnə kəndində yol getdiyi yerdə saxlayıblar, gətiriblər şöbəyə. Guya şöbədə bərk səslə danışıb deyə, ona 15 sutka həbs veriblər. Şəki polis şöbəsində saxlanılır. Hazırda da yanına getməyə imkan vermirlər. İki dəfə Məzahirlə telefon danışığı olub. Birində ağlayıb deyib ki, məni döyürlər, bu gün, oktyabrın 18-də də danışmışıq, yenə şikayətləndi...".
Yaxınlarının sözlərinə görə, M.Cəlilov günahsız olduğunu vurğulayır: "Onu döyürlərsə, niyə döyürlər? Yüksək səslə danışdığına görə polis şöbəsində döymək olar? İki körpə balası, gözü görməyən anası var. Özü də kirayə qalır. Onun günahı nədir? Yanına vəkili də buraxmırlar, guya vəkildən imtina edib. Elə bir adam olarmı vəkillə danışmaq istəməsin?".
Daxili İşlər Nazirliyi (DİN) Mətbuat xidmətinin Şəki regional qrupundan "Turan"ın sorğusuna cavab olaraq bildirilib ki, M.Cəlilov hüquqazidd hərəkətlərə yol verdiyindən barəsində toplanmış materiallar rayon məhkəməsinə göndərilib və məhkəmənin də qərarı ilə o, 15 sutka inzibati qaydada həbs edilib: "M.Cəlilova qarşı fiziki güc tətbiq edilməsi və hüquqlarının müdafiəsi üçün vəkillə təmin olunmasına əngəl yaradılması barədə iddialar əsassızdır, şəxsi mülahizələrdir".
Bütün bu deyilənlərlə bağlı Şəki rayon Məhkəməsi ilə danışmaq mümkün olmayıb.
Müstəqilliyin bərpasından 33 il keçir
![Müstəqillik Aktının qəbulu anbaan burada [İnfoqrafika]](https://gdb.rferl.org/9223936c-7595-4131-ac17-ca52ab3e7b1f_w250_r1_s.jpg)
Müstəqillik Aktının qəbulu anbaan burada [İnfoqrafika]
Oktyabrın 18-i Azərbaycanda Müstəqilliyin Bərpası Günüdür.
Respublika Ali Sovet 1991-ci il oktyabrın 18-də "Azərbaycan Respublikasının Dövlət müstəqilliyi haqqında" Konstitusiya Aktını qəbul edib. Həmin gün düz 30 il Azərbaycanda Dövlət Müstəqilliyi Günü kimi qeyd edilib. Üstəlik, artıq Azərbaycanda 18 Oktyabr bayram sayılsa da, rəsmi iş günüdür. Halbuki 1992-2006-cı illərdə bu tarix Azərbaycanda rəsmi bayram kimi qeyri-iş günü olub. 2006-cı ilin dekabrında Milli Məclisdə Əmək Məcəlləsinə edilən dəyişiklərdən sonra 18 oktyabr - Dövlət Müstəqilliyi Günü, 12 noyabr - Konstitusiya Günü və 17 noyabr - Milli Dirçəliş Günü münasibətilə verilən istirahət ləğv edilib. Həmin tarixlər bayram günü kimi saxlanılsa da, iş günü sayılır.
O zaman 18 Oktyabrın iş günü elan edilməsi ölkədə birmənalı qarşılanmamışdı. Müxalifət bunu tənqid etmişdi. Onlar deyirdi ki, mövcud hakimiyyətin müstəqilliyin qazanılmasında xidmətləri olmadığından belə qərar veriblər. Amma rəsmi təbliğatda indiki prezident İlham Əliyevin atası-keçmiş prezident Heydər Əliyev (1993-2003-də prezident olub) "müasir Azərbaycan dövlətinin qurucusu" kimi dəyərləndirilir. Hərçənd Müsavat və Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası (AXCP) kimi müxalif siyasi qüvvələr bu dəyərləndirməni də həqiqət saymırlar.
Dövlət müstəqilliyi müstəqilliyin bərpası oldu
İki il əvvəl isə Azərbaycan Milli Məclisinə "Müstəqillik Günü haqqında" yeni qanun layihəsi təqdim edildi. Həmin layihədə isə Respublika Gününün (28 may) adı dəyişdirilərək Müstəqillik Günü, Dövlət Müstəqilliyi Gününün (18 oktyabr) isə Müstəqilliyin Bərpası Günü elan edilməsi təklif olunurdu. Az sonra da layihə parlamentdə qəbul edildi.
Həmin layihə ilə bağlı məlumatlar yerli saytlarda yayıldıqdan sonra bəzi sosial şəbəkə istifadəçiləri öz narazılıqlarını bildirmişdilər. Onlar, əsasən, Respublika Gününün adının dəyişdirilməsini tənqid edirdilər. Hətta bəzi narazılar "əlvida Respublika" kimi ifadələr də işlədirdilər. Hakimiyyət rəsmiləri isə belə fikirləri əsaslı saymır.
32 il əvvəl qəbul edilən "Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyi haqqında" Konstitusiya Aktında yazılıb ki, Azərbaycan Respublikası Azərbaycan Cümhuriyyətinin varisidir.
1918-ci il mayın 28-də iki il ömür sürən Azərbaycan Cümhuriyyəti yaranıb. 1918-1991-ci illər arasında Azərbaycan SSRİ-nin tərkibində olub.
Ruben Vardanyanın da həbsi uzadıldı
Qarabağda tanınmayan qurumun keçmiş rəhbərlərinin Ruben Vardanyanın da həbs müddəti artırılıb.
Azərbaycan Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətində R.Vardanyan barəsində davam edən cinayət işi üzrə Bakı şəhəri Səbail Rayon Məhkəməsində qərar qəbul edilib. Qərara əsasən, R.Vardanyanın həbsdə saxlanma müddəti uzadılıb.
R.Vardanyanın Cinayət Məcəlləsinin 214-1 (terrorçuluğu maliyyələşdirmə), 279.3 (qanunvericiliklə nəzərdə tutulmayan silahlı birləşmələrin və ya qrupların yaradılmasında və fəaliyyətində iştirak etmə) və 318.1-ci (Azərbaycan Respublikasının dövlət sərhədini qanunsuz olaraq keçmə) maddələri ilə nəzərdə tutulan cinayət əməllərini törətməkdə şübhəli sayılır.
Amma separatçı qurumun digər keçmiş təmsilçiləri kimi, R.Vardanyanın da həbsinin nə qədər artırıldığını, hələlik, nə məhkəmədən, nə də istintaq qurumundan dəqiqləşdirmək mümkün olub.
O, ittihamları qəbul etmir.
Vardanyan Qarabağda 2022-ci ilin noyabrında, Rusiya prezidenti Vladimir Putin onu Rusiya vətəndaşlığından çıxarmazdan bir ay əvvəl separatçı qurumda "dövlət naziri" təyin olunub.
O . baş nazir Nikol Paşinyanın Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinə yönəlik siyasətlərini tənqid edib, 2023-cü ilin martında Azərbaycanın təzyiqi ilə vəzifəsindən kənarlaşdırılıb. Həmin il sentyabr əməliyyatlarından sonra da həbs edilərək Bakıya gətirilib.
11 oktyabr
Qarabağ separatçı liderlərinin həbs müddəti yenə artırılıb
Qarabağda tanınmayan qurumun keçmiş rəhbərlərinin həbs müddəti artırılıb.
Bununla bağlı bugün, oktyabrın 11-də Azərbaycan Baş Prokurorlugu məlumat yayıb.
Prokurorluq qeyd edir ki, separatçıların “prezidentləri” olmuş Arkadi Gukasyan, Bako Sahakyan, Arayik Harutyunyan, sabiq "xarici işlər naziri" Davit Babayan, eləcə də “parlament sədri” David İşxanyan, generallar David Manukyan və digərləri barəsində həbs müddətinin uzadılması ilə bağlı vəsatətlərinə Binəqədi Rayon Məhkəməsində baxılıb.
“Ümumilikdə 14 nəfər Cinayət Məcəlləsinin müxtəlif maddələri ilə məsuliyyətə cəlb olunub. Məhkəmənin qərarına əsasən, qeyd olunan şəxslərin barəsində seçilmiş həbs qətimkan tədbirinin müddəti uzadılıb.”
Amma həbs müddətinin konkret nə qədər artırıldığı qeyd edilimir. Həmin məqamı isə, hələlik, məhkəmə və başqa rəsmi qurumlardan dəqiqləşdirmək mümkün olmayıb.
Azərbaycan Baş Prokurorluğu bundan əvvəl, bu il mayın 15-də onların həbs müddətinin 5 ay artırıldığını açıqlamışdı. Lakin daha sonra da, iyunun 24-də baş prokuror Kamran Əliyev Xankəndidə "Mühitin gücləndirilməsində maarifləndirmə və hüquq-mühafizə tədbirlərinin rolu" mövzusunda keçirilən elmi-praktik konfransda demişdi ki, onların istintaqı başa çatıb.
İstinataqın sonrdan belə uzadılmasının səbəbini də Baş Prokurorluqdan aydınlaşdırmaq cəhdi nəticə verməyib.
Onlar terrorçuluq, qanunsuz silahlı birləşmələr yaratmaq və başqa ağır cinayətlərdə ittiham edilirlər. Onların ayrılıqda ittihamlara münasibətini öyrənmək mümkün olmayıb.
Lakin Ermənistan hökuməti separatçı liderlərin həbsini pisləyib və onların azad olunması üçün beynəlxalq ictimaiyyətə müraciət edib.
Xatırlatma
1990-cı illərin əvvəllərində Qarabağ münaqişəsi Azərbaycan və Ermənistan arasında toqquşmalara səbəb olub.
Azərbaycanın Qarabağ bölgəsi, ətraf 7 rayonu işğal edilmişdi.2020-ci ildə 44 günlük müharibə nəticəsində Bakı həmin 7 rayona, Qarabağın isə bir hissəsinə nəzarətini bərpa edib.
Üstəlik, Bakı ötən il sentyabrın 19-20-də Qarabağda "lokal antiterror tədbirlər" elan edib. Yerevan bunu "etnik təmizləmə" kimi dəyərləndirib.
Qarabağdakı separatçı qurumun son rəhbəri Samvel Şahramanyan Yeni ilə qədər bu qurumun fəaliyyətini dayandıracağını açıqlamışdı. Lakin həmin şəxs sonradan Ermənistana getdikdən sonra bu qərardan imtina edildiyini açıqladı.
Həmin vaxt da Qarabağdan Ermənistana əhali köçü olmuşdu.
Hər iki ölkə arasında həm Avropa İttifaqı, həm də Rusiyanın vasitəçiliyi ilə ayrı-ayrılıqda danışıqlar aparılsa da, hələlik, sülh sazişi imzalanmayıb.
Anar Məmmədli səhhətində problemlər yarandığını bildirir
Seçkilərin Monitorinqi və Demokratiyanın Tədrisi Mərkəzinin (SMDT) həbsdə olan rəhbəri Anar Məmmədli səhhətində problemlər yarandığını bildirib. Bu barədə müdafiə tərəfi açıqlama yayıb.
Vəkil Elçin Sadıqov bilirib ki, oktyabrın 14-də 1 saylı Bakı İstintaq Təcridxanasında A.Məmmədli ilə görüşüb.
Onun sözlərinə görə, A.Məmmədli belində, boğazında ağrılardan və baş gicəllənməsindən əziyyət çəkdiyini söyləyib.
E.Sadıqov qeyd edib ki, Anar Məmmədlinin müayinəsi və zəruri analizlərinin götürülməsi ilə bağlı hələ ötən həftədən göndərdikləri müraciətlərə isə heç bir cavab verilməyib: "Anar Məmmədlinin yazdığı müraciətləri Penitensiar Xidmətinə, Ədliyyə Nazirliyinin Baş Tibb İdarəsinə, istintaqı aparan Daxili İşlər Nazirliyinə və Ombudsman Aparatına göndərmişdik, hələlik, heç bir cavab gəlməyib, müayinə aparılmayıb".
Müdafiə tərəfinin açıqlamasına Ədliyyə Nazirliyinin Baş Tibb İdarəsi və başqa sözügedən qurumlardan da ayrılıqda münasibət öyrənmək mümkün olmayıb.
A.Məmmədli bu il aprelin 29-da saxlanıb. Aprelin 30-da Xətai rayon Məhkəməsi onun barəsində həbs qətimkan tədbiri seçib.
A.Məmmədli Cinayət Məcəlləsinin 206.3.2-ci (qaçaqmalçılıq, əvvəlcədən əlbir olan bir qrup şəxs tərəfindən törədildikdə) maddəsi ilə ittiham olunur. O, ittihamı qəbul etmir.
SMDT rəhbəri A.Məmmədli bundan əvvəl 2013-cü ilin sonlarında saxlanmışdı. O, həmin vaxt vergidən yayınma və başqa ittihamlar ilə 5 il 6 ay müddətinə həbs edilmişdi. Amma onda da ittihamları qəbul etməyib. Bir sıra yerli və beynəlxalq təşkilatlar onu siyasi məhbus kimi tanıyıblar.
Məmmədli 2016-cı il martın 17-də əfv sərəncamı ilə azadlığa buraxılmışdı.
Qaçaqmalçılıq ittihamı…
Ümumilikdə ötən ilin noyabrından başlayaraq Azərbaycanda qruplar halında 20 civarında jurnalist, ictimai fəal qaçaqmalçılıq ittihamı ilə həbs edilib. Sonra onların bəzilərinin ittihamı daha bir neçə maddə ilə ağırlaşdırılıb. Söhbət külli miqdarda gəlir əldə etməklə qanunsuz sahibkarlıqdan, habelə mütəşəkkil dəstə ilə qaçaqmalçılıqdan, vergidən yayınmaqdan, sənəd saxtalaşdırma və saxta sənədlərdən istifadədən gedir. Amma onların hamısı ittihamla razılaşmır, bunu peşə fəaliyyətləri və siyasi sifariş ilə izah edirlər.
Yerli hüquq-müdafiə təşkilatlarının hazırladıqları siyahılara görə, hazırda Azərbaycan həbsxanalarında təqribən 300 siyasi məhbus var. Rəsmilər isə bir qayda olaraq vurğulayırlar ki, ölkədə heç kim sırf peşə fəaliyyəti ilə bağlı, siyasi əsaslar ilə həbs edilmir.
